İşitme cihazlarının yaşlılarda bilişsel işlevler ve depresif belirtiler üzerindeki etkileri

Abstract

Bu araştırma, yaşlı bireylerde işitme cihazı kullanımının bilişsel işlevler ve depresif semptomlar üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, katılımcıların demografik özellikleri, işitme kaybı ve cihaz kullanım süreleri ile psikolojik ve bilişsel durumları arasındaki ilişkiler çok yönlü olarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın örneklemini, Ocak 2025 ile Mart 2025 tarihleri arasında Ataduy İşitme Cihazları Satış ve Uygulama Merkezi’ne başvuran, 65 yaş ve üzeri işitme kaybı tanısı almış bireyler oluşturmuştur. Analiz sonuçlarına göre; cinsiyet, yaş ve medeni durum gibi demografik değişkenlerin depresyon düzeyleri üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Ancak, depresyon tanısı konulan bireylerde hem işitme kaybı süresi hem de işitme cihazı kullanım süresinin anlamlı düzeyde daha uzun olduğu gözlenmiştir. Ayrıca, bu bireylerin konuşmayı alma (SRT), ayırt etme (SD) ve en rahat ses düzeylerine (MCL) ilişkin odyolojik ölçümlerinde, depresyonu olmayanlara kıyasla daha olumsuz sonuçlar saptanmıştır. Katılımcıların bilişsel performansları Mini Mental Durum Testi (MMSE) ile değerlendirilmiş ve ortalama 23.64±2.73 puan ile orta düzeyde bilişsel işlevlere sahip oldukları belirlenmiştir. Korelasyon analizleri, işitme kaybı süresi ile hatırlama becerileri ve genel bilişsel performans arasında negatif yönlü ve düşük düzeyde anlamlı ilişkiler olduğunu ortaya koymuştur. İşitme cihazı kullanım süresi ile bilişsel alt alanlar arasında ise hem pozitif hem de negatif yönlü düşük düzeyli ilişkiler belirlenmiştir; özellikle kayıt, dikkat ve hesaplama becerilerinde olumlu ilişkiler gözlenirken, hatırlama ve dil alanlarında olumsuz ilişkiler tespit edilmiştir. Ayrıca, odyolojik parametreler (SRT, SD, MCL) ile bilişsel işlevler arasında da anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Bu bulgular, işitme kaybının süresine ve işitme cihazı kullanımının süresine bağlı olarak, yaşlı bireylerin hem depresif belirtilerinin hem de bilişsel kapasitelerinin etkilendiğini göstermektedir. Çalışma, işitme sağlığının korunmasının yaşlılıkta zihinsel işlevler ve ruh sağlığı açısından kritik bir rol oynayabileceğini ortaya koymaktadır.

This study aims to examine the effects of hearing aid use on cognitive functions and depressive symptoms in older adults. The relationships between participants’ demographic characteristics, duration of hearing loss and hearing aid use, and their psychological and cognitive status were evaluated in a multifaceted manner. The study sample consisted of individuals aged 65 and older who had been diagnosed with hearing loss and applied to the Ataduy Hearing Aid Sales and Application Center between January and March 2025. According to the analysis results, demographic variables such as gender, age, and marital status were not found to have a statistically significant effect on depression levels. However, individuals diagnosed with depression had significantly longer durations of both hearing loss and hearing aid use. In addition, these individuals exhibited poorer results in audiological measurements such as Speech Reception Threshold (SRT), Speech Discrimination (SD), and Most Comfortable Level (MCL) compared to those without depression. Participants’ cognitive performance was assessed using the Mini-Mental State Examination (MMSE), and the average score was 23.64±2.73, indicating a moderate level of cognitive functioning. Correlation analyses revealed low but statistically significant negative relationships between the duration of hearing loss and both memory performance and overall cognitive function. Furthermore, the duration of hearing aid use showed both low-level positive and negative correlations with various cognitive subdomains; while positive associations were observed in registration, attention, and calculation abilities, negative associations were found in memory and language domains. Additionally, significant relationships were identified between audiological parameters (SRT, SD, MCL) and cognitive functions. These findings indicate that the duration of hearing loss and hearing aid use can affect both depressive symptoms and cognitive capacities in older adults. The study underscores the potential critical role of maintaining auditory health in supporting mental and emotional well-being during aging.