Renklerin Lezzet İllüzyonu: Gıda Seçimlerinde Görsel Uyarıcıların Rolü

Giriş ve Çalışmanın Amacı: Bu çalışmada, renklerin bireylerdeki beş duyu organını harekete geçirmesi ile gıda seçimlerine olan etkisini ölçmek amaçlanmıştır. Kavramsal/Kuramsal Çerçeve: Renk algısı, gıda seçimlerini psikolojik, biyolojik ve kültürel faktörlerle şekillendirir, tat, tazelik ve sağlık algısını etkiler. Gastronomide ise renk, lezzet ve kalite algısını yönlendirerek tüketicinin psikolojik ve duyusal izlenimlerini belirler. Yöntem: Araştırmada, 7 farklı renkte kurabiye (kırmızı, mor, mavi, sarı, yeşil, siyah, açık sarı) hazırlanmış ve eğitimli panelistlere duyusal analiz yaptırılarak tat, görünüş, koku, doku, yapışkanlık, sertlik ve genel kabul edilebilirlik gibi kriterlere göre, 9'lu Likert ölçeğiyle değerlendirme yapmaları istenmiştir. Tüm renklerde elde edilen verilerin betimleyici istatistikleri için Spearman Korelasyon testi uygulanmıştır. Bulgular: Analizler sonucunda, tat ve görünüşte en yüksek puanın mor, en düşük puanların ise tatta mavi, görünüşte ise siyah renkli kurabiyelerin aldığı belirlenmiş ve aralarındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Koku, doku, yapışkanlık ve sertlik boyutlarında anlamlı bir fark yoktur. Genel kabul edilebilirlikte en çok tercih edilen rengin mor, en az tercih edilen rengin mavi olduğu görülmektedir. Sonuç: Görselliğin yiyecek sunumundaki öneminin yanı sıra gıdaların renkleri ve renklerinin uyumu gıda tercihlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Ayrıca, yemeği daha keyifli bir hale getirebilmektedir. Renklerin tercihler üzerine etkisini belirlemek için farklı renkler ve farklı gıdalar kullanılarak daha fazla panelist ile araştırma yapılması önerilmektedir.

The Purpose of the Study: In this study, it was aimed to measure the effect of colors on food choices by activating the five senses in individuals. Literature Review/Background: Color perception shapes food choices with psychological, biological and cultural factors, affecting the perception of taste, freshness and health. In gastronomy, color determines the psychological and emotional impressions of the consumer by directing the perception of taste and quality. Method: In the study, cookies in 7 different colors (red, purple, blue, yellow, green, black, light yellow) were prepared and trained panelists were asked to make sensory analysis and evaluate them according to criteria such as taste, appearance, odor, texture, stickiness, hardness and general acceptability with a 9-point Likert scale. Spearman Correlation test was applied for descriptive statistics of the data obtained in all colors. Results: As a result of the analysis, it was determined that purple cookies had the highest score in terms of taste and appearance, blue cookies had the lowest score in terms of taste and black cookies had the lowest score in terms of appearance, and the difference between them was found to be statistically significant (p<0.05). There was no significant difference in dimensions of odor, texture, stickiness and hardness. In general acceptability, it was seen that purple was the most preferred color and blue was the least preferred color. Conclusion: In addition to the importance of visuality in food presentation, the colors of foods and their color harmony play an important role in food preferences. In addition, it can make the meal more enjoyable. It is recommended to conduct research with more panelists using different colors and different foods to determine the effect of colors on preferences.