Yazar "Abdulahi, Haji Dahir" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Ethnic based federalism in Ethiopia: The Somali region case
    (İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022) Abdulahi, Haji Dahir
    Etiyopya işsizlik, yoksulluk, yetersiz beslenme, açlık, çocuk ölümleri, tarıma dayalı ekonomi, yetersiz sağlık ve yetersiz eğitim gibi pek çok sorunla mücadele eden bir Sahraaltı Afrika ülkesidir. Ülkenin bu ekonomik ve sosyal sorunlarının yanında üstesinden gelmesi gereken ve yıllardır çok ciddi bir şekilde ülkeye zarar veren siyasi sorunları da bulunmaktadır. Ülke pek çok etnik yapıyı ve kültürü barındırdığından çalkantılı bir siyasi geçmişe sahip olsa da 1995 yılında yürürlüğe giren federal anayasa ülkede yaşayan etnik gruplara haklarını teslim ederek federasyon içerisinde eşit temsil hakkı vermiş ve ülkede kendi dil, din ve kültürel değerleriyle yaşamak imkânı tanımıştır. Ancak etnik federal modelinin ne kadar işleyen bir etnik federal modele dönüştürüldüğü belirsizdir. Ülke anayasası âdemi merkeziyetçi ve özerk bölgesel yönetimleri garanti etse de siyasi uygulamalar bu ilkeleri büyük ölçüde göz ardı edebilmektedir. Bu nedenle Etiyopya'nın federalizmi açısından "Somali ve benzeri etnik bölgelerde öz yönetim ve ortak yönetim gerçekten uygulanmakta mıdır?" yoksa "etnik yapılarının özerk yönetimi ve temsili sadece anayasal bir ifade midir?" soruları ortaya çıkmaktadır. Bu soruları objektif ve kapsamlı bir şekilde yanıtlayacak alanda yapılmış yeterli bilimsel araştırma bulunmamaktadır. Alandaki bu boşluğu dolduracak bir katkı yapmak adına bu araştırmada Etiyopya etnik federalizminin Somali bölgesinin yerel ve özerk yönetim ihtiyaçlarını ne kadar başarılı bir şekilde karşıladığı ve aynı zamanda kendi kendini yönetme, ortak yönetim, adil temsil ve kapsayıcılığı teşvik edip etmediği konusu araştırılmıştır. Nitel bir araştırma dizaynının kullanıldığı bu çalışmada araştırmanın verileri Somali bölgesi hakkında bilgi ve tecrübesi bulunan farklı mesleklerdeki 6 kişi ile yarı yapılandırılmış mülakatlar yapılmıştır. Araştırma bulguları Somali bölgesindeki halkın siyasi katılımı, etnik haklar, kaynak tahsisi, temsil ve beklentiler başlıkları altında sunulmuştur. Araştırma sonuçları, Somali bölgesinde siyasi katılımla ilgi sorunlar olduğunu ve siyasi katılım eksikliğinin yerel düzeyden federal düzeye kadar her düzeyde görüldüğünü göstermiştir. Ayrıca, Etiyopya anayasasının sunduğu etnik haklar ve bunların ülkedeki uygulamalarının sağladığı kazanımlardan ülkenin çoğu yerindekiler gibi Somali bölgesindeki halkların da memnun ve umutlu olduğu ve bu hakların gerçek anlamda ve köklü olarak uygulanabilmesi için bölge insanının federalizmi çözüm olarak kabul ettiği anlaşılmaktadır. Ülke anayasasında bölgelere orantılı ve adil bir şekilde kaynakların tahsis edilmesi gerektiği ve bu tahsisin denetlenmesi gerektiği belirtilirken uygulamada kaynakların orantılı ve adil bir şekilde dağılmadığının ve bunların objektif ve şeffaf şekilde düzenlenmediğinin düşünüldüğü görülmektedir. Federal anayasanın öngördüğü kendi kendini yönetme, etnik kimliklerin tanınması, dini ve kültürel değerlere sahip çıkarak yaşama gibi haklardan memnun olunsa da yerel düzeyde gerçek etnik öz yönetim ve federal düzeyde eşitlikçi temsil vaatlerinin henüz tam olarak yerine getirmediği düşünülmektedir. Keza araştırma sonuçları, Somali bölgesi halkının mevcut anayasanın işletilmesi, federal yapının güçlendirilmesi, özerkliğin garanti edilmesi, etnik kimliğe gerçek anlamda saygı duyulması ve bu saygının uygulamada da görülmesi gibi başlıkların yanında su, elektrik, sağlık ve eğitim gibi temel ihtiyaçlar açısından yaşanan sorunların giderilmesi ve bu alanlarda yeterli yatırımların yapılması alanlarında beklentilerini işaret etmektedir.