Türkiye’de Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yapısal Kırılmaları Dikkate Alan Güncel Ekonometrik Teknikler

Abstract

Günümüzde geçerli olan küresel ekonomi anlayışı çerçevesinde dış ticaret, ülke ekonomileri açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisi için dış ticaretle ekonomik büyüme arasındaki ilişkilerin belirlenmesidir. Çalışmanın veri aralığı, 1970-2023 olarak belirlenmiştir. Çalışmada yöntem olarak yapısal kırılmaları dikkate alan Zivot-Andrews ve Narayan-Popp birim kök testlerı ile Maki eşbütünleşme testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre Türkiye ekonomisi için ihracata dayalı büyüme ve büyümeye dayalı ihracat hipotezleri doğrulanamamıştır. İthalata dayalı büyüme ve büyümeye dayalı ithalat hipotezleri ise geçerli bulunmuştur. Çalışmadan elde edilen diğer bir bulguya göre Türkiye ekonomisi için ihracata dayalı ithalat ve ithalata dayalı ihracat hipotezleri geçerlidir. Ayrıca çalışmanın sonucunda elde edilen bulgular çerçevesinde politika önerileri getirilmiştir.

Within the framework of today's global economy, foreign trade is important for national economies. The aim of this study is to determine the relationship between foreign trade and economic growth for the Turkish economy. The data range of the study is determined as 1970-2023. Zivot-Andrews and NarayanPopp unit root tests that take into account structural breaks and Maki cointegration test are applied. According to the findings, the export-led growth and growth-led export hypotheses for the Turkish economy could not be confirmed. Import-led growth and growth-led import hypotheses are found to be valid. According to another finding of the study, export-led import and import-led export hypotheses are valid for the Turkish economy. In addition, policy recommendations have been made within the framework of the findings obtained as a result of the study.