Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıklarının depresyon ve benlik saygısı ile ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinde sosyal medya kullanımı, depresyon ve benlik saygısı düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada yaş ortalaması 27,22±9,58 olan 390 katılımcı (221 kadın ve 169 erkek) anketlere yanıt vermiş ve değişkenler elde edilen veriler doğrultusunda incelenmiştir. Katılımcılara Sosyodemografik Bilgi Formu, Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği, Beck Depresyon Envanteri ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin incelenmesinde, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA, Pearson Korelasyonu ve çoklu regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, katılımcıların medeni durum, eğitim düzeyi, sosyal medyada paylaşım sıklığı, internette oyun oynama, sohbet etme, sosyal ağları takip etme, sosyal medyayı arkadaşlarla iletişim, yeni arkadaşlar edinme, bilgi edinme, vakit geçirme ve para kazanma amaçlarıyla kullanma durumu değişkenleri bakımından depresyon, benlik saygısı ve sosyal medya bağımlılığı alt boyut puanlarında anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür. Paylaşım sıklığı her gün olan, boşanmış olanlar, düşük gelir düzeyine sahip olanlar, lisansüstü öğrenciler, internet kullanım amaçları oyun, eğlence, sohbet ve sosyal ağlar olan katılımcıların depresyon ve sosyal medya bağımlılığı puanları anlamlı düzeyde daha yüksek; benlik saygısı ise daha düşüktür. Ayrıca, katılımcıların sosyal medya bağımlılığı alt boyut puanları ile depresyon arasında pozitif yönlü; benlik saygısı ile arasında negatif yönlü ve anlamlı ilişki bulunmuştur. Ayrıca, sosyal medya bağımlılığı tolerans ve iletişim alt boyutları depresyon ve benlik saygısı puanları tarafından anlamlı düzeyde yordanmaktadır. Araştırmada elde edilen bulguların, problemli sosyal medya kullanımıyla ilişkili olabilecek psikososyal faktörlerin anlaşılmasında önemli olduğu ve dijital yaşamın içerisinde olduğumuz bu dönemlerde problemli kullanımın önüne geçmek açısından katkı sağlayabileceği öngörülmektedir.

In this study, the relationship between social media use, depression and self-esteem levels in university students was examined. In the study, 390 participants (221 women and 169 men) with a mean age of 27.22±9.58 answered the questionnaires and the variables were analyzed in line with the data obtained. Sociodemographic Information Form, Turkish versions of Social Media Addiction Scale, Beck Depression Inventory and Rosenberg Self-Esteem Scale were applied to the participants. Independent sample t-test, one-way ANOVA, Pearson Correlation and multiple regression analyzes were used to analyze the data. According to the findings of the research, the participants' marital status, education level, frequency of sharing on social media, playing games on the Internet, chatting, following social networks, using social media for communication with friends, making new friends, gaining information, spending time and earning money. It was observed that there were significant differences in depression, self-esteem and social media addiction sub-dimension scores in terms of variables. The depression and social media addiction scores of the participants whose sharing frequency is daily, divorced, lower-income, graduate students, and those whose internet usage purposes are games, entertainment, chat and social networks were significantly higher; whereas their self-esteem was found as lower. In addition, there was a positive correlation between the participants' social media addiction sub-dimension scores and depression. Additionally, a negative and significant relationship was found between self-esteem and social media usage. Besides, social media addiction tolerance and communication sub-dimensions are significantly predicted by depression and self-esteem scores. It can be considered that the findings obtained in the research are important in understanding the psychosocial factors that may be associated with problematic social media use and may contribute to preventing problematic use in these periods of digital life.