Türkiye’de Kahveye Yüklenen Anlam ve Kahve Tüketim Alışkanlıkları
Özet
Küresel etkileşimin artmasıyla birlikte insanlarda yiyeceklerde olduğu gibi içeceklerde de farklı deneyim
alışkanları oluşmaya başlamıştır. Türkiye’de geçmişten bugüne köklü bir kültüre sahip Türk kahvesinin yanı
sıra zincir işletmelerde farklı kahve çeşitleri de tercih edilmeye başlanmıştır. Bu tercih durumu her geçen gün
artarak ilerlemeye devam etmekte ve son yıllarda birçok kahve tüketimi üzerine hazırlanmış bilimsel
araştırmalara konu olmaktadır. Kahve tüketen bireylerin profilleri hakkında detaylı bilgi edinilmesinin
amaçlandığı bu araştırmada fenomenolojik bir yaklaşım benimsenmiştir. Araştırmada nitel araştırma deseni
kullanılmış olup, veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme soruları katılımcılara yöneltilmiştir.
Araştırmada veri toplama yöntemi olarak olasılıklı olmayan örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik
örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya 30 kadın ve 30 erkek kahve tüketicisi dahil olmuştur. Yarı
yapılandırılmış görüşme formunda katılımcıların; kahveye yükledikleri anlam, kahve tüketim tercihleri ve
kahve tüketim rutinlerini belirlemeye ilişkin sorulara yer verilmiştir. Araştırmada veri analizi sürecinde içerik
analizi kullanılmış olup, kodlama ve haritalama Maxqda istatistik programında yapılmıştır. Araştırma
sonucunda katılımcıların kahve tüketimini en çok sohbet ortamlarında gerçekleştirdikleri, kahve tüketim
nedeni olarak da dinlenme ve sosyalleşmeyi öne sürdükleri tespit edilmiştir. Katılımcıların en çok Türk
kahvesi ve filtre kahve tükettikleri ve kahvelerini en çok zincir işletmelerde tükettikleri sonucuna ulaşılmıştır.
Kahve sunan işletmelerde katılımcıların aradığı en belirgin özellikler; sakinlik, ambiyans ve konfor olarak
tespit edilmiştir. Katılımcıların kahvelerini kimle/kimlerle tükettiklerine ilişkin soruya en sık olarak
arkadaşlarıyla veya sevdikleri insanlarla yanıtlarını verdikleri görülmektedir. Katılımcıların yüksek çoğunluğu;
içtikleri kahvelerde kullanılan çekirdeğin özelliğini bilmediğini, kahve tüketimi için özel bir seyahat gerçekleştirmeyeceklerini, kahve için yüksek maliyetlere katlanmayacaklarını ve kahvede yeni tatlara açık
olmadıklarını ifade etmişlerdir. Son olarak kahvelerini en çok boş zamanlarda tükettiklerini belirtmişlerdir. With the increase in global interaction, different experience habits have started to form in drinks as well as in
food. In addition to Turkish coffee, which has a deep-rooted culture from past to present, different types of coffee
have started to be preferred in chain businesses. This preference situation continues to increase day by day and
has been the subject of scientific researches on coffee consumption in recent years. A phenomenological approach
was adopted in this study, which aimed to obtain detailed information about the profiles of individuals who
consume coffee. Qualitative research design was used in the research, and semi-structured interview questions
were asked to the participants as a data collection tool. Maximum variation sampling method, one of the nonprobabilistic sampling methods, was used as the data collection method in the study. 30 female and 30 male
coffee consumers were included in the study. In the semi-structured interview form, the participants; Questions
about the meaning they attribute to coffee, coffee consumption preferences and coffee consumption routines are
included. Content analysis was used in the data analysis process in the research, and coding and mapping were
done in Maxqda statistics program. As a result of the research, it was determined that the participants mostly
consumed coffee in chat environments, and they suggested rest and socialization as the reason for coffee
consumption. It was concluded that the participants mostly consumed Turkish coffee and filter coffee, and they
consumed their coffee mostly in chain enterprises. The most distinctive features that the participants look for in
businesses that offer coffee are calmness, ambiance, and comfort. It is seen that the participants most frequently
answered the question about who/with whom they consumed their coffee, with their friends or loved ones. Most
of the participants; They stated that they do not know the characteristics of the bean used in the coffee they drink,
that they will not make a special trip for coffee consumption, that they will not bear high costs for coffee, and that
they are not open to new flavors in coffee. Finally, they stated that they consumed their coffee mostly in their
leisure time.