Otizmli çocuğa sahip ailelerin gelecek tasarımları ve benlik algısı

Abstract

Çocuğun günlük uyarılara normal yanıtlar verememesi olarak değerlendirilen otizm, bu özelliklere sahip çocukların ailelerinde de bazı sorunların oluşmasına ön ayak olabilir. Benlik kavramı ise insanın akıl yetisi olarak ortaya çıktığı zamandan itibaren, çevresi ile etkileşimi yoluyla oluşan; insanın çevresini kavraması ve kendisinde oluşan bir algılamadır. Yaptığımız çalışmada ise bahsedilen bu değişkenlerden yola çıkarak otizmli çocuğa sahip ailelerin gelecek tasarımları ve benlik algıları incelenmiştir. Amaç: Bu araştırmanın amacı, otizmli çocuğa olan ailelerin, benlik algısının ve gelecek tasarımlarının nasıl etkilendiğini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve Sosyal Karşılaştırma Ölçeği kullanılmıştır. Yararlanılan ölçekler sayesinde elde edilen verilerin, alt hedeflere uygun istatistiksel yöntemlerle analizi yapılmıştır. Uygulanan ölçeklerden elde edilen veriler kodlanıp SPSS 18 windows paket programıyla bilgisayar ortamına geçirilmiş ve istatistiksel işlemler yapılmıştır. Bulgular: Araştırma içerisinde kişisel bilgi formunu ve anket sorularını cevaplayan 300 kişilik grubun otizmli çocuğa sahip ailelerin 3'ü (%1) 21 yaş ve altı, 79'u (%26.3) 21-39 yaş arasında, 67'si (%20) 39 ve üstü, otizmli çocuğa sahip olmayan ailelerin 5'i (%1.7) 21 yaş ve altı, 87'si (%29) 21-39 yaş arasında, 58'i (%19.3) 39 ve üstü yaşlarda olduğu belirlenmiştir. Otizmli çocuğa sahip ailelerin 3'ü (%1) okuryazar olmadığı, 31'i (%10.3) İlköğretim, 53'ü (%17.7) ortaöğretim, 63'ü (%21) yükseköğretim, otizmli çocuğa sahip olmayan ailelerin 2'si (%.7) okuryazar olmadığı, 17'si (%5.7) ilköğretim, 37'si (%12.3) ortaöğretim, 94'ü (%31.3) yükseköğretim mezunu olduğu belirlenmiştir. Otizmli çocuğa sahip ailelerin 127'si (%42.3 ) evli ve birlikte yaşıyor, 13'ü (%4.3) evli ve ayrı yaşıyor, 10'u (%3.3) boşanmış, otizmli çocuğa sahip olmayan ailelerin 132'si (%44) evli ve birlikte yaşıyor, 7'si (%2.3) evli ve ayrı yaşıyor, 11'i (%3.7) boşanmış olduğu bulunmuştur. Otizmli çocuğa sahip ailelerin 53'ü (%17.7) bir çocuk, 62'si (%20.7) 2 çocuk, 31'i (%10.3) 3 çocuk, 4'ü (%1.3) 4 ve üstü çocuk, otizmli çocuğa sahip olmayan ailelerin 60'ı (%20) 1 çocuk, 61'i (%20.3) 2 çocuk, 29'u (%9.7) 3 çocuk sahibi olduğu bilinmektedir. Otizmli çocuğa sahip ailelerin 21'i (%7) 0–1000 TL, 37'si (%12.3) 1000- 2000 TL, 92'si (%30.7) 2000 TL ve üstü, otizmli çocuğa sahip olmayan ailelerin 4'ü (%1.3) 0–1000 TL, 30'u (%10) 1000- 2000 TL, 116'sı (%38.7) 2000 TL ve üstü gelire sahip olduğu bulunmuştur. Sonuçlar: Otizmli çocuğa sahip olmayan ailelerin benlik saygısı ortalaması otizmli çocuğa sahip olan gruba göre yüksek olduğu görülmüştür. Otizmli çocuğa sahip olmayan ailelerin sosyal karşılaştırma ortalaması otizmli çocuğa sahip olan gruba göre yüksek olduğu görülmüştür. Araştırmaya göre otizmli çocuğa sahip olmayan ailelerin olumlu kendilik algısı vardır ve benlik saygısı artarken olumlu kendilik algısı da artmaktadır. Ayrıca benlik saygısı ile sosyal karşılaştırma arasında zayıf ve doğru orantılı ilişkinin olmasının yanı sıra bedensel engeli olanlarda benlik saygısı yüksektir. Anahtar Kelimeler: Otizm, Benlik Algısı, Ailelerin Gelecek Tasarımı

Autism, which is considered as a failure of the child to give normal responses to daily stimuli, may lead to some problems in the families of children with these characteristics. Self-perception is an ability of human that forms in interaction with the environment enables him to conceive it. In this study, self-perceptions and future planning of families having autistic children are examined within the concept of variables mentioned. Aim: The purpose of this study is to examine self-perceptions and future planning of families having autistic children. Materials and Method: In this study, Rosenberg Self-Esteem Scale, and Social Comparison Scale were used in addition to the demographic information form. The data obtained were analyzed using statistical techniques that are appropriate to the purpose of the study. The data obtained by questionnaires given to the participants, were coded, and analyzed using SPSS (Statistical Package for Social Sciences), 11,5 program. Results: In total, 150 families with autistic children, and 150 families not having autistic children were involved in the study. Among the families having autistic children, three (1%) are under the age of 21, 79 (26,3%) are between ages 21-39, and 67 (20%) are above 39. Among the families not having autistic children, 5 of them (1.7%) are under the age of 21, 87 of them (29%) are between ages 21-39, and 58 of them (19.3%) are above 39. Three of the families having autistic children (1%) are not literate while 31 of them (10.3%) are graduates of primary school, 53 of them (17.7%) are secondary school graduates, and 63 of them (21) have undergraduate degree. Among the families not having autistic children, 2 (7%) are not literate while 17 of them (5.7%) are graduates of primary school, 37 of them (12.3%) are secondary school graduates, and 94 of them (31.3%) have undergraduate degree. It was also found out that among the families having autistic children, 127 of them (42.3%) are married and live together, 13 of them (4.3%) are married, but do not live together, 10 of them (3.3%) are divorced. Among the families having autistic children, 132 of them (44%) are married and live together, 7 of them (2.3%) are married, but do not live together, 11 of them (3.7%) are divorced. Among the families having autistic children, 53 (17.7%) have 1 child, 62 of them (20.7%) have 2 children, 31 (10.3%) have 3 children, 4 of them (1.3%) have four and more children while of those not having autistic children, 60 (20%) have 1 child, 61 (20.3%) have 2 children, and 29 (9.7%) have 3 children. Furthermore, within the families having autistic children, 21 (7%) have a monthly income of 1000 TL or less, 37 of them (12.3%) have a monthly income between 1000-2000 TL, and 92 (30.7%) of them have a monthly income of 2000 TL or above. Within the families not having autistic children, 4 (1.3%) have a monthly income of 1000 TL or less, 30 of them (10%) have a monthly income between 1000-2000 TL, and 116 (38.7%) of them have a monthly income of 2000 TL or above. Conclusion: Mean self-respect of families not having autistic children was found to be higher than the families with autistic children. Mean social comparison in families not having autistic children was found to be higher than the families with autistic children. It was also found that families not having autistic children have positive self-perception, and as self-respect increases, positive self-perception increases. Moreover, besides that self-respect and social comparison were found to be weakly related in this study, the ones with physical disability were found to be higher self-respect. Key Words: Autism, Self-Perception, Future Planning of Families