Yazar "Al Musawi, Nooralhuda Jawad Kadhim" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Oydaşmacı demokrasi modeli: Irak örneği
    (İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022) Al Musawi, Nooralhuda Jawad Kadhim
    Irak'ın, 2003 yılında ABD tarafından işgal edilmesi sonrasında ülkede demokratik bir sistem kurulabilmesi için bölünmüş toplumlara sahip ülkelerde uygulanan en başarılı demokratik siyasal sistemlerden biri olarak kabul edilen oydaşmacı demokrasi modeli uygulanmıştır. Fakat bu model, Irak'ta yoğun eleştirilere maruz kalmıştır. Tezin amacı, 2003 sonrası Irak'ın siyasi sisteminin, oydaşmacı demokrasi modeli ile ne kadar uyumlu olduğunu araştırmak; bunun yanı sıra, bu modelin karşılaştığı sorunları ve yarattığı etkileri ortaya koymaktır. Çalışmada oydaşmacı model, kurucusu Arend Lijphart ve bu modeli geliştiren yeni nesil yazarlar John McGarry ve Brenden O'Leary'nin görüşleri çerçevesinde anlatılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda ilk olarak oydaşmacı demokrasi modeli kavramı, gelişimi ve nitelikleri anlatılmıştır. Ardından, Irak'ın jeopolitik ve jeostratejik öneminden bahsedilmiş; Irak Devleti'nin kurulduğu 1921 yılından 2003 yılına kadar yaşanan sosyal ve siyasi gelişmelere ışık tutulmuştur. Ayrıca Irak'ta demokrasi inşa etme rolünü üstlenen ABD'nin, bu işgali gerçekleştirmeye iten hedefleri de incelenmiştir. Sonrasında 2005 yılında kabul edilen Irak Anayasasının hazırlanma süreci ve ABD'nin rolüne, ayrıca Irak'ta toplumları arasındaki farklı bakış açılarına odaklanılmıştır. Lijphart'ın, bölünmüş toplumlarda anayasayı hazırlayanlara başaralı bir oydaşmacı demokrasi inşa etme konusundaki tavsiyeleri çerçevesinde Irak anayasası incelenmiştir. Tezinin son bölümünde, Irak'ta oydaşmacı demokrasisinin başarısızlığı, karşı karşıya olduğu sorunlar ve bu sorunların yarattığı etkileri incelenmiştir. Çalışma neticesinde, Irak'ın Kalıcı Anayasası'nın, Lijphart'ın oydaşmacı demokrasinin uygulanması ve başarısı için önerdiği ilkeleri kabul etmiştir. Ancak Irak'ta bu model, birçok sorun karşı karşıya kalmıştır. Bu durum, Anayasa'da oydaşmacı demokrasi modelinin önemli ilkelerinin çoğu bulunmasına rağmen halen uygulanamamasına yol açmıştır. Dolayısıyla oydaşmacı demokrasi mekanizmalarının bir kısmının Anayasa'da yer almasına rağmen uygulanamaması, ülkede demokrasinin kurulması ve toplumlar arasındaki bölünmelerin azaltılmasında etkili olamamıştır.