Belirsizliğe Tahammülsüzlük ve Endişe ile İlgili Olumlu İnançlar Arasındaki İlişkide Akılcı Olmayan İnançların Aracı Rolü

Abstract

Araştırmada belirsizliğe tahammülsüzlük ve endişe ile ilgili olumlu inançlar arasındaki ilişkide akılcı olmayan inançların aracı rolü incelenmiştir. Araştırmaya lisans düzeyinde öğrenim görmekte olan toplam 402 öğrenci katılmıştır. Araştırmaya katılan üniversite öğrencilerinin % 87.8’ini (n=353) kadın, % 12.2’sini (n=49) erkek öğrenciler oluşturmaktadır. Katılımcıların yaş ortalaması 22.00’dir (SD= 2.7). Araştırmaya ilişkin veriler, “Demografik Bilgi Formu”, “Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği”, “Genel Tutum ve İnanışlar Ölçeği” ve “Endişe ile İlgili Olumlu İnançlar Ölçeği” kullanılarak ölçülmüştür. Araştırma sonuçları SPSS ve AMOS paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. SPSS eklentisi AMOS aracılığıyla doğrulayıcı faktör analizi ile değişkenlerin uygunluğu incelenmiş, belirsizliğe tahammülsüzlük ve endişe ile ilgili olumlu inançlar arasındaki ilişkide akılcı olmayan inançların aracı rolünü değerlendirmek amacıyla yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Analiz sonuçlarında, belirsizliğe tahammülsüzlüğün, endişeye yönelik olumlu inançları pozitif düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilediği, belirsizliğe tahammülsüzlüğün akılcı olmayan inançları pozitif düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilediği, akılcı olmayan inançların endişeye yönelik olumlu inançları pozitif düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilediği bulunmuştur. Aracı değişkene dair yapılan analiz sonucunda, akılcı olmayan inançların belirsizliğe tahammülsüzlük ve endişeye yönelik olumlu inançlar arasındaki ilişkide aracı rolü olduğu görülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlar alanyazındaki araştırmalarla birlikte tartışılmış, gelecekte yapılabilecek çalışmalar adına öneriler verilmiştir.

In the study, the mediating role of irrational beliefs in the relationship between intolerance of uncertainty and positive beliefs about worry was examined. A total of 402 undergraduate students participated in the study. Of the university students participating in the study, 87.8% (n=353) were female and 12.2% (n=49) were male. The average age of the participants is 22.00 (SD = 2.7). The data relating to the study were measured using the "Demographic Information Form", "Intolerance of Uncertainty Scale", "General Attitudes and Beliefs Scale" and "Positive Beliefs about Worry Scale". The results of the research were evaluated using SPSS and AMOS package programs. The appropriateness of the variables was examined by confirmatory factor analysis through SPSS add-on AMOS, and structural equation modelling was used to evaluate the mediating role of irrational beliefs in the relationship between intolerance of uncertainty and positive beliefs about worry. In the results of the analyses, it was found that intolerance of uncertainty positively and statistically significantly affected positive beliefs toward worry, intolerance of uncertainty positively and statistically significantly affected irrational beliefs, and irrational beliefs positively and statistically significantly affected positive beliefs toward worry. As a result of the analysis of the mediating variable, it was seen that irrational beliefs had a mediating role in the relationship between intolerance of uncertainty and positive beliefs toward worry. The results obtained from the study were discussed together with the studies in the literature and suggestions were given for future studies.