Akılcı duygusal davranışçı yaklaşım temelli iletişim becerileri programının yetişkinlerin iletişim becerileri ve bilişsel esneklik düzeylerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, “Akılcı Duygusal Davranışçı Yaklaşım Temelli İletişim Becerileri Programı’nın Yetişkinlerin İletişim Becerileri ve Bilişsel Esneklik Düzeylerine Etkisi”ni incelemektir. Araştırmanın katılımcıları olan deney ve kontrol grubunun üyeleri, uluslararası bir otel zincirinin Türkiye’de faaliyet gösteren otellerindeki 750 çalışanından, en az 1 yılını doldurmuş, 18-65 yaş arasında ve çeşitli pozisyonlarda görev yapan, duyuruyla iletilen çağrıya gönüllü olarak katılmak isteyen kişiler arasından belirlenmiştir. Araştırmanın deney ve kontrol grubuna yansız atama yoluyla 13’er üye seçilmiştir. Araştırma sürecinde içinde bulunulan pandemi koşulları nedeniyle hem deney ve hem de kontrol grubundan ikişer üye son test ve izleme testine katılamamıştır. Bu nedenle araştırmanın bulguları, deney grubunda 5 kadın, 6 erkek ve kontrol grubunda 6 kadın, 5 erkek üyeden oluşan 11’er katılımcının verilerine dayanmaktadır. Araştırmada; ön test son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, deney ve kontrol gruplarına ön test, son test ve izleme testi kapsamında uygulanan İletişim Becerileri Ölçeği-Yetişkin Formu (İBÖ-YF) ile Bilişsel Esneklik Envanteri (BEE) ve Kişisel Bilgi Formu’ndan elde edilen bulgularla değerlendirilmiştir. Araştırma kapsamında deney grubundaki bireylere araştırmacı tarafından geliştirilen, 90’ar dakika ve 12 oturumdan oluşan 6 haftalık Akılcı Duygusal Davranışçı Yaklaşım Temelli İletişim Becerileri Eğitim Programı (ADDY-İBEP) uygulanmıştır. Deney grubundaki bireylerin eğitim programını değerlendirdikleri bir grup görüşmesi yapılmıştır. Kontrol grubuna herhangi bir uygulama gerçekleştirilmemiştir. İzleme ölçümleri, son testin uygulanmasından dört hafta sonra yapılmıştır. Araştırma verileri SPSS 24.0 ortamında analiz edilmiştir. Araştırmada hata payı .05 olarak belirlenmiştir. Araştırmada gruplar arasındaki farklılıklar MannWhitney U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak, ADDY-İBEP’in, deney grubu üyelerinin bilişsel esneklik düzeyleri ve iletişim becerilerini istatistiksel olarak anlamlı düzeyde arttırdığı ii saptanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular alan yazın doğrultusunda tartışılmış; bireylere, araştırmacılara ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.

The aim of this study is to examine the “The Effect of Rational Emotional Behavioral Approach Based Communication Skills Program on Adults Communication Skills and Cognitive Flexibility Levels”. The members of the experimental and control group, who are the participants of the research, were selected from 750 employees of an international hotels chain operating in Turkey, who completed at least 1 year, between the ages of 18-65 and working in various positions. These individuals were placed in the experimental and control groups as 13 members randomly for unbiased assignment. However, due to the current pandemic conditions, two members from both the experiment and control groups could not participate in the post-test and follow-up test. Therefore, the findings of the research are based on the data of 11 participants, each consisting of 5 female and 6 male members in the experimental group and 6 female and 5 male members in the control group. Experimental model with pre-test and post-test control groups was used in the research. The data of the study were evaluated with the findings obtained from the Communication Skills Scale-Adult Form (CSS-AF), Cognitive Flexibility Inventory (CFI) and Personal Information Form, which were applied to the experimental and control groups within the scope of the pre-test, post-test and follow-up test. A 6-week “Rational Emotional Behavioral Approach Based Communication Skills Training Program” (REBA-CSTP) developed by the researcher, consisting of 12, 90 minute sessions, was applied to the individuals of the experimental group during the research. A group interview was conducted in which the individuals in the experimental group evaluated the training program. No interview was done with the control group. Follow-up measurements were performed four weeks after administration of the post-test. Research data were analyzed in SPSS 24.0. The margin of error in the study was determined as .05. In the study, the differences between the groups were tested with the Mann-Whitney U Test and Wilcoxon Signed-Rank Test. As a result, it was determined that the Rational Emotional iv Behavioral Approach-Based Communication Skills Training Program statistically significantly increased the cognitive flexibility levels and communication skills of the experimental group members. The findings obtained as a result of the research were discussed in line with the literature, and suggestions were made to individuals, researchers and practitioners.