Uygarlık Tarihinde Salgınların Toplumsal Etkilerine Kısa Bir Bakış ve COVID-19 Analizi: Geleneksel Derleme

Abstract

Bu çalışmada, salgın hastalıkların uygarlık tarihi boyunca toplumlar üzerindeki etkilerine kısaca değinilmiştir. Tarihte meydana gelen büyük çaplı salgınların yol açtığı ölümler ve bu ölümlerin sonucunda oluşan sosyolojik, politik, ekonomik ve kültürel değişimler üzerinde durularak salgın hastalıklar farklı yönleriyle analiz edilmiştir. Salgın hastalıkların yol açtığı demografik ve sosyolojik yıkımların yanı sıra başta sağlık bilimi olmak üzere birçok alanda tetiklediği teknolojik yeniliklere de değinilerek yapılan değerlendirmelerde, salgın hastalıkların farklı toplumsal sınıf ve tabakaları etkileme biçimi değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmenin yapılmasının temel motivasyonu, salgınların uygarlığın gelişim çizgisi üzerinde olumlu veya olumsuz nasıl bir etki yarattığını anlamaktır. Bu bağlamda uygarlık tarihinde meydana gelen en büyük salgın hastalıklar üzerinde durularak, bu hastalıkların yol açtığı temel toplumsal durumlar irdelenmiştir. Milattan sonra ilk yüzyıllardan günümüze meydana gelmiş olan veba, çiçek, kızamık, kolera, edinilmiş immün yetmezlik sendromu, İspanyol gribi gibi hastalıklar ve etkileri üzerinde durulduktan sonra sonuç bölümünde ise günümüzde koronavirüs hastalığı-2019 pandemisinin yol açtığı ekonomik, psikolojik ve sosyolojik sorunlar değerlendirilmiştir. Geçmişte ve günümüzde olduğu gibi gelecekte de insanların ve diğer canlıların yaşamı için büyük bir tehlike arz eden salgınların bütünlüklü bir bakış açısıyla değerlendirilmesi söz konusu sorunla ilgili tedbirlerin alınması için oldukça önemlidir. Dolayısıyla salgınların geçmişte yarattığı etkileri bilmek, gelecekte yaşanması muhtemel olan salgınlarla mücadelede bizlere kolaylık sağlayacaktır.

The consequences of epidemic diseases on societies throughout history are briefly discussed in this study. Epidemic diseases have been studied from several perspectives, with an emphasis on the mortality caused by large-scale epidemics throughout history, as well as the sociological, political, economic, and cultural changes that resulted from these deaths. In addition to the demographic and sociological devastation caused by epidemic diseases, the technological innovations they sparked in many fields, particularly health science, were assessed, as was the way epidemic diseases affected different social classes and layers. The fundamental reason for doing this assessment is to learn about the effects of epidemics on the development of civilization, both favorably and negatively. In this context, the most devastating epidemic diseases in human history were highlighted, as were the basic socioeconomic circumstances generated by these diseases. Following a discussion of diseases such as plague, smallpox, measles, cholera, acquired immunodeficiency syndrome, and Spanish flu that have occurred from the first centuries of Christ to the present day, the conclusion section discusses the economic, psychological, and sociological effects caused by the coronavirus disease-2019 pandemic. Problems have been assessed. It is critical to examine epidemics that pose a significant threat to the lives of humans and other living things in the future, as well as in the past and present, from a holistic viewpoint in order to take appropriate safeguards. As a result, understanding the effects of previous epidemics will make it easier for us to combat future epidemics.