Finansal okuryazarlığa etki eden faktörler: Türkiye'de sağlık sektöründe ampirik bir çalışma

Abstract

Son 40 yıldır tüm dünyadaki ekonomik gelişmeler paralel olarak ortaya çıkan çeşitli yatırım araçları, bu araçları kullanmak isteyen bireylerin, finansal okuryazarlık düzeylerinin artırılmasını zorunlu hale getirmiştir. Bugün finans ve finansal okuryazarlık terimleri birbirinden ayrılmaz iki kavram haline gelmiştir. Dünya çapında son 30 yıldır finansal okuryazarlık konusunda yapılan çalışmalar, Türkiye'de de bu konunun üniversitelerde ve diğer eğitim kurumlarında çalışma alanı olarak belirlenmesinin temelini oluşturmuştur. Bu çalışma Türkiye'de sağlık çalışanlarının finansal okuryazarlık düzeylerini belirlemek; finansal okuryazarlık düzeyleri ile bazı demografik ve sosyoekonomik özellikler arasında herhangi bir ilişki olup olmadığını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu doğrultuda, İstanbul'un Bağcılar ilçesinde 518 sağlık çalışanına bir anket düzenlenmiştir. Ankette katılımcıların bazı demografik özelliklerinin yanı sıra, finansal okuryazarlık düzeylerini tespit etmeye yönelik sorular yöneltilmiştir. Yapılan analizler sonucunda; katılımcıların finansal konularla ile ilgili en çok EFT, bireysel emeklilik ve tüketici kredisi gibi finansal araçlar hakkında bilgi sahibi oldukları; repo, bono, tahvil ve tasarruf mevduatı sigorta fonunu hiç duymadıkları ve/veya duymalarına rağmen bilgi sahibi olmadıkları ortaya çıkmıştır. Ayrıca katılımcıların eğitim seviyesi artıkça finansal okuryazarlık seviyesinin de artığı saptanmıştır. Bunun yanında cinsiyetin, kişilerin finansal okuryazarlık seviyeleri üzerinde etkili bir faktör olduğuna dair yeterli veri bulunamamıştır. Bu sonuçlara göre, çalışmanın hedef kitlesini oluşturan sağlık çalışanlarının finansal okuryazarlıklarını artırmak amacıyla bazı eğitim çalışmaları yapılabileceği, ulusal ve uluslararası seminerler, kurslar ve konferanslara katılımları sağlanarak finansal okuryazarlık düzeylerinin takviye edilebileceği değerlendirilmektedir.

The rise of investment instruments in line with other economic developments in the world for the last 40 years has made it necessary to increase the financial literacy levels of individuals who want to use these instruments. Today, the terms finance and financial literacy have become two inseparable concepts. Studies on financial literacy in the world for the last 30 years have been the basis of such studies in Turkey. This study examines the financial literacy levels of employees in the health sector in Turkey; and the relationship between financial literacy levels and some demographic and socioeconomic characteristics. Accordingly, a questionnaire was conducted to 518 health employees in Bagcilar district of Istanbul. The participants were asked to state their financial literacy levels in addition to some demographic characteristics. The results showed that the participants are mostly informed about widely-used financial instruments such as EFT, private pension and consumer loans; and they don't have any idea about much more complex ones such as financial repo, bond and savings deposit insurance fund. In addition to these findings, the educational level of the participants increases as the level of financial literacy increases. Furthermore, there is not enough data to suggest that gender is an effective factor on financial literacy levels of individuals. According to these results, it is suggested that some educational activities can be carried out in order to increase the financial literacy of the health professionals who are the target audience of this study; and financial literacy levels can be supplemented by participating in national and international seminars, courses and conferences.