Dijitalleşmenin muhasebe mesleğine ve işletme performansına etkileri: Bir uygulama örneği

Abstract

Dijitalleşmenin muhasebe mesleğine ve işletme performansına etkilerinin değerlendirildiği çalışmada gerçekçi sonuçlara ulaşabilmek için sıklıkla kullanılan nitel yöntem kullanılmıştır. Çalışmada, amaca uygun bir örnekleme yoluna gidilmiştir. Verilerin analizi, içerik analizi yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırma katılımcılarının %22,6'sı kadın, %77,42'ü erkektir. Katılımcıların %38,7'si 30-39 yaş aralığında ve %29'u 40-49 yaş aralığındadır. Katılımcıların %77,4'ü Lisans mezunu ve %61,3'ü SMMM olarak görev yapmakta olup; %38,7's, 20 ve üstünde mesleki tecrübeye sahiptir. Araştırma sonunda katılımcıların mezuniyet sonrası meslekle ilgili teknoloji alanında aldıkları eğitim konusundaki görüşleri doğrultusunda "teknoloji alanında alınan eğitim" teması altında "eğitim alınan yer" ve "eğitimin içeriği" olarak iki alt tema oluşturulmuştur. Katılımcıların tümünün mezuniyet sonrası meslekle ilgili teknoloji alanında eğitime ihtiyaç duydukları belirlenmiştir. Bu konuda özellikle office programları, temel muhasebe programları, sertifika programları, paket programlar ve inovasyon setleri konusunda eğitim aldıkları görülmüştür. Katılımcıların dijitalleşme ve teknolojik gelişmelerin muhasebe mesleğine katkıları ile ilgili görüşleri değerlendirildiğinde mesleki gelişime katkıları, "zaman tasarrufu sağladı", "daha hızlı çalışmayı sağladı" ve "muhasebesel hata payını minimize etti" olarak kodlara ayrılmıştır. Müşteriye katkısı, "hizmet kalitesini arttırdı" ve "müşteri memnuniyetini arttırdı" olarak kodlara ayrılmıştır. Kuruma katkısı alt teması ise "Kâğıt israfını önledi", "Veri saklamak kolaylaştı", "Verilere ulaşımı kolaylaştırdı", "Operasyonel verimliliği arttırdı", "Güncel durum ile geçmişi kıyaslanabilir hale getirdi" ve "Daha az personelle çok işler yapmayı sağladı" olarak kodlara ayrılmıştır. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte muhasebe meslek mensuplarının iş yükümlülüğünde yaşanan değişiklik ile ilgili olumsuz katkı sağladığını düşünen katılımcılar bunların sebepleri kamu tarafından yapılan işlemlerin önemli kısmının meslek sahiplerine devredilmesi, teknolojiye adaptasyon sorunu, sistemlerin aşırı yoğun olması, internet alt yapı sorunlarının yaşanması ve iş yükünün artması olarak sıralanmıştır. Yapılan çalışmada işlerin tekrar kontrol etmeye gerek kalmadan yapılması, hız ve zaman kazandırma, mekândan bağımsız olarak işlem gerçekleştirmesi, bilgiye ulaşılabilirliğin kolaylaşması gibi nedenlerle muhasebe meslek mensuplarının iş yükümlülüğüne teknolojik değişimlerin olumlu katkı sağladığını belirtmişlerdir. Dijitalleşmenin muhasebe mesleğine ve işletmelerin muhasebe servis ve birimlerine katkıları katılımcı görüşleri açısından muhasebe mesleğine ve işletmelere katkıları olarak iki alt temada değerlendirilmiştir. Muhasebe mesleğine katkısı, "Bilgiye çabuk ve hızlı ulaşılabilmektedir", "Sağlam bilgi ağı akışı ve köprü kurulmaktadır" ve "Zaman ve enerji kazancı sağlamaktadır" olarak kodlara ayrılmıştır. İşletmelere katkısı ise "Kayıt ve raporlama süreçlerinde verimlilik artmaktadır", "Karma verme süreci hızlanmaktadır", "Anlık bilgi alışverişi mümkün hale gelmektedir" ve "Kâğıt tüketimini azaltmış ve depolama arşivleme maliyetlerini azaltmıştır" olarak kodlara ayrılmıştır.

In the study where the effects of digitalization on the accounting profession and business performance were evaluated, the qualitative method frequently used to reach realistic results was used. In the study, a sample suitable for the purpose was used. The analysis of the data was carried out using the content analysis method. 22.6% of the study participants were female and 77.42% were male. 38.7% of the participants were in the 30-39 age range and 29% were in the 40-49 age range. 77.4% of the participants are undergraduate graduates and 61.3% are working as SMMMs; 38.7% have professional experience of 20 and above. At the end of the research, in line with the opinions of the participants about the training they received in the field of technology related to the profession after graduation, two sub-themes were created as "place of training" and "content of training" under the theme of "training received in the field of technology" was determined that all of the participants needed training in the field of technology related to the profession after graduation. In this regard, it was seen that they received training especially in office programs, basic accounting programs, certificate programs, package programs and innovation sets When the opinions of the participants about the contributions of digitalization and technological developments to the accounting profession were evaluated, their contributions to professional development were divided into codes as "saved time", "enabled faster work" and "minimized the margin of accounting error". Its contribution to the customer is divided into codes as "increased service quality" and "increased customer satisfaction". The sub-theme of its contribution to the institution is divided into codes as "Prevented paper waste", "Made it easier to store data", "Eased access to data", "Increased operational efficiency", "Made the current situation and the past comparable" and "Enabled to do a lot of work with less staff". Who think that accounting professionals make a negative contribution to the change in business obligation with the development of technology are listed as the transfer of a significant part of the transactions made by the public to the professionals, the problem of adaptation to technology, the excessive intensity of the systems, the experience of internet infrastructure problems and the increase in the workload. In the study, they stated that technological changes contributed positively to the business obligation of accounting professionals due to reasons such as being able to do the work that needs to be done remotely, doing the work without the need to control the work again, gaining speed and time, performing transactions independently of the space, facilitating access to information. The contributions of digitalization to the accounting profession and the accounting services and units of enterprises were evaluated in two sub-themes as their contributions to the accounting profession and enterprises in terms of participant opinions. His contribution to the accounting profession is divided into codes as "Information can be accessed quickly and quickly", "Solid information network flow and bridge are established" and "It saves time and energy". Its contribution to businesses is divided into codes as "Efficiency increases in recording and reporting processes", "Mixing process is accelerating", "Instant information exchange becomes possible" and "Reduced paper consumption and reduced storage archiving costs".