Bilgi toplumu kuramları bağlamında yeni medyada bilimsel bilgi

Abstract

İnsan, bilgisi sayesinde doğayı kendi amaçları doğrultusunda değiştirme ve dönüştürme yeteneği kazanmıştır. Bilgi aracılığıyla tarım devrimi, sanayi devrimi ve teknoloji devrimi gibi büyük atılımlar gerçekleştiren insan, edindiği bilgileri hayatının her alanında uygular hale gelmiştir. Ekonomiden sağlığa, spordan siyasete, birçok alanda bilgi temelli değişim ve dönüşümler geçiren toplumsal gelişim de insanların edindiği bilgiler sayesinde yön kazanmıştır. Teknolojinin hayatın her alanına yayıldığı günümüz toplumlarında, bu yaygınlığın hem nedeni hem de sonucu olarak bilimsel bilgiyi görmek mümkündür. Nitekim bilimsel bilgi sayesinde ortaya çıkan teknoloji, bilimsel bilgi üretmenin bir aracı haline de gelmiştir. Bilimin her alanında üretimi mümkün olan bilimsel bilgi, teknolojinin yani tekniğin de yardımıyla çağımıza damga vurmaya devam etmektedir. Öyle ki; her gün, birçok alanda yeni bilimsel gelişmelerin ortaya çıktığı görülebilmektedir. Çağımızın bilgi ve teknik aracılığıyla hızlı bilimsel gelişmelere şahit olması, akıllara bilgi toplumu kuramlarını getirmektedir. Bu kuramları ortaya atan düşünürler, bilgiye belirleyici bir rol veren ve toplumun gelişiminde ona öncelik tanıyan düşünceleri ifade etmektedir. Aynı zamanda bilginin ve teknik imkânların gelişerek çoğalmasının, topluma çok büyük oranda olumlu etki yaptığını ve yapacağını savunmaktadırlar. Bu görüşlere karşılık, günümüzde devam eden olumsuz koşulları göstererek, bilginin ve teknolojinin bu olumsuzlukların giderilmesinde herhangi bir etkisi olmadığı görüşünü savunanlar bulunmaktadır. Bilginin, bilimsel bilgi ve tekniğin birleşiminin, toplumlara nasıl bir yön kazandırdığı konusundaki farklı görüşler, konuya dair güncel bir araştırma yapmanın gerekliliğini ortaya koymaktadır. Zira hızla çoğalan yeni teknolojiler, bilginin konumunu, bilgiye erişimi ve bilginin kullanılması bakımlarından da değişiklikler yaratabilmektedir. Bu değişiklikler, iletişim bilimleri açısından bakıldığında elbette ki yeni iletişim teknolojileri bağlamında ele alınmaktadır. Üstelik yeni iletişim teknolojileri, bilginin üretimi, dağıtımı ve kullanımı gibi konularda yalnızca iletişim alanıyla da sınırlı kalmayıp, tüm bilimsel bilgiye etki edebilmektedir. Yeni medya olarak adlandırılan ve kapsamı, bütün yeni iletişim teknolojileri olan ortamlar, her tür bilgiye ulaşımı kolaylaştıran, bilgiyi kullanma ve değerlendirme biçimlerini değiştirebilen ve de en önemlisi bilginin üretimine etki eden özellikler barındırmaktadır. Her türlü akıllı teknolojik cihazı içeren yeni medya ortamlarının iletişimsel açıdan en işlevsel olanları internetin sosyal kullanımı aracılığıyla hayat bulmaktadır. Bunlar arasında internet sitelerini ve sosyal medyayı saymak mümkündür. İnternet siteleri ve sosyal medya, barındırdığı teknik olanaklar sayesinde, fiziksel temas hariç her türlü iletişimi mümkün kılmaktadır. Bu iletişim dahilinde her tür bilginin yayılabildiği, üretilebildiği ve kullanılabildiği de aşikârdır. Dolayısıyla internet sitelerini ve sosyal medyayı bilginin birer aracı olarak görmek mümkündür. Bilimsel bilgi de, tüm bilgi türleri gibi internet ve sosyal medya aracılığıyla yayılabilmekte, kullanılabilmekte ve üretilebilmektedir. Öyle ki bu konuda geleneksel medya araçlarının üzerinde bir performans gösterdiği söylenebilir. Bilimsel bilgi, sosyal medya aracılığıyla yayılabilmektedir. Bunu mümkün kılan ise teknik olanaklara ek olarak, sosyal medya oluşumlarıdır. Gönüllü olabileceği gibi profesyonel de olabilen bu oluşumlar, herhangi bir bilgi türü temelinde içerikler oluşturabilmekte ve yayınlar yapabilmektedir. Dikkat çekici okuyucu ve izleyici sayılarına ulaşabilen sosyal medyadaki bilimsel bilgi oluşumları, bilginin yeni medya ortamlarındaki konumuna da ışık tutmaktadır. Bilginin akışkan, geçici ve hızlı bir biçimde yol aldığı yeni medya ortamları, bilgiye kattıklarının yanı sıra bilginin önüne engeller de koyabilmektedir. Bu engellere bilimsel bilgi açısından bakıldığında, çoğu bilimsel bilgi içeriğinin uluslararası olması nedeniyle yabancı dil gerektirmesi, bilgiye erişimin ücretli olması ya da teknik beceri gerektirmesi gibi etkenler söz konusu olabilmektedir. Çoğunlukla profesyonel anlamda bilimsel bilgiye erişimde karşılaşılan bu sorunlar popüler bilim yayıncılığı aracılığıyla aşılmaya çalışılmaktadır. Bu doğrultuda, sosyal medyadaki popüler bilim oluşumlarının, bilimsel bilgiye erişim engellerinin azaltılmasındaki rolünün önemli olduğu söylenebilir.

Thanks to his knowledge, man has gained the ability to change and transform nature for his own purposes. Having made great breakthroughs such as the agricultural revolution, industrial revolution and technology revolution through knowledge, people have become able to apply the knowledge they have acquired in all areas of their lives. Social development, which has undergone information-based changes and transformations in many areas from economy to health, from sports to politics, has also gained direction thanks to the knowledge gained by people. In today's societies where technology has spread to all areas of life, it is possible to see scientific knowledge as both the cause and the result of this prevalence. As a matter of fact, technology that emerged thanks to scientific knowledge has also become a means of producing scientific knowledge. Scientific knowledge, which can be produced in every field of science, continues to mark our age with the help of technology, ie technique. Such that; Every day, new scientific developments can be seen in many fields. The fact that our age has witnessed rapid scientific developments through knowledge and technique brings to mind the information society theories. The thinkers who put forward these theories express the thoughts that give knowledge a determining role and give it priority in the development of society. At the same time, they argue that the development and proliferation of knowledge and technical possibilities has and will have a very positive effect on society. In contrast to these views, there are those who hold the view that knowledge and technology do not have any effect on eliminating these negative conditions, showing the ongoing negative conditions today. Different views on how the combination of knowledge, scientific knowledge and technique gives societies a direction reveals the necessity of an up-to-date research on the subject. Because rapidly increasing new technologies can create changes in the position of information, access to information and use of information. These changes are of course considered in the context of new communication technologies from the perspective of communication sciences. Moreover, new communication technologies can affect all scientific knowledge, not only in the field of communication, such as the production, distribution and use of information. The media, which is called new media and whose scope is all new communication technologies, has features that facilitate access to all kinds of information, can change the way of using and evaluating information, and most importantly, affect the production of information. The most communicative of new media environments that include all kinds of smart technological devices come to life through the social use of the internet. Among these, it is possible to count websites and social media. Internet sites and social media make all kinds of communication possible, except physical contact, thanks to the technical facilities they have. It is obvious that all kinds of information can be spread, produced and used within this communication. Therefore, it is possible to see websites and social media as tools of information. Scientific knowledge, like all types of information, can be disseminated, used and produced via the internet and social media. So much so that it can be said that it performs above traditional media tools in this regard. Scientific knowledge can be spread through social media. What makes this possible, in addition to technical facilities, is social media formations. These entities, which can be volunteers or professionals, can create content and publish on the basis of any type of information. Scientific information formations in social media, which can reach a remarkable number of readers and viewers, also shed light on the position of information in new media environments. New media environments in which information flows fluidly, temporarily and rapidly, besides adding to information, can also put obstacles in front of information. When these obstacles are viewed in terms of scientific knowledge, factors such as the fact that most scientific information content is international, requires a foreign language, access to information is paid or requires technical skills. These problems, which are mostly encountered in accessing scientific information in a professional sense, are tried to be overcome by popular science publishing. In this direction, it can be said that the role of popular science formations in social media in reducing the barriers to access to scientific information is important.