Yiyecek ve İçecek Sektörü Gastronomi 4.0 Uygulamalarında Bulanık Mantık

Abstract

Endüstri 4.0, otomasyon ve gerçek zamanlı veri alışverişi ile üretim süreçlerinin verimliliği ve esnekliğinde artışı vaat etmektedir. Ayrıca kişiselleştirilmiş, hızlı ürün ve hizmetlere yönelik değişen tüketici taleplerini de karışlayabilmektedir. Gelişmiş ülkelerde Endüstri 4.0 uygulamasına yönelik pilot sektörlerden biri de yiyecek ve içecek sektörüdür. Endüstri 4.0'ın yiyecek ve içecek sektörü üzerindeki etkileri Gastronomi 4.0 fenomeninin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Gastronomi 4.0 yiyecek ve içecek üretiminde hazırlığı, servisi, mutfak yönetimi ve yemek deneyimlerinde teknolojiyi, veri analizini, otomasyonu ve dijitalleşmeyi içermektedir. Bu bağlamda mutfakta kullanılma potansiyeline sahip dijital mutfaklar, dijital yemek deneyimleri, veri analitiği, yapay zekâ ve makine öğrenimi ve gıda güvenliği takip sistemlerinin tümü dijital teknolojilerin, otomasyonun ve veri analitiğinin üretim süreçlerine entegrasyonunu gerektirmektedir. Bahsedilen bu süreçler karmaşık ve belirsiz değişkenler içermekte olup bulanık mantık yararlı bir araç olarak kullanılabilir. Bu çalışmanın amacı yiyecek içecek sektörü Gastronomi 4.0 uygulamalarında bulanık mantığın uygulanabilirliğini araştırmaktır. Bulanık mantık, klasik mantığın temel argümanı olan kesin akıl yürütme yerine yaklaşık ve belirsiz değerlerle ilgilenen bir matematiksel yaklaşımdır. İkili biçimde (doğru veya yanlış) çalışan klasik mantığın aksine, bulanık mantık, sonucun kısmen doğru veya kısmen yanlış olabileceği doğruluk derecelerine izin vermektedir. Bulanık mantık belirsizliğin olduğu Gastronomi 4.0 süreçlerinde kullanılarak daha esnek karar alma ve problem çözme yeteneğine kavuşabilir. Bulanık mantığın kullanılabileceği Gastronomi 4.0 süreçleri şunlardır: (1) pişirme süreçleri; (2) pişirme derecelerinin ve sürelerinin belirlenmesi; (3) tariflerin içerik miktarlarının ayarlanması; (4) tariflerin kişiselleştirilmesi; (5) lezzet ve tat profillerinin düzenlenmesi; (6) menü planlama ve fiyatlandırma ve (7) envanter yönetimi. Sonuç olarak bulanık mantığın Gastronomi 4.0 bileşenlerinde kullanılması ile mutfakta karar alma süreçleri daha esnek ve hassas hale getirilebilecektir.

Industry 4.0 promises increased efficiency and flexibility in production processes through automation and real-time data exchange. It can also address changing consumer demands for personalized and fast products and services. One of the pilot sectors for Industry 4.0 implementation in advanced countries is the food and beverage industry. The effects of Industry 4.0 on the food and beverage sector have led to the emergence of the Gastronomy 4.0 phenomenon. Gastronomy 4.0 encompasses the use of technology, data analysis, automation, and digitalization in food and beverage production, preparation, kitchen management, and dining experiences. In this context, digital kitchens, digital dining experiences, data analytics, artificial intelligence, machine learning, and food safety and tracking systems all require the integration of digital technologies, automation, and data analytics into production processes. These processes involve complex and uncertain variables that can be effectively addressed using fuzzy logic as a useful tool. This study aims to investigate the applicability of fuzzy logic in Gastronomy 4.0 applications in the food and beverage industry. Fuzzy logic is a mathematical approach that deals with approximate and uncertain values instead of the precise reasoning of classical logic. Unlike classical logic, which operates in a binary manner (true or false), fuzzy logic allows for degrees of truthfulness, where the result can be partially true or partially false. By using fuzzy logic in Gastronomy 4.0 processes with inherent uncertainties, more flexible decision-making and problem-solving abilities can be achieved. Gastronomy 4.0 processes where fuzzy logic can be applied include (1) cooking processes; (2) determination of cooking temperatures and times; (3) adjustment of ingredient quantities in recipes; (4) personalization of recipes; (5) adjustment of flavor profiles; (6) menu planning and pricing; and (7) inventory management. Overall, the use of fuzzy logic in Gastronomy 4.0 components can make decision-making processes in the kitchen more flexible and precise.