Sağlık Hizmetleri Meslek ve Sağlık Bilimleri Yüksekokullarındaki Öğrencilerin Elektromanyetik Alan Maruziyetinin Araştırılması

Abstract

Amaç Günümüzde, teknolojik gelişmelerle birlikte elektromanyetik alanlara (EMA) maruziyet oldukça artmıştır. Bunun insan sağlığı üzerindeki etkileri üzerine çeşitli çalışmalar bulunmaktadır. Bu araştırmada amacımız, Sağlık Hizmetleri Meslek ve Sağlık Bilimleri Yüksekokulları öğrencilerinin yaşam alanlarında EMA'lara maruziyeti ve sağlıkları üzerine etkilerini araştırmaktı. ( Sakarya Tıp Dergisi 2018, 8(4):806-812 ) Gereç ve Yöntemler Bu çalışmaya 552 öğrenciye EMA maruziyeti ve bunun sağlık üzerine etkilerini sorgulayan bir anket uygulandı. Bulgular Çalışmaya katılan öğrencilerin %34,2’si erkek, %65,8’i kız ve yaş ortanca değeri 21’idi (min-max: 18-41). Katılımcıların %29’u baz istasyonlarına ve %19,4’ü yüksek voltaj hatlarına yakın oturmaktaydılar. %45,5'i günde 5 saatten fazla elektrik/ elektronik sistemlere maruz kalırken, %72,5’nin yatak odasında elektrikli/ elektronik cihazlar bulundurmaktaydı. %83,9'unun evinde internet ağı, %44’ünün evinde mikrodalga fırın olduğu belirlendi. Katılan öğrencilerin %74,3’ü yorgunluk hissinden şikâyetçi idi ve ki kare analiziyle bu şikayet, günlük elektrikli/ elektronik cihaz maruziyet süresi ile anlamlı bir ilişki gösterdi (x2: 0.332- P<0.016). Aynı şekilde yorgunluk hissi ve göz rahatsızlıklarının (% 27,4), yatak odasında elektronik cihaz bulunması durumuyla istatistiksel anlamlı ilişki gösterdi (x2: 7.630- P<0.006; x2: 11.832- P<0.008, sırasıyla). Diğer bir anlamlı ilişki de günlük bilgisayar kullanımı saat ile koku problemi (% 4) arasında tespit edildi (x2: 11.832- P<0.008). Sonuç Teknolojik sistemlerden yayılan elektromanyetik radyasyonun insanlar üzerindeki uzun vadeli etkisi belirsiz olsa da, bulgular elektromanyetik radyasyonun insanlarda bazı sağlık sorunlarına neden olabileceğini düşündürmektedir. Daha kesin sonuçlar için daha kapsamlı popülasyonlarda bilimsel çalışmalara ihtiyaç vardır.

Objective Today, with the technological developments, exposure to electromagnetic fi elds (EMF) has increased considerably. There are several studies on the effects of EMF on human health. In this survey study, our aim was to investigate effects of EMF in the students ( Sakarya Med J 2018, 8(4):806-812 ). Materials and Methods 552 vocational school students are included in this study. The questionnaire about characteristics of EMF exposure and related health problems were applied. Results 34,2% male, 65,8% female students were 21 (18-41) median years old. Their home locations were close to base stations (29%), and high voltage lines (19,4%). Exposure times to electrical/electronic systems of 45,5% students were more than 5 hours per day, 72,5% had electrical/ electronic devices in the bedroom. 83,9% students had internet network and 44% students had a microwave ovens in their house. The students complained about 74,3% the feeling of fatigue, and the chi-square analysis showed a signifi cant relationship with daily electrical/electronic device exposure time (x2: 0.332- P<0.016). Likewise, fatigue and eye disorders (27,4%) were found to be signifi cantly correlated with the presence of electronic devices in the bedroom (x2: 7.630-P <0.006; x2: 11.832-P <0.008, respectively). Another signifi cant relationship was found between daily computer use and odor problem (4%) (x2: 11.832- P <0.008). Conclusion Although the long-term effect of electromagnetic radiation emitted from technological systems on humans is unclear, the fi ndings suggest that electromagnetic radiation may cause some health problems on humans. For more precise results, experimental and theoretical studies are needed in more extensive populations.