Genç yetişkinlerde borderline kişilik özellikleri ile dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Borderline Kişilik Bozukluğu (BKB) ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı alan ya da her iki bozukluğun komorbid geliştiği bireylerde benzerlikler ve farklılıklar birçok çalışmada gösterilmiştir. Bu tezin temel amacı genç yetişkinlerde borderline kişilik bozukluğu özellikleri ile dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmamızda sosyodemografik verileri incelemek amacıyla çalışmacılar tarafından hazırlanmış olan “Kişisel Bilgi Formu”, borderline kişilik özelliklerini ölçmek için “Borderline Kişilik Envanteri (BKE)” ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) belirtilerini ölçmek için “Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği (ASRS)” kullanılmıştır. Çalışma, 18-35 yaş aralığında 384 gönüllü bireyin (287 kadın ve 97 erkek) online ortamda belirtilen ölçeklere katılımıyla gerçekleşmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 25.73 (±3.73)’tü. Araştırmamız sonucunda genç yetişkinlerde borderline kişilik özellikleri (BKÖ) ile DEHB belirti düzeyi açısından anlamlı bir ilişki bulunmuştur. BKE’den yüksek puan alan grubun ASRS toplam, Hiperaktivite/Dürtüsellik ve Dikkat Eksikliği puanları BKE’den düşük puan alan gruba göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Psikiyatrik tanı aldığını veya psikolojik destek aldığını belirten katılımcıların hem BKE hem de ASRS puanları, herhangi bir psikiyatrik tanısı olmadığını veya psikolojik destek almadığını belirten katılımcılardan anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Evli bireylerin ve ekonomik düzeyi orta ve üstünde olan katılımcıların BKE puanları ve ASRS puanları evli olmayanlardan ve ekonomik durumu kötü olanlardan anlamlı düzeyde daha düşük bulunmuştur. Yaş ile BKE puanları arasında anlamlı düşük düzeyde negatif korelasyon tespit edilmiştir. Kadın katılımcıların ASRS toplam, Hiperaktivite/Dürtüsellik puanları erkek katılımcılardan daha yüksek olarak bulunmuştur. Sonuç olarak, BKÖ ile DEHB belirtilerinin ilişkili olduğu belirlenmiştir. Her iki bozukluğun belirtilerinin artması kişilerin medeni durumunu ve ekonomik durumunu etkiliyor gibi görünmektedir. Bu iki bozukluk arasındaki ilişkiyi inceleyen daha geniş örneklemli ve prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.Borderline Personality Disorder (BPD) and Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) have been the subject of numerous studies exploring their similarities and differences, particularly in individuals diagnosed with either condition or where the two disorders co-occur. The primary aim of this thesis is to examine the relationship between borderline personality traits and ADHD symptoms in young adults. In this study, the "Personal Information Form," developed by the researchers to collect sociodemographic data, was used alongside the "Borderline Personality Inventory (BPI)" to measure borderline personality traits and the "Adult ADHD SelfReport Scale (ASRS)" to assess ADHD symptoms. The study included 384 volunteers (287 females and 97 males) aged between 18- 35 who completed the scales online. The participants had a mean age of 25.73 (±3.73). The findings revealed a significant relationship between borderline personality traits and ADHD symptom levels in young adults. Participants with high BPI scores showed significantly higher ASRS total, Hyperactivity/Impulsivity, and Inattention scores compared to those with low BPI scores. Participants who reported having a psychiatric diagnosis or receiving psychological support scored significantly higher on both the BPI and ASRS than those who reported having no psychiatric diagnosis or psychological support. Married individuals and those with medium to high economic status had significantly lower BPI and ASRS scores compared to unmarried individuals and those with low economic status. A low but significant negative correlation was found between age and BPI scores. Female participants scored higher than male participants on ASRS total and Hyperactivity/Impulsivity subscales. In conclusion, a significant relationship between borderline personality traits and ADHD symptoms was identified. The increase in the symptoms of both disorders appears to impact individuals' marital and economic status. Further large-sample and prospective studies are needed to explore the relationship between these two disorders.