Gürültü maruziyetinin vokal yapılara etkisinin akustik ses analizi ile değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, gürültülü ortamda çalışmanın sesin genel parametreleri üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Çalışmamız, Otomotiv sektöründe sac kalıp üretimi yapan Dünya Kalıp Mak. ve Oto Sanayide gerçekleştirildi. Çalışmaya yaş ortalaması 37.8 olan, gürültülü atölye ortamında çalışan 40 erkek dahil edilmiştir. Tüm katılımcılara 3 saniye süreyle sessiz bir ortamda -a, -e, -ı, -i, -o, -ö, -u, -ü sesli fonemleri söyletilerek kayıt edilmiş, Praat programıyla akustik analiz yapılıp, temel frekans ve harmonikleri, % Jitter, % shimmer ve harmonik gürültü değerlendirilmiştir. Praat yazılımı, Amsterdam Üniversitesi Fonetik Bilimler Bölümünden Paul Boersma ve David Weenink tarafından geliştirilen ücretsiz bir yazılımdır. Ayrıca katılımcılara ses handikap indeksi anketi, algılanan stres ölçeği ve gürültü hassasiyet ölçekleri uygulanmıştır. Gürültülü ortamda çalışma süresi ile temel frekans (E, İ, O, Ö, U) ölçümleri arasında ve F2-I ölçümü arasında zayıf düzeyde negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Gürültülü ortamda 10 yıldan fazla çalışanlarda Jitter-A istatistiksel olarak anlamlı ve daha yüksek bulunmuştur (P=0,039). Gürültülü ortamda 10 yıldan fazla çalışanlarda F2-İ istatistiksel olarak anlamlı ve daha yüksek bulunmuştur (P=0.026). Sigara kullananlarda F2-A istatistiksel olarak anlamlı ve daha yüksek bulunmuştur (P=0,024). Sigara kullananlarda F2-I istatistiksel olarak anlamlı ve daha yüksek bulunmuştur (P=0,009). Gürültülü ortamda çalışma süresi ile stres arasında orta düzeyde negatif yönlü (rs = -0,454) istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Ses handikap anketi (VHI) ile F2-E ölçümü arasında zayıf düzeyde pozitif yönlü (rs = 0,356) istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. VHI ile Jitter E ölçümü arasında negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Gürültü hassasiyet ölçeği (WGHÖ) ile Jitter-I ölçümü arasında zayıf düzeyde negatif yönlü (rs = -0,361) istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Stres ile Jitter-İ ölçümü arasında zayıf düzeyde pozitif yönlü (rs = 0,336) istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Yüksek arka plan gürültüsünün ses sorunları için risk faktörü olabileceği ve çalışanların bu konuda bilinçlenmelerine katkı sağlayacağı düşünüldü. Bu amaçla çalışanlara ses hijyen eğitimi verilerek ses kalitesini korumaya yönelik bilgilendirmeler yapılabilir. Ayrıca çalışma grubunun sayıca sınırlı olması ve sadece erkek bireylerden oluşması nedeniyle elde edilen veriler toplum genelini yansıtmamaktadır. Bu sebeple daha fazla sayıda kadın ve erkek katılımcı ile yapılacak çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.

The aim of this study is to evaluate the effect of working in a noisy environment on the general parameters of the sound. 40 men with an average age of 37.8 working in a workshop environment were included in the study. It was recorded by making all the participants say the vowel phonemes -a, -e, -ı, -i, -o, -ö, -u, -ü for 3 seconds in a quiet environment, acoustic analysis was made with the praat program, fundamental frequency and harmonics, % Jitter , % shimmer and harmonic noise are evaluated. Praat software is free software developed by Paul Boersma and David Weenink from the Department of Phonetic Sciences at the University of Amsterdam. In addition, voice handicap index questionnaire, perceived stress scale and noise sensitivity scales were applied to the participants. There was a weak negative, statistically significant difference between working time in a noisy environment and fundamental frequency (E, İ, O, Ö, U) measurements and F2-I measurement. Jitter-A was found to be statistically significant and higher in those working in a noisy environment for more than 10 years (P=0.039). F2-I was found to be statistically significant and higher in those working in a noisy environment for more than 10 years (P=0.026). F2-A was found to be statistically significant and higher (P=0.024 )in smokers. F2-I was found to be statistically significant and higher (P=0.009) in smokers. A moderate negative, statistically significant (rs = -0.454) relationship was found between working time in a noisy environment and stress. A weak positive, statistically significant (rs = 0.356) correlation was found between the voice handicap questionnaire (VHI) and F2-E measurement. A statistically significant negative correlation was found between VHI and Jitter E measurement. A weak negative correlation (rs = -0.361) was found between the noise sensitivity scale (WGHÖ) and the Jitter-I measurement. A weak positive (rs = 0.336) statistically significant relationship was found between stress and Jitter-I measurement. It was thought that loud background noise could be a risk factor for sound problems and would contribute to the awareness of employees on this issue. For this purpose, employees can be informed about protecting the sound quality by providing sound hygiene training. In addition, since the study group is limited in number and consists of only male individuals, the data obtained do not reflect the general population. For this reason, it is thought that there is a need for studies with more male and female participants.