Vekâlet Teorisi Bağlamında Denetim Faaliyetlerinin ve Kontrol Sistemlerinin Yönetim Riskine Etkisi: Küçük ve Orta Boy İşletmelerde Bir Uygulama

Abstract

Çalışma, vekâleten yönetilen şirketlerde yönetimsel risklerin azaltılması hususunda muhasebe denetimi ve kontrol sistemlerinin etkisinin belirlemesi amacıyla küçük ve orta boy işletmeler üzerinde uygulanmıştır. Araştırma “yüzyüze anket tekniği” ile gerçekleştirilmiştir. İstanbul içerisindeki 206 işletmeye, sosyodemografik bilgileri edinmeyi amaçlayan 12 soru ile birlikte, kontrol sistemlerini ve riskleri gerçekleyen 5’li likert tipi 42 adet soru sorulmuştur. Kontrol sistemlerini iç kontrol ve dış denetim olmak üzere ikiye ayırıp, riskleri ise operasyonel, finansal ve yönetimsel olmak üzere üçe ayırıp, kontrol sistemlerinin riskleri azaltıp azaltmadığı araştırılmıştır. Sonuç olarak; dış denetimin yönetimsel riski azalttığı hipotezi reddedilmiş olup, diğer tüm hipotezler kabul edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik öneriler geliştirilmiştir.

The study was conducted on small and medium-sized enterprises which are managed as proxy in order to determine the impacts of accounting audit and control systems on reducing managerial risks. The research was carried out with the “face-to-face survey technique”. 206 questionnaires were distributed to the firms in Istanbul were asked about 12 questions aimed at obtaining sociodemographic information and 42 questions about the likelihood of 5 types of control systems and risks. Control systems were divided into internal control and external control and risks were classified as operational, financial and managerial, and investigated whether control systems reduced risks. As a result; the hypothesis that external control reduces the managerial risk was rejected and all other hypotheses were accepted. Suggestions for practitioners and researchers have been developed in the obtained findings.