6 Şubat Kahramanmaraş depremini yaşayan yetişkinlerde travma sonrası stres bozukluğu belirtileri ve travma sonrası büyüme düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı 6 Şubat 2023 tarihinde Türkiye'de 11 ili etkileyen ve 50 binden fazla can kaybına neden olan Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremi yaşayan yetişkin bireylerde depremden sonra travma sonrası stres bozukluğu belirtileri ve travma sonrası büyüme düzeylerini incelemektir. Bunun yanında çeşitli sosyodemografik özellikler ile travma sonrası stres bozukluğu belirtileri ve travma sonrası büyüme düzeyleri arasındaki ilişki de incelenecektir. Araştırmanın problem cümlesi "6 Şubat Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremi yaşamış yetişkin bireyler travma sonrası stres bozukluğu belirtileri gösteriyor mu ve özellikle halen hangi belirtiler devam etmektedir?" Ayrıca "depremi yaşayan yetişkinlerde bu deprem travmasının kişilerin hayata bakışında olumlu bir etkisi olmuş mudur ve travma sonrası büyüme düzeyleri nasıldır?" sorusu da araştırmanın diğer problem cümlesidir. Çalışma korelasyonel desenli kesitsel bir araştırma olup, bulgular anketlerden elde edilecek verilerden oluşacaktır. Araştırmanın örneklem grubunu 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremi yaşayan, Kahramanmaraş ili Dulkadiroğlu ilçesinde konteyner kentlerde yaşayan çalışmaya katılmaya gönüllü olan 400 yetişkin birey oluşturacaktır. Çalışma için konteyner kentlerin bağlı olduğu kaymakamlık izini ve etik kurul onayı alındıktan sonra Kişisel Bilgi Formu ve ölçekler gönüllü olan katılımcılara Google anket aracılığı ile ulaştırılacaktır. Gerekli olan katılımcı seviyesine ulaştıktan sonra istatiksel analiz başlayacaktır. Araştırma katılımcılarına; yaş, cinsiyet, sosyoekonomik düzey, eğitim seviyesi gibi soruları içeren Kişisel Bilgi Formu uygulanacak, daha sonra Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)- Kısa Ölçeği ve Travma Sonrası Büyüme (TSB) Envanteri uygulanacaktır. Sonuç olarak; bu araştırma travmatik deneyimin psikolojik etkilerini fark etmek, depremin sadece psikopatolojik etkilerini değil olumlu özelliklerini de ele almak, deprem travmasını yaşayan ve hala etkisinde olan yetişkin bireylere gerekli psikolojik desteği sağlamak, travmatik olaylara hazırlıklı olmak ve alanyazına bu anlamda katkıda bulunmak açısından önem taşımaktadır.

This study aims to examine the levels of Post-Traumatic Stress Symptoms (PTSS) and Post-Traumatic Growth (PTG) among adult individuals who experienced the Kahramanmaraş earthquakes on February 6, 2023, and to investigate the relationship between these two variables and various sociodemographic characteristics. The study utilized the PTSS-Short Scale, the PTG Scale, and a personal information form prepared by the researcher. The sample of the study consists of 432 adult individuals residing in container settlements in the Dulkadiroğlu district of Kahramanmaraş province. Data analysis was conducted using SPSS 25.0 software. Among the participants, 286 (66.2%) were female, and 146 (33.8%) were male. The study found no statistically significant relationship (p > 0.05) between PTSS levels and the total scale scores of PTG levels, as well as the subscales Changes in SelfPerception and Changes in Relationships with Others. However, a positive but lowlevel significant relationship (r = .170; p < 0.05) was identified between PTSS levels and the Changes in Life Philosophy subscale of the PTG scale. It was observed that PTG levels differed significantly based on gender, educational status, presence of a chronic physical illness, migration status after the earthquake, receiving professional psychological support after the earthquake, and previous experiences of traumatic events. On the other hand, PTSS levels were found to vary depending on gender, monthly income, prior psychiatric diagnosis, presence of a physical illness, damage to housing during the earthquake, migration status after the earthquake, and previous traumatic experiences. The findings of this study were generally consistent with the literature. However, there is a need for broader studies with larger samples covering the entire earthquakeaffected region.