Hemşirelik Öğrencilerinde Duygusal Zekâ, Eleştirel Düşünme ve Klinik Karar Verme Düzeylerinin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinde duygusal zekânın eleştirel düşünme ve klinik karar verme düzeyleri ile ilişkisini belirlemek amacıyla kesitsel, tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem: Araştırma, Ocak-Şubat 2020’de yüz yüze ortamda gerçekleştirilmiştir. Bir Vakıf Üniversitesi Hemşirelik bölümünde okuyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 187 öğrenci çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Veriler, araştırmacılar tarafından oluşturulan Bilgi Formu, Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği, Kaliforniya Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği ve Hemşirelikte Klinik Karar Verme Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Veriler; tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, bağımsız gruplarda t testi, Anova testi ve Pearson korelasyon testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin %91,4'ü kadın, %8,6'sı erkek ve yaş ortalaması 20,93±1,26’dır. Katılımcıların ölçek toplam puan ortalamaları sırasıyla duygusal zekâ 142,76±18,18 eleştirel düşünme 195,21±26,15 ve klinik karar verme 96,60±19,94’tür. Katılımcıların duygusal zeka toplam puanı ile eleştirel düşünme eğilimi alt boyutları olan analitik olmak (r=0,278), açık fikirlilik (r=0,386), meraklılık (r=0,293), kendine güven (r=0,293), doğruyu arama (r=0,275), sistematiklik (r=0,329), klinik karar verme toplam puanı (r=0,728) ve alt boyutları olan seçenek ve fikirleri araştırmak (r=0,732), amaçları ve değerleri soruşturmak (r=0,544), sonuçları değerlendirmek (r=0,676), bilgiyi araştırmak ve yeni bilgiyi tarafsız olarak benimsemek (r=588) puanları arasında pozitif bir korelasyon tespit edilmiştir (p<0,05). Sonuç: Araştırma bulguları, öğrencilerin akademik yılı arttıkça duygusal zekâ puan ortalamalarının arttığını, eleştirel düşünme puanlarının ortalamanın üzerinde olduğunu ve ancak klinik karar verme puanlarının ortalamanın altında olduğunu göstermiştir. Hemşirelik öğrencilerinde duygusal zekâ gelişiminin sağlanması, aynı zamanda temel yeterlilikler olan eleştirel düşünme ve klinik karar verme becerilerinin arttırılmasına katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle duygusal zekâyı geliştirmek için öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanılması önerilir.

Aim: This cross-sectional and descriptive research has been performed to identify whether there is a correlation between emotional intelligence, critical thinking and clinical decision-making among nursing students. Method: The study was conducted in person in January-February 2020 with a group of 187 students who has accepted to participate in research and has currently been studying in Nursing Department of a foundation university. Data was collected by using “Clinical Decision-Making in Nursing Scale”, “The California Critical Thinking Disposition Inventory”, “Schutte Emotional Intelligence Scale” and “Information form” which have been published by former researchers. Statistical analyses were performed by using T-test, ANOVA and Pearson correlation coefficient in independent groups. Results: 91,4% of the students participated in this study were female and 8,6% were male, and the mean of age was 20,93±1,26. According to scale factors clarified in “Method” section, emotional intelligence, critical thinking and clinical decision-making average of the participants were 142,76±18,18; 195,21±26,15 and 96,60±19,4 respectively. Among the participants, a positive correlation was detected in between emotional intelligence and critical thinking’s subgroups which are analyticity (r=0,278), open-mindedness (r=0,386), inquisitiveness (r=0,293), self-confidence (r=0,293), truth-seeking (r=0,275), systematicity (r=0,329) and clinical-decision making total score (r=0,728) and its subgroups which are search for alternatives or options (r=0,732), canvassing of objectives and values (r=0,544), evaluating and reevaluation of consequences (r=0,676), search for information and unbiased assimilation of new information (r=588) (p<0,05). Conclusion: This research showed that depending on advances in academic years, the average score of students’ emotional intelligence gradually increases, critical thinking remains above the average, but clinical decision-making decreases below the average. It has been believed that supporting improvement of emotional intelligence among nursing students might contribute to critical thinking and clinical decisionmaking abilities which are basic competencies in nursing. Therefore, it is suggested to use specific teaching methods and techniques to improve emotional intelligence.