Özel Gereksinime İhtiyacı Olan Çocuklara Sahip Anne Babalarda Travma Sonrası Büyüme

Abstract

Farklı gelişen çocuğa sahip olmak aile için önemli yaşam krizlerinden biri olarak kabul edilebilir. Anne babalar bu durumdan farklı şekillerde etkilenmektedirler. Bu çalışmada özel gereksinime ihtiyacı olan çocuklara sahip anne ve babaların bu yaşam krizi sonrasındaki travma sonrası büyüme özelliklerinin nasıl olduğunun incelenmesi üzerinde durulmuştur. Özel gereksinime muhtaç çocuğa sahip 308 baba ve 359 anne olmak üzere 670 kişiye ölçekler uygulanmıştır. Bununla birlikte özel gereksinime muhtaç olmayan çocuğu olan 197 baba ve 286 anne olmak üzere 483 anne baba çalışmaya alınmıştır. Anne babaların sosyo-demografik özelliklerini saptamak amacıyla, 17 maddeden oluşan demografik bilgi formu; travma sonrası büyüme özelliklerini ölçmek için Tedeschi ve Calhoun tarafından geliştirilen ve 21 maddeden oluşan Travma Sonrası Büyüme Envanteri (TSB) kullanılmıştır. Verilerin analizleri SPSS 22 programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesi için; Bağımsız Gruplar ttesti kullanılmıştır. Elde edilen bulgular %95 güven aralığında olmakla beraber, %5 anlamlılık düzeyi göz önünde bulundurularak değerlendirilmiştir. Özel gereksinimi olan anne babaların travma sonrası toplam puanları özel gereksinimi olmayan anne babalara kıyasla anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Özel gereksinimi olan çocuğa sahip ailelerin yaşadıkları sürece ilişkin pozitif büyümeyi saptayıp farkına varmaları sağlanarak, bu yolla psikolojik sağlamlıklarını arttırmayı amaçlayan programlar ve aile rehberlik hizmetleri geliştirilebilir.

Having a child who develops differently can be considered as one of the important life crises for the family. Parents are affected by this situation in different ways. In this study, it is focused on examining the post-traumatic growth characteristics of mothers and fathers who have children with special needs after this life crisis.For this purpose, the scales were administered to 670 people, including 308 fathers and 359 mothers, who have children with special needs. In addition, 483 parents, including 197 fathers and 286 mothers, who have children who do not need special needs, were included in the study. Demographic information form consisting of 17 items in order to determine the socio-demographic characteristics of the parents; The Post Traumatic Growth Inventory (TSB), developed by Tedeschi and Calhoun and consisting of 21 items, was used to measure post-traumatic growth characteristics. Data analyzes were made using SPSS 22 program. For data analysis; Independent Groups t-test were used. Although the findings were in the 95% confidence interval, they were evaluated considering the 5% significance level. Posttraumatic total scores of parents with special needs were found to be significantly higher than those of parents with no special needs. By enabling families with special needs children to detect and realize the positive growth related to the process they live, programs and family guidance services aiming to increase their psychological resilience can be developed in this way.