Psikolojik dayanıklılığın stresle başa çıkma üzerindeki etkisinde öz yeterlik düzeyinin aracı rolü

Abstract

Bu araştırmanın amacı, psikolojik dayanıklılığın stresle başa çıkma üzerindeki etkisini incelemek ve bu etkide öz yeterlik düzeyinin aracı rolünü ortaya koymaktır. İstanbul ilinde üniversite öğrenimi görmekte olan 18-25 yaş grubundaki öğrencilerle yapılan araştırmada toplam 251 kişiye anket uygulanmıştır. Çalışmada psikolojik dayanıklılığı ölçmek için Connor-Davidson Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği (C-D PDÖ), stresle başa çıkma düzeylerini değerlendirmek için Türküm (2002) tarafından geliştirilen Stresle Başa Çıkma Ölçeği ve öz yeterlik düzeylerini belirlemek için Genel Öz Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada yöntem olarak yapısal eşitlik modeli kullanılmış ve stresle başa çıkma ölçeğine ilişkin alt boyutlar çerçevesinde dört farklı model kurulmuştur. Ayrıca aracılık etkisinin tespit edildiği modeller için direkt ve dolaylı etkiler hesaplanarak bulgular kısmında açıklanmıştır. Psikolojik dayanıklılık, bireylerin stresle başa çıkma süreçlerini etkileyen önemli bir faktör olarak değerlendirilmiştir. Bununla birlikte, öz yeterlik düzeyinin bu ilişkide aracı bir rol oynayabileceği öngörülmüştür. Yapılan analizler, psikolojik dayanıklılığın stresle başa çıkma üzerinde olumlu bir etkisinin olduğunu ve bu etkinin öz yeterlik düzeyi ile anlamlı bir şekilde güçlendiğini göstermiştir.

The aim of this study is to examine the effect of psychological resilience on coping with stress and to reveal the mediating role of self-efficacy level in this effect. The study was conducted on university students between the ages of 18-25. In the study, Connor-Davidson Psychological Resilience Scale (C-DPS) was used to measure psychological resilience, Stress Coping Scale developed by Türküm (2002) to assess coping with stress and General Self-Efficacy Scale to determine self-efficacy levels. Structural equation modeling was used as a method in the study and four different models were established within the framework of the sub-dimensions related to the coping with stress scale. In addition, direct and indirect effects were calculated for the models in which mediation effect was determined and explained in the findings section. Psychological resilience was evaluated as an important factor affecting individuals' coping with stress. However, it was predicted that self-efficacy level could play a mediating role in this relationship. The analyses showed that psychological resilience has a positive effect on coping with stress and this effect is significantly strengthened by self-efficacy level.