Ekolojik Sürdürülebilirlikte Finansal Gelişme ve Teknolojik İnovasyon Etkisi: Türkiye’den Kanıtlar

Abstract

Son yıllarda artan çevresel deformasyonlar küresel çapta araştırmacılar ve politika yapıcılar tarafından giderek artan bir endişe haline gelmektedir. Başta geleneksel kaynaklarla sağlanan ekonomik büyümenin ve nüfus artışının meydana getirdiği sera gazlarının ve buna bağlı olarak karbon emisyonlarının artması, küresel ısınma ve iklim değişikliği, biyoçeşitlilik, hava-su kalitesi ve doğal kaynaklar üzerindeki etkileri, giderek artan bu endişenin önemli göstergelerini oluşturmaktadır. Bu kapsamda dünyanın sahip olduğu ekolojik dönüşüm, ülkelerin kendi ekolojik sınırları içinde kalma ihtiyacının artmasına neden olmaktadır. Bu amaçla çalışma, Türkiye’de finansal gelişme ve teknolojik inovasyonun ekolojik sürdürülebilirlik üzerindeki etkisini 1985-2020 dönemi için ARDL sınır testi ve FMOLS tahmincisi aracılığı ile incelemiştir. Çalışmada ekolojik sürdürülebilirlik ekolojik ayak izi ile, finansal gelişme, finansal gelişme endeksi ile ve teknolojik inovasyon ise, patent başvuru sayıları ile ilişkilendirilmiştir. Ayrıca çalışmada ekolojik sürdürülebilirlik üzerinde etkisi olduğu düşünülen ekonomik büyüme değişkeni de incelenmiştir. Elde edilen çalışma bulguları, her iki modelde de finansal gelişme ve teknolojik inovasyon ile ekolojik sürdürülebilirlik arasında pozitif bir ilişkinin olduğuna yönelik kanıtlar içermektedir.

Increasing environmental deformations in recent years have become an important concern for researchers and policy makers globally. The rise in greenhouse gases and carbon emissions, driven primarily by economic and population growth reliant on traditional resources, serves as crucial indicators of the mounting concern over global warming and climate change. These issues have far-reaching effects on biodiversity, air and water quality, as well as natural resources. In this context, the ecological transformation of the world causes an increase in the need for countries to stay within their own ecological borders. For this purpose, the study examined the impact of financial development and technological innovation on ecological sustainability in Türkiye for the period 1985-2020 by means of ARDL bounds test and FMOLS estimator. In the study, ecological sustainability was associated with ecological footprint, financial development with financial development index, and technological innovation with the number of patent applications. In addition, the economic growth variable, which is thought to have an effect on ecological sustainability, was also examined in the study. The findings of the study contain evidence that there is a positive relationship between financial development and technological innovation and ecological sustainability in both models.