Yazar "Erkut, Burak" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    1983-1989 dönemi Türk dış politikasında Ege sorunu: Turgut Özal faktörü
    (İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023) Erkut, Burak
    Ulus-devlet olma ve milli kimlik kazanma süreçlerinde Türkiye ve Yunanistan arasında oluşan güvensiz ortam, iki devlet arasında günümüzde halen tam anlamıyla çözülememiş sorunları beraberinde getirmiştir. Jeopolitik, askeri, siyasi ve stratejik açıdan önemli bir su yolu olan Ege Denizi de iki ülke arasındaki uyuşmazlıklara konu olmuş ve bu uyuşmazlıklar Türkiye-Yunanistan ilişkilerinde Ege sorunu olarak tarihe geçmiştir. Kıta sahanlığı, karasuları, hava sahası ve FIR hattı, egemenliği tartışmalı ada, adacık ve kayalıklar, adaların silahlandırılması ile arama ve kurtarma yetki sorunu olarak sınıflandırılan bu sorunlara yönelik çözüm arayışları iki ülke ilişkilerinde farklı dönemlerde farklı yaklaşımlarla devam etmiş, ancak bir sonuca ulaşılamamıştır. Bu tezde Ege sorununun kapsamı ortaya konmuş ve Turgut Özal'ın 1983-1989 yılları arasında başbakanlığı süresince bu sorunun çözümüne yönelik girişimleri incelenmiştir. Uluslararası sistemin baskı ve kısıtlamaları karşında devletlerin dış politika davranışlarını yerel faktörler ve lider algıları ile bunların karşılıklı etkileşimi üzerinden inceleyen bir dış politika analizi teorisi olan neoklasik realizm, tezin kuramsal çerçevesi olarak belirlenmiştir. Neoklasik realizmin, siyasi liderlerin devletlerin dış politika seçimlerinde belirleyici ve nihai kararları verici konumunda olduğunu kabul etmesinden yola çıkan bu tezde Turgut Özal'a odaklanılarak dış politika anlayışı irdelenmiştir. Özal'ın kendine has kişilik ve liderlik özellikleri ortaya konmuş ve bu özelliklerin etkisiyle benimsediği dış politika anlayışıyla Ege sorununa yönelik dış politika davranışları incelenmiştir. Bu bağlamda tezde, Özal'ın ılımlı, aktif ve iş birlikçi dış politika anlayışının mevcut sorunun çözümüne etkisi olup olmadığı sorusuna yanıt aranmış ve Ege sorunu özelinde, özellikle öne çıkan olaylar ışığında, Turgut Özal'ın izlediği politika neoklasik realist bir bakış açısıyla değerlendirilmiştir. Turgut Özal'ı merkeze alarak, benimsediği dış politika davranışlarının yıllardır çözüme kavuşturulamamış Ege sorununun çözümüne etkisini neoklasik realist teori açısından inceleyen bu tez, devletlerin dış politikalarında liderlerin rolü hakkında farklı bir bakış açısı sunmaktadır. Bu doğrultuda tez, gelecekte konuyu farklı yönlerden ele alacak çalışmalar için de bir basamak görevi görecektir.