Diğer Atıf Dizinlerdeki Yayınlar

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/11363/976

İstanbul Gelişim Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi / Istanbul Gelisim University School of Faculty of Fine Arts

Listeleniyor 1 - 20 / 105

Nesneleştirme Kuramı Açısından Siber Şiddet Arenasında Beden Aşağılama
(Akdeniz Üniversitesi, 2024) Saltik Duvan, Rabiya; Baca Biçer, Feyza
Şiddet, insanlığın son veremediği, sosyolojik bir temel üzerinden de ele alınması gereken küresel bir sorundur. Bir şiddet türü olarak psikolojik şiddet, bu çalışmada toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve nesneleştirme teorisi ile ilişkilendirilmektedir. Toplumsal cinsiyet eşitsizliğine dayalı basmakalıp yargılar aile, kültür ve medya gibi kaynaklar üzerinden üretilmekte; cinsiyet eşitsizliği temelli bir toplumda özellikle kadın bedeni ve kimliği nesneleştirilmektedir. Nesneleştirme teorisinin nihai bir sonucu olan “beden aşağılama” kavramı, kişinin güzellik standartlarına “uygun” olmadığını düşündüğü durumlarda kendisini ya da çevresindeki kişileri fiziksel özelliklerinden ötürü “kusurlu” ya da “eksik” olarak tanımlamaya başlamasıdır. Bu çalışmada, nesneleştirme teorisinin bir alt başlığı olarak sanal mecralarda bir psikolojik şiddet türü olan beden aşağılama, diğer adıyla “beden utandırma” durumunu ortaya koymak amaçlanmıştır. Yürütülen çalışmada, tanınmış kişilerin öncesi ve sonrası fotoğraflarını paylaşarak kullanıcıların değerlendirme yapmasını isteyen @estetiklendiniz isimli bir Instagram hesabı araştırmanın örneklemi olarak belirlenmiştir. Kriter örneklem doğrultusunda 27.08.2022 ve 31.08.2022 tarihleri arasında ilgili hesapta paylaşılan ve en çok beğeni ile yorum alan üç paylaşıma getirilen kullanıcı yorumlarının örneklem olarak alındığı çalışmada, MAXQDA programı kullanılarak nitel içerik analizi yöntemi uygulanmış ve beden aşağılama durumu analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda sosyal medyanın beden aşağılamaya elverişli bir ortam sunduğu ve sosyal medyada beden aşağılamanın en çok uzaktan eleştiri biçiminde gerçekleştiği ortaya konulmuştur.
Düzeltme Metni Erratum
(Serdar Öztürk, 2024) Çekemci, Eda
Aşağıda künye bilgileri verilen ve 17. sayımızda yayınlanan 2 sıra numaralı makale için yazarı tarafından düzeltme talebinde bulunulmuştur. Buna göre makalenin yayınlanmış PDF dosyasının başlığında ve aynı dosyanın künyesinde editoryal düzenleme esnasında sehven gerçekleştirilen yazım yanlışının giderilmesi amacıyla bu düzeltme metni sunulmuştur.
From Griffith to Netflix, From Classical Narrative to Hybrid Narrative Two Examples: The Birth of a Nation and Don’t Look Up
(Kastamonu Üniversitesi, 2024) Altınkaya, Murtaza Talha; Doğan, Emre
This study explores the evolution of narrative structure in movies. It analyzes two significant film examples within this evolution: D.W. Griffith’s The Birth of a Nation and Adam McKay’s Don’t Look Up. The Birth of a Nation is considered a turning point where the foundations of classical narrative were laid, emphasizing parallel editing and emotional interactions; Don’t Look Up is analyzed as a successful example of hybrid narrative structures that have developed with the rise of the digital age and platforms like Netflix. Film evaluations and conclusions were made through narrative assessment and the descriptive method. The study details the transformation in cinematic narrative strategies due to technological advancements and the diversification of the global audience, highlighting its profound effects on viewers. These changes have significantly altered the narrative forms and audience experience of movies. The thesis that the transition from classical narrative to hybrid narrative has led to these changes and that the concept of hybrid narrative should be used as an umbrella concept rather than being used in parallel with the postmodernist narrative concept has been explained through the example of the movie Don’t Look Up.
Geçmişin İzini Sürmek: Nişantaşı Teneke Mahallesi’nden Kalanları Sosyo-Mekânsal Ayrışma Bağlamında İncelemek
(Cetus Yayınevi, 2024) Karadaban Özen, Merve
Sosyo-mekânsal ayrışma olgusu sınıfsal, etnik, sosyal ve kültürel pek çok unsuru bünyesinde taşımaktadır. Bu unsurlar mekânda zamanla değişip dönüşürken çoğunlukla kentsel eşitsizliğin çok katmanlı yapısı ile yeniden üretilmektedir. Bu bağlamda sosyo-mekânsal ayrışmanın yeniden üretim süreci ve aşıl(ama)ması konusu kent çalışmalarının önemli bir kısmını kapsamaktadır. Bu çalışmada ise ayrışmanın toplumsal yeniden üretiminin “sosyo-mekânsal inziva” içeriği üzerinden incelenmesi yapılmıştır. Benzer fiziksel koşullarda yaşayan toplulukların içe dönük ve dışa açık olma durumlarını inceleyen karşılaştırmalı bir çalışma yapılmıştır. Araştırma, geçmişte Nişantaşı Teneke Araştırma, günümüzde orta sınıf bir yerleşim yeri olarak varlık gösteren, geçmişte ise bir gecekondu mahallesi olarak ortaya çıkmış olan –geçmişteki ismi ile- Nişantaşı Teneke Mahallesi’nin sahip olduğu son kalan gecekondu yerleşimlerini içeren iki noktasını incelemiştir. Günümüzde İstanbul’un Şişli ilçesinin Meşrutiyet ve Teşvikiye Mahallesi sınırlarına dâhil olan, bu iki gecekondu yerleşimi ile ilgili gerçekleştirilen çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın başlangıcında, her iki alanın tarihsel olarak bağlı olduğu Nişantaşı Teneke Mahallesi’nin sosyo-mekânsal ayrışmasının mevcut literatür ve haritalar üzerinden morfolojik dökümü sağlanarak mekânsal analizi yapılmıştır. Analizde, sosyo-mekânsal ayrışmanın içinde yer aldığı ilişkiler, bu ilişkilerin tarihsel biçimlenişi ve oluş-işleyiş koşulları “mekânsallık” odağında ele alınmıştır. İkinci kısımda ise mahallenin günümüzdeki durumu üzerinden, seçilmiş iki alan arasında “sosyo-mekânsal ayrışma” bağlamında bir karşılaştırma yapılmıştır. Bu karşılaştırma (i) yerleşim alanlarının ve yapıların fiziksel durumu, (ii) gecekondu sakinlerinin çevre ile ilişkisi, (iii) gecekondu sakinlerinin sosyo-kültürel ve ekonomik durumu, (iv) yapıların mülkiyet durumu başlıkları altında yapılmıştır. Sonuç olarak, gecekondu yerleşimlerindeki çevre ile kurulan ilişkilerin sosyo-mekânsal inziva temelinde sosyo-mekânsal ayrışma bağlantısının yeniden üretimi ve aşıl(ama) masının koşulları açıklanmaya çalışılmıştır. Bağlantıların dökümünde, alanların kendi özgünlükleri temel alınarak “alt kesimlerdeki toplumsal parçalanma”ya dair açılım sağlayarak somut mekânsal bir bağlamda tartışılabilmesine imkân tanımaktadır.
Jean Baudrillard’ın Simülasyon Evreninin Film Simülakrları: David Fincher Sinemasından Üç Örnek
(Gaziantep Üniversitesi, 2025) Doğan, Emre; Altınkaya, Murtaza Talha
Jean Baudrillard yaratıcısı olduğu simülasyon kuramında İkinci Dünya Savaşı sonrası Batı dünyasının simülasyon evreni ismi verilen yeni bir toplumsal düzene geçiş yaptığını, bu evrende gerçeğin öldüğünü ve yerine ona çok benzeyen simülakrların geçtiğini iddia etmiştir. Politikadan bilime, gündelik yaşam pratiklerinden medyaya pek çok mecrada eleştiri ve çözümleme yapan Baudrillard’ın metinleri içinde en çok değindiği konulardan biri de kendi ifadesiyle kusursuz cinayete kurban giden sanattır. Başta modern sanat olmak üzere sanat ve sanat dünyası temelinde gerçekleştirdiği eleştirilerinde sinemaya da yer veren Baudrillard, sinematografik illüzyonun kusursuzlaştırma yoluyla kaybedildiğini ve sinema filmlerinin adına film simülakrları denilebilecek bir tür sinema simülasyonuna dönüştürüldüğünü söylemiştir. Bu makalenin amacı, Amerikalı yönetmen David Fincher’ın Zodiac (2007), Sosyal Ağ (The Social Network, 2010) ve Ejderha Dövmeli Kız (The Girl with the Dragon Tattoo, 2011) filmlerini, Baudrillard felsefesinin sinemasal ve sinematografik bir çıktısı olarak düşünülebilecek film simülakrları kavramı üzerinden çözümlemek ve bu filmler üzerinden Fincher sinemasının Baudrillardcı bir eleştirisini yapmaktır. Çalışma deskriptif yöntemle kaleme alınmış, örneklemi oluşturan filmlerde ise film eleştirisi yaklaşımlarından mizansen eleştirisi kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuç, Fincher filmlerinin mizansen unsurları nedeniyle Baudrillard’ın simülasyon kuramı çerçevesinde ifade ettiği sinema eleştirilerinin bir çıktısı olan film simülakrları kavramının somut örnekleri olduğudur.
The effects and contributions of Byzantine cuisine to modern Istanbul cuisine
(SPRINGERNATURE, CAMPUS, 4 CRINAN ST, LONDON N1 9XW, ENGLAND, 2025) Doğan, Murat
Istanbul cuisine has a rich and unique gastronomic identity shaped by the interaction of many cultures throughout history. This study aims to systematically examine the efects of Byzantine cuisine, which is often overlooked in the literature, on Istanbul cuisine. While existing studies focus on the Central Asian and Ottoman heritage, the role of Byzantine cuisine has been addressed in a limited way, and a comprehensive analysis has been lacking. The study aims to fll the literature gap in this feld by revealing that Byzantine cuisine is an important building block in Istanbul’s gastronomic identity in terms of historical continuity, cultural transmission, and diversity. This study employed a systematic literature review to establish a conceptual framework and identify gaps in existing research. Semi-structured focus group interviews were conducted to gather in-depth information on Byzantine culinary heritage, and the resulting data were analyzed using thematic content analysis. This methodological approach ofered an interdisciplinary perspective, ensuring data integrity in the feld of historical gastronomy research. The fndings were classifed under three main impact themes (cultural heritage, social continuity, and geographical-strategic impact) and fve contribution headings. Particularly, contributions to food diversity and the enrichment of culinary culture were highlighted. The results provide an interdisciplinary contribution to historical gastronomy and cultural heritage studies. Overall, Byzantine cuisine has a signifcant impact and contribution to Istanbul cuisine in terms of diversity, cultural heritage, and culinary culture.
The Human Condition in The 21st Century: Body and Architectural Space in Contemporary Art
(Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, 2024) Sözer, Cansu; Boyacıoğlu, Can
Architectural practices that sustain economic power structures often overlook the complexity of place, prioritizing rationality and utility for funding while perpetuating issues like climate crises and income inequality. In contrast, art offers critical perspectives unconstrained by immediate practicality. This research examines how contemporary artists understand and create space to reach a spatial design approach that activates subjects and fosters new connections between humans and non-humans. In the scope of this research, seven contemporary artists who produce artworks related to either the body or space have been chosen. The discourses of artists exploring the body-space relationships serve as primary sources. Two methods are employed: logical argumentation and analysis by analogy. The latter involves visualizing the analysis of textual discourses through messy word maps to extract insights from artists’ concepts and tactics. “Artist topographies” contribute to a collective “cognitive topography,” revealing commonalities around themes of exploitation, oppression, profit, borders, otherness, agency, and complexity. The conclusion presents suggestions for an alternative spatial design approach based on the discourses and cognitive topography.
Use of Artificial Intelligence in Kitchens and Its Future: An Assessment from the Perspective of Industry 4.0
(Ufuk University, 2023) Doğan, Murat
Artificial intelligence (AI), one of the most critical components of smart technologies today, finds many applications, especially in smart kitchen systems. These systems have become one of the cornerstones of kitchen technologies both today and in the future by incorporating all the functional features of AI. Social trust in the potential of innovative technologies to increase the quality of life is rising, and this directly affects the rate of adoption of smart kitchen applications. Today, in some kitchens operating in the food and beverage sector, devices such as ovens, stoves, refrigerators, and dishwashers are equipped with smart technologies. These devices can be accessed remotely via a Wi-Fi connection and can be controlled by users via computer or smartphone applications. The innovative approach brought by Industry 4.0 supports the tendency to replace human power with machine power, and AI supported by smart technologies forms the basis of this transformation.
Evaluation of Gastronomy Elements in the Holy Quran in the Context of Kutub alSittah
(İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları / Istanbul Gelisim University Press, 2023) Doğan, Murat
This study aims to identify the gastronomic elements present in the Holy Quran, the sacred text of Islam, and evaluate them within the framework of Kutub al-Sittah, one of the most important collections of hadith. The research adopts a qualitative design, employing document analysis as the data collection method. Content analysis was applied to examine the identified gastronomic elements in the Quran, which were then categorized into key themes. Frequency and percentage distributions were calculated, and the gastronomic terms, expressions, and concepts in the Quran were interpreted from the perspective of Kutub al-Sittah. A document review of the Quran revealed 50 distinct gastronomic elements, which were classified into five main themes: (1) plant-based foods, (2) animal-based foods, (3) halal and haram dietary regulations, (4) culinary culture, and (5) water-related elements. The examination of these elements in the context of Kutub al-Sittah provides significant insights into the food culture of the early Islamic period. Furthermore, the findings demonstrate how religious principles continue to influence the evolving culinary traditions of Muslim communities across different geographical regions today
Evaluation of Coffee in Terms of Turkish Gastronomy History and Culture
(Toros University, 2023) Doğan, Murat
Coffee has become an important part of cultural and social life worldwide and has left deep marks in Turkish gastronomy history in particular. Coffee, a tropical plant belonging to the Coffea genus, has been accepted in Turkish culture as a symbol of social interactions and traditions, beyond being just a beverage. This study aims to examine the impact of coffee on Turkish gastronomy history and culture, analyze unique preparation methods, and evaluate its role in social life. The findings obtained using qualitative research methods such as literature review and content analysis reveal the unique position of coffee in Turkish culture.
Science in the Kitchen-December 2021 : Oxidant and the Danger of Carcinogenic Asbestos in Drinking Water
(Istmag Magazin Gazetecilik, 2021) Doğan, Murat
As a food science and technology specialist, I believe that the chemical compound known as "oxidane" should be strictly regulated, if not entirely banned, in certain contexts.
A Study on the Determination of the Gastronomic Tourism Development Level in Hatay Province
(Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 2022) Doğan, Murat
This study aims to determine the level of development of gastronomy tourism in Hatay. The survey, created using the “Gastronomy Tourism Development Level” scale, was found to be suitable for factor analysis based on statistical analyses. Confirmatory factor analysis (CFA) revealed a four-factor structure consisting of 34 questions, which differs from the original scale. The analysis results showed significant differences in sub-dimensions such as gastronomy culture and qualified personnel. The study concludes that development strategies focused on gastronomy tourism should be created for Hatay, and that analyses in this direction will positively contribute to Hatay's tourism.
Green Kitchen, Sustainability and Gastronomy
(Eren Publication, 2023) Doğan, Murat
Green kitchen practices, sustainable gastronomy, and technological developments focus on environmentally friendly kitchen management. While developed countries turned to industrialization to overcome economic problems after the Great Depression in 1929, environmental problems came to the fore in the 1960s, and sustainable production models began to be discussed. The "green kitchen" movement, which was launched in the USA in 1993, emphasizes sustainability and environmentally friendly kitchen management. This movement encouraged the use of low-carbon food and local agricultural resources by cooperating with local food producers. Green kitchen practices aim to save energy and water by preventing food waste. In this process, smart kitchen technologies, energy efficiency, waste management, and sustainable food production processes play an important role. Smart kitchen equipment provides energy and material savings in the cooking process, while solutions have also been developed for the management of waste and oils. The concept of sustainability has gained importance as an approach that targets environmental, economic, and social balance since the mid-20th century. The three dimensions of sustainable development—economic, environmental, and social sustainability—are interconnected, and achieving this balance is emphasized as a critical goal. Sustainable gastronomy refers to an understanding that encompasses food production and presentation processes without wasting natural resources, without harming the environment, and by considering public health. As a result, green kitchen practices and sustainable gastronomy emerge as important tools in protecting the environment and ensuring the efficient use of resources.
İbn Haldun’un (ö. 1406) Mukaddime Eserinde Yer Alan Gastronomi Unsurlarının Değerlendirilmesi
(2024) Doğan, Murat; Doğan, Ahmet Emir
Bu çalışmayla Orta Çağ'ın en büyük sosyal bilimcilerinden biri olarak kabul edilen İbn Haldun’un Mukaddime eserinde yer alan gastronomi unsurlarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın araştırma deseni nitel olmak üzere, veri toplama yöntemi olarak doküman tarama yöntemi ve ayrıca verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Doküman tarama yöntemi kullanılarak belirlenen gastronomi unsurları dikkate alınmış ve Mukaddime’ye içerik analizi uygulanmış, unsurlar temalar haline getirilmiş, frekans ve yüzde oranları hesaplanmıştır. Mukaddime eserine uygulanan doküman taraması sonucu toplam 46 farklı gastronomi unsuru tespit edilmiştir. Uygulanan içerik analizi sonucunda ise: (1) mutfağa ilişkin unsurlar, (2) ziraata ilişkin unsurlar ve (3) hayvancılığa ilişkin unsurlar olmak üzere toplam üç tema belirlenmiştir. Elde edilen bulgular, Mukaddime'nin gastronomi açısından zengin bir kaynak olduğunu göstermektedir. Genel olarak Mukaddime, medeniyetleri şekillendiren ekonomik, kültürel ve çevresel faktörlere dair değerli ve farklı bakış açıları sunarak gıda, kültür ve toplum arasındaki etkileşime katkı sağlamaktadır.
Investigation of the Effects of Food Criticism on Gastronomy
(Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 2023) Doğan, Murat
This study examines the importance and impact of food criticism within the field of gastronomy. The study utilized literature and document reviews, as well as content analysis methods. The conceptual framework of food criticism was established through a literature review. The findings were evaluated using content analysis, and the effects of food criticism on gastronomy were categorized into four main themes. Upon examining these themes, it was found that modern food criticism began with gourmets and gastronomes who educated society about food. The yearbooks published by La Reynière between 1802 and 1812 established criteria for food evaluations. In the 1900s, the Michelin brothers published a red guide for hotels and restaurants in France, a practice that continues to this day. After the 2000s, with the advancements in communication technologies, many websites were launched where customers could create interactive content and evaluate restaurants. As a result, while food criticism has evolved from gastronomy and gourmet traditions, it has yet to achieve the recognition it deserves within the field of gastronomy.
Mutfakta Bilim Var-Aralık 2024: Gastronomik Sinestezi Fenomenini Keşfetmeye var mısınız?
(İstmag Magazin Gazetecilik, 2024) Doğan, Murat
Değerli okurlarım yazıma bir kaç soruyla başlamak istiyorum. İlk soru: “Sesi tadabiliyor veya rengi duyabiliyor musunuz?“ Evet, soru sizlere fazlaca absürt gelmiş olabilir. Hocam “Böyle akıl dışı soruları bize yönelterek neyi amaçlıyorsunuz.” Dediğinizi duyar gibiyim. Bir soru daha geliyor. İkinci soru: “5 sayısının ve M harfinin renklerini biliyor musunuz?”
Evaluation of Gastronomy Items in Roman Mosaic Art
(Bayram Kanca, 2023) Doğan, Murat
Roman art has been influential on three continents (Europe, Africa, and Asia) for nearly a thousand years and includes many gastronomic elements such as painting, marble, mosaic, silver and bronze works, and earthenware. Mosaic art, an important part of Roman art, was performed both outdoors and in the interiors of buildings and offers rich works. Mosaic artists have demonstrated their artistic talents by developing the traditional Roman style. This study aims to evaluate Roman mosaics in terms of gastronomic elements. Fifteen mosaic compositions containing gastronomic elements were examined using document review and semiotics, qualitative research methods. In these mosaics, vegetables, fruits, games, large and small cattle, and seafood were used as gastronomic elements. Mosaics provide much information about Roman culture, socialization, eating and drinking habits, and food. In particular, the Asarotos Oikos mosaic is an important work regarding the relationship between art and gastronomy. Overall, Roman mosaic art is a unique source of information about Roman life and gastronomy.
A New Approach in Food Studies: Food Sovereignty
(Gülizar Cengiz, 2023) Doğan, Murat
Food studies refer to the critical examination of food in various fields such as science, art, history, and society. Factors such as global epidemics, droughts, and wars have made it difficult to secure food supplies, and this has brought the concept of food sovereignty to the forefront. This study aims to investigate the relationship and importance of food sovereignty with gastronomy. The findings on food systems and food sovereignty were interpreted using the content analysis method. While food systems were local before the industrial revolution, food sovereignty has decreased in developing countries due to liberalization and internationalization after the 1980s. Three sub-themes were determined as a result of the analysis: (1) localized food systems and the protection of local culinary cultures; (2) healthy nutrition styles and the Slow Food movement; (3) ecosystems in harmony with nature and sustainable gastronomy. The transfer of food sovereignty to international corporations has negatively affected the local food cultures of countries and has led to negative changes in their gastronomy. Overall, there is a danger of the gastronomic cultures of countries being destroyed.
Yiyecek ve İçecek Sektörü Gastronomi 4.0 Uygulamalarında Bulanık Mantık
(Şırnak Üniversitesi Yayınları, 2024) Doğan, Murat
Endüstri 4.0, otomasyon ve gerçek zamanlı veri alışverişi ile üretim süreçlerinin verimliliği ve esnekliğinde artışı vaat etmektedir. Ayrıca kişiselleştirilmiş, hızlı ürün ve hizmetlere yönelik değişen tüketici taleplerini de karışlayabilmektedir. Gelişmiş ülkelerde Endüstri 4.0 uygulamasına yönelik pilot sektörlerden biri de yiyecek ve içecek sektörüdür. Endüstri 4.0'ın yiyecek ve içecek sektörü üzerindeki etkileri Gastronomi 4.0 fenomeninin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Gastronomi 4.0 yiyecek ve içecek üretiminde hazırlığı, servisi, mutfak yönetimi ve yemek deneyimlerinde teknolojiyi, veri analizini, otomasyonu ve dijitalleşmeyi içermektedir. Bu bağlamda mutfakta kullanılma potansiyeline sahip dijital mutfaklar, dijital yemek deneyimleri, veri analitiği, yapay zekâ ve makine öğrenimi ve gıda güvenliği takip sistemlerinin tümü dijital teknolojilerin, otomasyonun ve veri analitiğinin üretim süreçlerine entegrasyonunu gerektirmektedir. Bahsedilen bu süreçler karmaşık ve belirsiz değişkenler içermekte olup bulanık mantık yararlı bir araç olarak kullanılabilir. Bu çalışmanın amacı yiyecek içecek sektörü Gastronomi 4.0 uygulamalarında bulanık mantığın uygulanabilirliğini araştırmaktır. Bulanık mantık, klasik mantığın temel argümanı olan kesin akıl yürütme yerine yaklaşık ve belirsiz değerlerle ilgilenen bir matematiksel yaklaşımdır. İkili biçimde (doğru veya yanlış) çalışan klasik mantığın aksine, bulanık mantık, sonucun kısmen doğru veya kısmen yanlış olabileceği doğruluk derecelerine izin vermektedir. Bulanık mantık belirsizliğin olduğu Gastronomi 4.0 süreçlerinde kullanılarak daha esnek karar alma ve problem çözme yeteneğine kavuşabilir. Bulanık mantığın kullanılabileceği Gastronomi 4.0 süreçleri şunlardır: (1) pişirme süreçleri; (2) pişirme derecelerinin ve sürelerinin belirlenmesi; (3) tariflerin içerik miktarlarının ayarlanması; (4) tariflerin kişiselleştirilmesi; (5) Lezzet ve tat profillerinin düzenlenmesi; (6) menü planlama ve fiyatlandırma ve (7) envanter yönetimi. Sonuç olarak bulanık mantığın Gastronomi 4.0 bileşenlerinde kullanılması ile mutfakta karar alma süreçleri daha esnek ve hassas hale getirilebilecektir.
Yiyecek ve İçecek Sektörü Gastronomi 4.0 Uygulamalarında Bulanık Mantık
(Şırnak Üniversitesi, 2024) Doğan, Murat
Endüstri 4.0, otomasyon ve gerçek zamanlı veri alışverişi ile üretim süreçlerinin verimliliği ve esnekliğinde artışı vaat etmektedir. Ayrıca kişiselleştirilmiş, hızlı ürün ve hizmetlere yönelik değişen tüketici taleplerini de karışlayabilmektedir. Gelişmiş ülkelerde Endüstri 4.0 uygulamasına yönelik pilot sektörlerden biri de yiyecek ve içecek sektörüdür. Endüstri 4.0'ın yiyecek ve içecek sektörü üzerindeki etkileri Gastronomi 4.0 fenomeninin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Gastronomi 4.0 yiyecek ve içecek üretiminde hazırlığı, servisi, mutfak yönetimi ve yemek deneyimlerinde teknolojiyi, veri analizini, otomasyonu ve dijitalleşmeyi içermektedir. Bu bağlamda mutfakta kullanılma potansiyeline sahip dijital mutfaklar, dijital yemek deneyimleri, veri analitiği, yapay zekâ ve makine öğrenimi ve gıda güvenliği takip sistemlerinin tümü dijital teknolojilerin, otomasyonun ve veri analitiğinin üretim süreçlerine entegrasyonunu gerektirmektedir. Bahsedilen bu süreçler karmaşık ve belirsiz değişkenler içermekte olup bulanık mantık yararlı bir araç olarak kullanılabilir. Bu çalışmanın amacı yiyecek içecek sektörü Gastronomi 4.0 uygulamalarında bulanık mantığın uygulanabilirliğini araştırmaktır. Bulanık mantık, klasik mantığın temel argümanı olan kesin akıl yürütme yerine yaklaşık ve belirsiz değerlerle ilgilenen bir matematiksel yaklaşımdır. İkili biçimde (doğru veya yanlış) çalışan klasik mantığın aksine, bulanık mantık, sonucun kısmen doğru veya kısmen yanlış olabileceği doğruluk derecelerine izin vermektedir. Bulanık mantık belirsizliğin olduğu Gastronomi 4.0 süreçlerinde kullanılarak daha esnek karar alma ve problem çözme yeteneğine kavuşabilir. Bulanık mantığın kullanılabileceği Gastronomi 4.0 süreçleri şunlardır: (1) pişirme süreçleri; (2) pişirme derecelerinin ve sürelerinin belirlenmesi; (3) tariflerin içerik miktarlarının ayarlanması; (4) tariflerin kişiselleştirilmesi; (5) lezzet ve tat profillerinin düzenlenmesi; (6) menü planlama ve fiyatlandırma ve (7) envanter yönetimi. Sonuç olarak bulanık mantığın Gastronomi 4.0 bileşenlerinde kullanılması ile mutfakta karar alma süreçleri daha esnek ve hassas hale getirilebilecektir.

Güncel Gönderiler