Portage erken eğitim programının 2-6 yaş grubu özel eğitim ve bakım gerektiren çocukların gelişimleri üzerindeki etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, Portage Erken Eğitim Programının Iğdır il merkezinde faaliyet gösteren Yeşil Iğdır Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nde eğitim alan 2–6 yaş arası otistik, Down sendromu, hafif zihinsel engelli, fiziksel engelli ve orta-ağır zihinsel engelli tanısı alan çocukların gelişimleri üzerindeki etkinliğini ölçmek amacıyla yapılan deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubunu 2022 Şubat–2022 Mayıs tarihleri arasında Iğdır il merkezinde bulunan Yeşil Iğdır Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nde eğitim gören 2-6 yaş grubu 43 çocuk ve bu çocukların aileleri ile kurumda çalışan uzman eğiticiler oluşturmaktadır. Ön-test–son-test kontrol grubu modelinin kullanıldığı araştırmada çalışma grubuna ait veriler Portage Erken Eğitim Programının uygulandığı çocuklardan toplanmıştır. Özel gereksinimli olan bu çocukların gelişmeleri Portage Gelişim Ölçeği kullanılarak izlenmiştir. Çalışma grubuna Portage Erken Eğitim Programı araştırmacı tarafından 20 hafta uygulanmıştır. Eğitimci her hafta 3 gün okul ve ev ortamında çocukları izleme,değerlendirme,etkinlik önerileri sunma ve materyal desteği sağlamıştır. Eğitimci Portage Eğitimini Türkiye'de tek eğitimci eğitmeni olan Dr. Ender MARANGOZ'dan süpervizyon ve ders şeklinde almıştır. Verilerin analizlerinde yüzde ve frekans dağılımlarının yanı sıra, araştırmanın hipotezlerini test etmek için parametrik istatistiklerden Paired Sample t testi kullanılmıştır. Oluşturulan hipotezler ile 2-6 yaş aralığındaki özel gereksinimli çocukların Portage Gelişim Ölçeği ön-test ve son-test puanları arasında anlamlı bir farklılık gözlenmiştir. Bu durum uygulanan programın etkililiğine işaret etmektedir. Yapılan analizler sonucu Portage Erken Eğitim Programında aile katılımının program etkinliği üzerinde anlamlı bir farklılık yarattığı görülmüştür. Böylece çocukların gelişimlerini (bilişsel, motor, dil, sosyal-duygusal, özbakım) en üst seviyeye çıkarmak, eve dayalı eğitim programlarının uygulanmasını sağlamak ve yaygınlaştırmak, anne babalara çocuk gelişimi ve eğitimi ile ilgili bilgiler sunmak, uygun ev ortamının düzenlenmesi için anne babaları bilgilendirmek, anne babaların eğitmen olarak rollerini güçlendirmek,çocukların gelişimindeki eksiklikleri tamamlamaya yönelik yaratıcı öneriler sunmak ,ailelerin çocuklarının beceri öğrenme süreleri hakkında fikir sahibi olmalarını sağlamak anne babaların çocuklarının bireysel özelliklerine uygun beklentilerde olmalarını sağlamak, anne-babanın, çocuğun eğitim programında ihtiyacı olan materyalleri maddi açıdan en az masrafla karşılamasını sağlamak, materyaller konusunda aileyi bilgilendirmek amaçlanmıştır. Yakın zamanda yaşanılan pandemi sürecinde de ailelerin çocukların gelişimlerine yönelik böyle programlara gereksinim duyduğu görülmüştür. Çalışma sırasında ailelere evde de çocukların tekrarlarına devam edebilmeleri, gelişimlerini sürdürebilmeleri için uygun etkinlik kartları verilmiş ve ailelerin çocukların gelişim özellikleri hakkında bilgi sahibi olmalarının desteklenmesi gerektiği ortaya koyulmuştur. Aile destekli programların özel gereksinimli çocukların gelişimleri açısından katkı sağladığı gözlemlenmiştir.

This research is an experimental study conducted to scale the effectiveness of the Portage Early Education Program on the development of children aged 2–6 years old, diagnosed with autism,Down syndrome, mild mental disability, physical disability and moderate-severe intellectual disabilitywhowere educated at Igdir Green Rehabilitation Center in Igdir. The study group of the research consists of 43 children aged 2-6 years, who were educated at the Iğdır Green Rehabilitation Center located in the city center of Iğdır, their families and specialist trainers working in the institution. This study was carried out between February 2022 and May 2022. In the study, in which the pre-test-post-test control group model was used, the data of the experimental group was collected from the children to whom the Portage Early Education Program was applied. The development of these children with special needs was monitored using the Portage Developmental Scale. Portage Early Education Program was applied to the experimental group by the researcher for 20 weeks. The educator provided monitoring, evaluation, activity suggestions and material support for children in the school and home environment for 3 days a week. Theonlytrainer of Portage Early Education Program is EnderMARANGOZ. The educator of the research takes lessons and supervision from MARANGOZ. In the analysis of the data, the percentage and frequency distributions, the parametric statistics, Paired Sample t-test were used to test the hypotheses of the research. A significant difference was observed between the hypotheses created and the Portage Developmental Scale pre-test and post-test scores of children with special needs between the ages of 2-6 years. This indicates the effectiveness of the implemented program. As a result of the analysis, it was seen that family participation in the Portage Early Education Program made a significant difference on the effectiveness of the Program. Thus, to maximize the development of children (cognitive, motor, language, social-emotional, self-care), to ensure and disseminate the implementation of home-based education programs, to provide information to parents about child development and education, to inform parents about the arrangement of a suitable home environment, to strengthen the role of parents as educators, to offer creative suggestions, to fill the deficiencies in children's development, to ensure that families have an idea about the skill learning period of their children, to ensure that parents have expectations in accordance with the individual characteristics of their children. It is aimed to ensure that they meet the costs and to inform the family about the materials. In addition, it is found that families need such programs for the development of their children. During the experiment, the families were given appropriate activity cards so that the children could continue their repetitions and continue their development at home. Thus, it reveals that families should be supported by information about the developmental characteristics of their children. It is seen that family-supported programs contribute to the development of children with special needs.