Yazar "Abujami, Aliaa" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Türkiye ile Suudi Arabistan arasındaki dış ticaret ve kullanılan taşıma modları üzerine bir araştırma
    (İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2024) Abujami, Aliaa
    Türkiye ve Suudi Arabistan'ın ekonomik büyümesi 2000'li yılların başında başlamıştır. Büyümeleri arttıkça, iki ülke de bu büyümeyi sürdürmek için diğer ülkelerle aralarındaki ticari ilişkileri artırma yoluna gitmiştir. Böylece iki ülke arasındaki ticari ilişkiler önceki yıllara göre artarak ileri bir aşamaya geçmiştir. İki ülke arasındaki dış ticarete odaklanan akademik araştırmaların azlığı göz önüne alındığında, bu tez bu konuyu ayrıntılı olarak ele alan ilk çalışmalardan biri olmayı amaçlamaktadır. Bu nedenle, 2013-2023 yılları arasındaki zaman dilimini temel alan bu çalışma, önceki çalışmalardaki eksikliği tamamlamak amacıyla üç ana ekseni içermektedir.Birinci ana eksen, iki ülke arasındaki ticaret verilerinin tarihsel seyrinin analizidir. İkincisi, iki ülke arasında mal taşımasında kullanılan taşıma modlarının ve bunlara bağlı olarak kilogram fiyatlarının analizidir. Üçüncü ana eksen Multilayer Perceptron, Holt winnters, SMOreg ve Gaussian processes olan öngörüleme modelleri kullanılarak iki ülkenin dış ticareti hakkında bir gelecek vizyonu sunmaktır. Bu üç eksene ulaşmak için tez, TÜİK'ten alınan verilere dayanmaktadır. Bu veriler; Türkiye'den Suudi Arabistan'a ihraç edilen 97 fasıl ve bunların FOB/dolar cinsinden değerleridir. Suudi Arabistan'dan Türkiye'ye ithal edilen 93 fasıl ve bu fasılların FOB/Dolar cinsinden değerleri. İki ülke arasında malların taşınmasında kullanılan ve 11 adet olan taşıma modları ve her bir modla taşınan ürünlerin kilogramıdır. Bu veriler kullanılmadan önce Pareto analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Hem ihracat hem de ithalat için ticaretin %80'ini oluşturan fasıllar seçilmiştir. Buna ilaveten, bu fasılların bedelleri kilograma bölünerek her bir fasıl için kilogram başına ortalama fiyat elde edilmiştir. Tahminlerin esas alınacağı veri seti Ocak2013'ten Ekim2023'e kadar ve Mart2020'den Ekim2023'e kadar olmak üzere iki bölüme ayrılmıştır. Fasıl değerlerinin seyri incelenirken, değerlerin Covid-19'dan etkilenmeye başlamasından önceki dönem olduğu için ortalama 2013-2019 dönemi için hesaplanmıştır. Tezin sonuçları bu paragrafta özetlenmiştir. Türkiye ve Suudi Arabistan arasındaki tüm ticari gelişmelere rağmen toplam ihracat düşüş eğilimindedir. İhraç edilen başlıca fasıllara bakıldığında 7'sinin düşük, 7'sinin yüksek ve 8'inin değişken eğilim gösterdiği görülmektedir. İhracatın kilogram başına ortalama fiyatına bakıldığında, 11 fasıl düşüş gösterirken, 10 fasıl artış göstermiş, 1 fasıl ise değişmemiştir. Kilogram başına ortalama fiyatta en büyük düşüş %84 ve en küçük düşüş %4 olurken, en büyük artış %38 ve en küçük artış %3 olmuştur. İthalatta ise iki ana ithalat faslı dalgalı bir eğilim göstermektedir. İthalat için kilogram başına ortalama fiyata bakıldığında, iki ana ithalat faslı sırasıyla %39 ve %12'lik bir düşüş göstermektedir.