4-12 Yaş Kekemelik Yaşayan Öğrencilerin Sosyal Duygusal Gelişiminin Aile Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi
Abstract
Amaç: Bu araştırmada, 4-12 yaş arası kekemelik yaşayan çocukların sosyal ve duygusal gelişimlerinin, aile
görüşleri alınarak, farklı değişkenlerle birlikte araştırılması amaçlanmıştır. Bu değişkenler sosyal çevre
faktörleri (sosyo-ekonomik düzey, kardeş sayısı, doğum sırası, özel alan, ebeveyn mesleği), ebeveynle
kurulan ilişkinin niteliği (ebeveyn tutumu, ebeveynler arası ilişki, ebeveynle bireysel vakit geçirme) ve
duygusal tepki değişiklikleri (heyecan, korku, kaygı, stres, panik, bir şey anlatmaya çalışma durumu) olarak
belirlenmiş ve bunların sosyal duygusal gelişim üzerindeki etkileri incelenmiştir.
Yöntem: Araştırmanın çalışma grubunu 4-12 yaş kekemelik yaşayan öğrencilerin aileleri oluşturmaktadır.
Araştırma bu ölçütlere uygun olarak Türkiye genelinde katılıma gönüllü olan 326 aile ile gerçekleştirilmiştir.
Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen Aile Bilgi Formu ile Akdağ ve
Kavgaoğlu tarafından geliştirilen “Kekeme Öğrencilerin Sosyal Duygusal Gelişimlerinin Ölçülmesi
(KÖSDGÖ)” ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi için SPSS 22.0 programı kullanılmış, analizler nonparametrik istatistik testlerinden Kruskal Wallis Testi ve Mann-Whitney U testi ile gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Araştırmaya katılan 326 gönüllü aileden alınan görüşlere göre 4-12 yaş kekemelik yaşayan
çocukların sosyal duygusal gelişimleri sosyal çevre faktörleri açısından değerlendirildiğinde; ailenin sosyoekonomik düzeyine göre asgari gelirin üstünde geliri olan aileler (p=0,02); çocuğun doğum sırasına göre 3.
çocuk olarak doğanlar (p=0,04); çocuğun kendine ait bir odası olması durumuna göre kişisel odası olan
çocuklar (p=0,02) lehine farklılaşmaktadır. Çocukların sosyal duygusal gelişimleri ebeveynle kurulan
ilişkinin niteliği açısından değerlendirildiğinde; sosyal duygusal gelişim otoriter ve demokratik aile
tutumlarına (p=0,02) göre demokratik ebeveynler lehine; otoriteyi elinde bulundurmaya göre abi otoritesi
(p=0,03) lehine; ebeveynler arası ilişkilere göre ilişkinin iyi olması durumu (p=0,00) lehine; ebeveynle
bireysel olarak vakit geçirebilme durumuna göre bireysel vakit geçirebilen ebeveyn-çocuklar (p=0,00) lehine
farklılaşmaktadır. Ayrıca çocukların konuşma bozukluklarındaki artış, yaşadıkları duygudurum
değişiklikleri açısından değerlendirildiğinde; Bir şey anlatmaya çalışma durumu (p=0,02) lehine ve heyecanlanma, kaygı, korku, stres, sinirlenme ve panik olma gibi duygusal tepkiler (p=0,02) lehine
farklılaşmaktadır.
Sonuç: Araştırmada, katılımcı ebeveynlerin verdikleri yanıtlara göre kekemelik yaşayan çocukların sosyal
ve duygusal gelişimlerinin orta düzeyde olduğu (SS 33,56±8,24), bu gelişimin sosyal çevre faktörlerinden,
ebeveynle kurulan ilişkinin niteliğinden ve çocukların duygudurum değişikliklerinden etkilendiği sonucuna
ulaşılmıştır. Bu bağlamda kekemelik yaşayan çocukların sosyal hizmetin genelci yaklaşımı açısından
değerlendirilmesiyle birlikte çocuklara verilecek duygu kontrol becerisi eğitimleri ve ebeveynlere verilecek
güçlendirme eğitimlerinin konuşma bozukluğunda sosyal duygusal gelişime destek olacağı düşünülebilir. Aim: In this study, it was aimed to investigate the social and emotional development of children between
the ages of 4 and 12 who stutter, together with different variables, by taking family opinions. These variables
are social environment factors (socio-economic level, number of siblings, birth order, private area, parent
occupation), the quality of the relationship with parents (parental attitude, relationship between parents,
spending time with parents individually) and emotional reaction changes (excitement, fear, anxiety, stress,
panic, trying to tell something) and their effects on social-emotional development were examined.
Method: The study group of the research consists of the families of students aged 4-12 who experience
stuttering. The research was obtained with 326 families who voluntarily participated in Turkey in accordance
with these criteria. In the research, the Family Information Form developed by the researchers and the
"Measurement of Social Emotional Development of Stuttering Students" scale developed by Akdağ and
Kavgaoğlu were used as data collection tools. SPSS 22.0 program was used for the analysis of the data, and
the analyzes were carried out with the Kruskal Wallis Test and Mann-Whitney U test, which are
nonparametric statistical tests.
Results: According to the opinions taken from 326 volunteer families participating in the study, when the
social-emotional development of children aged 4-12 with stuttering was evaluated in terms of social
environment factors; in favor of families with income above the minimum income according to the socioeconomic level of the family (p=0.02); in favor of those born as the third child according to the birth order
of the child (p=0.04); the fact that the child has a room of his own differs in favor of the children who have
a personal room (p=0.02). When the social and emotional development of children is evaluated in terms of
the quality of the relationship established with their parents; social-emotional development was in favor of
democratic parents according to authoritarian and democratic family attitudes (p=0.02), in favor of elder
brother according to holding authority (p=0.03); in favor of a good relationship according to the relationship
between parents (p=0.00); it differs in favor of parents-children who can spend time individually (p=0.00)
according to the ability to spend time with their parents individually. In addition, when the increase in
children's speech disorders is evaluated in terms of the mood changes, they experience; It differs in favor of
trying to tell something (p=0.02) and in favor of emotional reactions such as excitement, anxiety, fear, stress,
anger and panic (p=0.02). Conclusion: In the study, it was concluded that the social and emotional development of the children who
stuttered according to the answers given by the participating parents was moderate (SD 33.56±8.24), and
this development was affected by the factors of the social environment, the quality of the relationship
established with the parents, and the mood changes of the children. In this regard, it is believed that coping
skills training sessions are needed for children and parents to deal with emotions and it can also support
social-emotional development in speech disorders cases.