Kalp Yetersizliği Hastalarında Öz Bakımı Değerlendirme ve Etkileyen Risk Faktörlerin Belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmada kalp yetersizliği hastalarında öz bakımı değerlendirme ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlandı. Yöntemler: Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel nitelikte olup bir eğitim ve araştırma hastanesinde gerçekleşti. Bu araştırmanın evreni Aralık 2017-Mayıs 2018 tarihleri arasında çalışmanın yapıldığı hastanenin kardiyoloji kliniklerinde yatan kalp yetersizliği tanısı almış tüm hastalar, örneklemini ise Aralık 2017 Mayıs 2018 tarihleri arasında kardiyoloji kliniklerinde yatmakta olan 210 hasta oluşturdu. Verilerin toplanmasında Tanımlayıcı Anket Formu ve Avrupa Kalp Yetersizliği Öz Bakım Davranış Ölçeği kullanıldı. Tanımlayıcı Anket Formu toplam 15 sorudan oluşmaktadır. Avrupa Kalp Yetersizliği Öz Bakım Davranış Ölçeği Jaarsma ve arkadaşları tarafından 2003 yılında geliştirilmiş, Baydemir ve arkadaşları tarafından 2013 yılında ölçeğin Türkçe geçerlik, güvenirliği yapılmıştır. Ölçek 5 likert tipi olan 12 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin total puanı 12-60 arası değişmekte olup, 12-36 puan öz bakım davranışının uygun ve 37-60 arası puan öz bakım davranışının yetersiz olduğunu göstermektedir. Veriler yüzdelik, ki kare testi kullanılarak değerlendirildi. Bulgular: Bu çalışmada yaşlı olan hastaların ve obez hastaların öz bakım davranışlarının yetersiz olduğu belirlendi (sırasıyla; p=0.000, p=0.003). Eğitim durumu ortaöğretim, lise ve üniversite olanların, sigara kullanmayanların ve kronik hastalığı olmayanların öz bakım davranışlarının yeterli olduğu saptandı (sırasıyla; p=0.000, p=0.000, p=0.026). Çalışmamıza göre Avrupa Kalp Yetersizliği Öz Bakım Davranışı Ölçeği’nden alınan toplam puanlara bakıldığında minimum değer 14; maksimum değer 53; ortalama değer ise 30.57 olduğu bulundu. Sonuç: Bu çalışmada genel olarak hastaların öz bakım davranışlarının orta seviyede olduğu belirlendi. Yaşlılık, obezite, sigara kullanma ve kronik hastalık varlığı öz bakımı olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.

Objective: In this study, it was aimed to determine self care behaviours in heart failure patients. Methods: The study was descriptive and cross sectional in nature and was conducted in a training and research hospital. The study population consisted of all patients with heart failure diagnosed in cardiology clinics of the hospital between December 2017 and May 2018 and 210 sample of whom were in cardiology clinics between December 2017 and May 2018. Descriptive Questionnaire Form and The European Heart Failure Self Care Behavior Scale were used to collect data. The questionnaire consists of 15 questions in total. The European Heart Failure Self Care Behavior Scale was developed by Jaarsma et al. in 2003, and validity and reliability of the scale were determined by Baydemir et al. in 2013. The scale consists of 12 items of 5 Likert type. The total score of your scale ranged from 12 to 60, indicating that self care behaviors of 12-36 points were appropriate and self care behaviors of 37-60 points were inadequate. Data were evaluated using percentage, chi-square test. Results: It was determined that the self care behaviors of elderly patients and obese patients were inadequate in this study (p=0.001, p=0.01 respectively).It was found that self care behaviors of those with secondary education, high school and university education, non smokers and non chronic ones were sufficient (p=0.001, p=0.001, p=0.05 respectively). Based on the total scores of the The European Heart Failure Self Care Behavior Scale, the minimum score is 14; maximum 53; mean value was found to be 30.57. Conclusion: In this study, it was determined that the patients' self care behaviors were in the middle level. Self care behaviors fall in the presence of old age, obesity, smoking and chronic illness.