Orta Anadolu Şartlarına Uygun İri Taneli ve Yüksek Tane Verimli Konservelik ve Kuru Tanelik Bezelye Hatlarının Geliştirilmesi

Dört ticari yemeklik bezelye (Rondo, Ultrillo, Reyna ve Progres No 9) çesidi ile bes bezelye (PS3057, PS4028, PS3055, PS3073 ve PS4009) hattı arasında 2014 yılında tam diallel analiz yöntemine göre melezlemeler (72 melez kombinasyonu) yapılmıstır. Ebeveynler, F1 ve F2 generasyonları 2015-2016 yıllarında tam konrollü sera sartlarında ve Konya ekolojik sartlarında tarlada yetistirilmistir. Arastırmada bitki boyu, bitkide dal sayısı, bitkide bakla sayısı, bitkide tane sayısı, baklada tane sayısı, biyolojik verim, tane verimi, yüz tane agırlıgı, tane iriligi, hasat indeksi, çiçeklenme süresi ve vejetasyon süresine iliskin ölçüm, sayım, tartım ve analizler yapılmıstır. Incelenen özellikler için ebeveyn ile F1 ve F2 generasyonlarında tam diallel analiz yöntemine göre genel ve özel kombinasyon yetenekleri, heterosis ve heterobeltiosis degerleri, genis ve dar anlamda kalıtım dereceleri tespit edilmistir. ISSR primerleriyle yapılan PCR amplifikasyonlarında incelenen bezelye genotiplerinin ortak ebeveynlere sahip olmasına ragmen varyasyona sahip oldugu anlasılmaktadır. Bazı genotiplerin benzer özellik tasımasına ragmen dendogramda farklı kollarda yer alması bize henüz açılım devam ettigi ve gen etkilesimlerinin devam ettigini göstermistir. Sonuç olarak, incelenen tarımsal özellikler bakımından ele alınan populasyonda yeterli düzeyde bir genetik varyasyon bulunmaktadır. Populasyonda yüz tane agırlıgı ve tane iriliginde üzerinde eklemeli genler diger özelliklerinde ise eklemeli olmayan genler ve dominant genler daha etkili oldukları bulunmustur. Bu popülasyonda seçme islemi tane verimi ile beraber degerlendirilerek yapılmıs olup ümitvar tane iriligi yüksek ve kaliteli bezelye hattaları gelistirilmistir.