İleri Yaş Hükümlülerin Cezaevi Deneyimleri ve Tahliye Sonrası Uyum Sorunları

Abstract

İleri yaş hükümlüler, hem yaşlılıklarından hem de hükümlü olmalarından kaynaklanan iki dezavantajlı durumu aynı anda deneyimledikleri için cezaevi içerisinde pek çok sorunla karşılaşmaktadır. Bu araştırmada ileri yaş eski hükümlü erkeklerin; cezaevi sürecinde yaşadıkları zorlukları ortaya çıkarmak ve tahliye sonrası deneyimlerini ve topluma uyum pratiklerini incelemek amaçlanmıştır. Bu kapsamda nitel araştırma yöntemi ve fenomenolojik desen kullanılmıştır. Veriler, 50 yaş ve üzeri 8 ileri yaş eski hükümlü erkek ile yapılan derinlemesine mülakatlar ve gözlemler aracılığıyla toplanmış ve betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada ileri yaş hükümlülerin; fiziksel, psikolojik, sosyal ve sağlık sorunları yaşadıkları, cezaevinin fiziksel şartlarının yaşlı hükümlüler için uygun olmadığı, yaşlıların sağlık ihtiyaçlarının ve tıbbi bakımlarının karşılanması noktasında yetersizliklerin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca tahliye olduktan sonra ileri yaş eski hükümlülerin yeni yaşamlarına uyum sağlayabilmeleri için 6 ay-2 yıllık alışma sürecine ihtiyaç duydukları, bu sürenin uygulanmadığı bazı zamanlarda aile üyeleri ile beklentilerinin çatıştığı ve aile ilişkilerinde kopuklukların meydana geldiği, bireylerin iş yaşamına dâhil olmakta zorlandıkları görülmüştür. Bunun yanı sıra sosyal, teknolojik ve ilişkisel değişimlere uyum sağlamakta zorlandıkları da tespit edilmiştir. Sonuç olarak ileri yaş hükümlülere yönelik mesleki farkındalığın kazanılması, cezaevinin fiziksel şartlarının yeniden düzenlenmesi, tahliye sonrası süreçte ileri yaş eski hükümlülere yönelik sosyal destek sunulması gerektiği düşünülmektedir.

The elderly prisoners face many problems in the prison since they find themselves in two different disadvantageous situations at the same time: one being of old age, and the other one being convicted. This study aims to reveal the difficulties experienced by the elderly ex-prisoner men while they were in prison and to examine their experiences and social integration practices after being released. In this context, the qualitative research method and phenomenological design have been used. The data have been collected through in-depth interviews and observations with 50-year-old or older 8 ex-prisoner men, and have been analyzed with the descriptive analysis method. In the research, it has been concluded that elderly prisoners face physical, psychological, social and health problems and the physical conditions of the prison are not suitable for them, and that there are inadequacies in meeting the health needs and medical care of the elderly. In addition, it has been observed that elderly ex-prisoners need an adaptation period of 6 months to 2 years to adapt to their new life after their release, and that when they do not have the chance to get this time of adaptation, their expectations conflict with the ones of their family members and disconnections occur in family relations, and as individuals, they have difficulties in getting involved in the business life. In addition to all these, it has also been determined that they have difficulties in adapting to social, technological and relational changes. As a result, it is thought that it is necessary to gain professional awareness concerning the elderly prisoners, to reorganize the physical conditions of the prison, and to provide social support to elderly ex-prisoners after they get released.