0-12 yaş aralığındaki çift taraflı koklear implant kullanıcısı çocukların iletişim becerilerinin değerlendirilmesi ve ebeveynlerinin yaşam kalitesinin ölçülmesi

Abstract

Altuntaş, E. 0-12 Yaş aralığındaki Çift Taraflı Koklear İmplant Kullanıcısı Çocukların Dil Becerilerinin Değerlendirilmesi ve Ebeveynlerinin Yaşam Kalitesinin Ölçülmesi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Odyoloji Programı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2024. Koklear implant, ileri ve çok ileri derecede işitme kaybı yaşayan bireyler için üretilmiş bir cihazıdır. Geleneksel işitme cihazları, sesleri amplifiye ederek kullanıcının doğal sesi duymasına yardımcı olurken, koklear implant, ses sinyallerini doğrudan işitme sinirine ileterek daha kapsamlı bir çözüm sunar. Bu nedenle, koklear implant, özellikle işitme cihazlarından yeterli fayda göremeyen bireyler için kritik bir alternatif oluşturur. Koklear implantın temel bileşenleri arasında dış parçalar ve iç parçalar yer alır. Dış kısım, bir mikrofon, ses işlemcisi ve bir verici içerir. Mikrofon, çevredeki sesleri toplar ve bu sesleri dijital verilere dönüştürerek işlemciye gönderir. Ses işlemcisi, bu verileri analiz eder ve belirli bir algoritma kullanarak sesleri düzenler. İşlemci, dönüştürülen ses sinyallerini kablosuz olarak iç kısma ileterek, iç kulağın içinde yer alan elektrot dizisine gönderir. İç kulakta, elektrotlar işitme sinirini doğrudan uyararak sesin beyne iletilmesini sağlar. Bu süreç, kullanıcının duyduğu seslerin, doğal seslere kıyasla daha mekanik bir tonda olmasına yol açabilir. Ancak, bu mekanik ses bile, daha önce hiç ses duymayan bireyler için oldukça değerlidir. Koklear implant, bireylerin sesleri duymalarını, ayırt etmelerini ve anlamalarını mümkün kılar, böylece dış dünya ile iletişim kurma becerilerini geliştirir. Koklear implant kullanıcıları, implant sayesinde iletişim becerilerini geliştirebilirler. Özellikle çocuklar için, erken yaşta uygulanan koklear implantlar, dil ve konuşma gelişiminde kritik bir rol oynar. Çocuklar, çevrelerinden aldıkları sesleri anlamaya başlar ve bu da onların sosyal etkileşimlerini artırır. Aileler, çocuklarının iletişim becerilerini geliştirdikçe, sosyal ortamlarda daha aktif olmalarını ve akranlarıyla daha iyi ilişkiler kurmalarını gözlemleyebilir. Bununla birlikte, implantın verimliliği bireyler arasında değişiklik gösterebilir. Bazı çocuklar, koklear implant ameliyatından kısa bir süre sonra sesleri anlamaya başlarken, bazıları daha uzun bir adaptasyon süreci geçirebilir. Bu durum, bireysel farklılıklardan kaynaklanmakta ve her çocuğun öğrenme sürecinin benzersiz olduğunu göstermektedir. Bu araştırmada, çift taraflı koklear implant kullanan çocukların ebeveynlerine ve normal işitmeye sahip çocukların ebeveynlerine iki ayrı anket uygulanmıştır. Bu anketler, çocukların iletişim becerilerini ve ebeveynlerinin genel yaşam kalitelerini değerlendirmek amacı taşımaktadır. Koklear implantın sağladığı faydalar yalnızca kullanıcılarıyla sınırlı değildir; aileler de bu süreçten önemli ölçüde etkilenir. Ebeveynler, çocuklarının implant sayesinde iletişim becerilerinde yaşanan ilerlemeyi gözlemleyerek, onların sosyal hayata daha aktif katılmalarını sağlamakta önemli bir rol oynarlar. Çocuklarının sesleri duymaya başlaması, ebeveynlerin yaşam kalitesinde de olumlu değişikliklere yol açar. Aileler, çocuklarıyla daha etkili bir şekilde iletişim kurdukça, aile bağları güçlenir ve ev ortamındaki genel mutluluk artar. Koklear implant, işitme kaybı yaşayan bireyler için bir dönüm noktasıdır. Hem bireysel hem de sosyal yaşamda sağladığı faydalar, implant kullanıcılarının yaşam kalitelerini önemli ölçüde artırır. Ancak, koklear implant uygulaması ve sonrasındaki adaptasyon süreci, bireyden bireye değişiklik gösterir. Bu nedenle, her kullanıcının ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş rehabilitasyon programları oluşturulması büyük önem taşır. Sonuç olarak, koklear implant sadece işitme kaybı olan bireyler için değil, aynı zamanda onların aileleri için de önemli bir gelişim fırsatı sunar. İletişim becerilerinin gelişimi ve yaşam kalitesinin artırılması, koklear implantlar sayesinde mümkün hale gelmektedir.Altuntaş, E. Evaluation of Language Skills of Children with Bilateral Cochlear Implant Users Aged 0-12 Years and Measurement of Quality of Life of Their Parents, Istanbul Gelisim University, Graduate Education Institute, Audiology Program Master's Thesis, Istanbul, 2024. A cochlear implant is a device for individuals with severe to profound hearing loss. While traditional hearing aids help the user hear natural sound by amplifying sounds, the cochlear implant offers a more comprehensive solution by transmitting sound signals directly to the auditory nerve. For this reason, the cochlear implant is a critical alternative, especially for individuals who do not benefit from hearing aids. The basic components of a cochlear implant include external parts and internal parts. The outer part includes a microphone, a sound processor and a transmitter. The microphone picks up sounds from the environment and sends them to the processor, which converts them into digital data. The sound processor analyzes this data and organizes the sounds using a specific algorithm. The processor wirelessly transmits the converted sound signals to the inner part, sending them to an array of electrodes located inside the inner ear. In the inner ear, the electrodes directly stimulate the auditory nerve, allowing sound to be transmitted to the brain. This process can result in the sounds the user hears sounding more mechanical in tone than natural sounds. However, even this mechanical sound is valuable for individuals who have never heard sound before. A cochlear implant makes it possible for individuals to hear, distinguish and understand sounds, thus improving their ability to communicate with the outside world. Cochlear implant users can improve their communication skills thanks to the implant. Especially for children, cochlear implants at an early age play a critical role in speech and language development. Children begin to understand the sounds they receive from their environment, which increases their social interactions. Families can observe that as their children improve their communication skills, they become more active in social settings and build better relationships with their peers. However, the effectiveness of the implant can vary between individuals. Some children may begin to understand sounds shortly after cochlear implant surgery, while others may have a longer adaptation period. This is due to individual differences and shows that each child's learning process is unique. In our study, two separate questionnaires were administered to the parents of children with bilateral cochlear implants. These questionnaires aimed to assess the communication skills of the children and the general quality of life of their parents. The benefits of a cochlear implant are not limited to its users; families are also significantly affected by this process. By observing the improvement in their children's communication skills thanks to the implant, parents play an important role in enabling them to participate more actively in social life. Parents' quality of life also changes positively as their child begins to hear voices. As parents communicate more effectively with their child, family bonds are strengthened and overall happiness in the home environment increases. The cochlear implant is a turning point for individuals with hearing loss. The benefits in both individual and social life significantly improve the quality of life of implant users. However, the cochlear implant and the subsequent adaptation process varies from individual to individual. Therefore, it is of great importance to create rehabilitation programs customized to the needs of each user. In conclusion, cochlear implants offer an important development opportunity not only for individuals with hearing loss, but also for their families. Improved communication skills and quality of life are made possible by cochlear implants.