VIX korku endeksinin kırılgan beşli ülke borsa endeksleriyle ilişkisi: Ampirik bir uygulama

Abstract

Borsa, yatırımcılar, tüm ekonomik birimler ve devlet yöneticileri tarafından her zaman ilgiyle takip edilen ve araştırmalara konu edilen önemli ekonomik göstergelerin başında gelmektedir. Yapılacak yatırımın getirisi ve buna bağlı riskler yatırımcıların dikkate alması gereken ana unsurlardır. Bir ülkenin borsasının riski, finansal bulaşıcılık etkisiyle başka bir ülkenin borsasını etkileyebilir. Ayrıca mevcut ekonomik durumun belirsizliği ve finansal istikrarsızlık, gelişmekte olan piyasalarda yüksek oynaklığa neden olabilir. Bu nedenle gelişmekte olan ülkelerin oynaklığı gelişmiş ülkelere göre daha yüksektir. "Korku Endeksi", yatırımcı duyarlılığının öncü göstergesi olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle günümüzdeki finansal piyasalarda yakından izlenmesi ve incelenmesi gereken bir veri olarak değerlendirilmektedir. Ulusal sınırlar uluslararası finansal serbestleşme hareketleri ile ortadan kaldırılmış ve piyasalarda bir bütünleşme sağlanmıştır. Böylelikle korku endeksinin hisse senedi piyasaları üzerindeki yan etkisi belirlenmiştir. Buna göre söz konusu yan etkinin gelişmekte olan ülkelerde daha yaygın olduğu görülmüştür. Söz konusu çalışmada, VIX Endeksi ile kırılgan beşli hisse senedi piyasası endeksleri arasındaki ilişkinin test edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla, kırılgan beşli ülkelere ait borsa endeksleri seçilmiştir. Türkiye BIST 100 Endeksi, Güney Afrika South Africa top 40, Brezilya BVSP Endeksi, Hindistan BSE_Sensex, Endonezya IDX Composite Endeksi seçilmiştir. Çalışmada, beş ülke borsa endeksine ilişkin ortak ve tam olarak ulaşılabilen 24.01.2011-30.12.2020 periyodundaki günlük veriler kullanılmıştır. Çalışma VAR modeli ile Granger Nedensellik testinin etki tepki fonksiyonları test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, CBOE korku endeksinden kırılgan beşli ülke borsalarının tümüne doğru tek taraflı nedensellik ilişkisinin varlığı saptanmıştır.

The stock market is one of the most important economic indicators that are always followed with interest by investors, all economic units and state managers and are the subject of research. The return of the investment to be made and the risks associated with it are the main factors that investors should consider. The risk of a country's stock market may affect the stock market of another country with the effect of financial contagion. In addition, the uncertainty of the current economic situation and financial instability may cause high volatility in emerging markets. Therefore, the volatility of developing countries is higher than developed countries. The "Fear Index" is considered to be the leading indicator of investor sentiment. For this reason, it is considered as a data that should be closely monitored and examined in today's financial markets. National borders have been abolished with international financial liberalization movements and an integration has been achieved in the markets. Thus, the side effect of the fear index on the stock markets was determined. Accordingly, it has been observed that the said side effect is more common in developing countries. In this study, it is aimed to test the relationship between the VIX Index and the fragile five stock market indices. For this purpose, stock market indices of fragile five countries were selected. Turkey BIST 100 Index, South Africa South Africa top 40, Brazil BVSP Index, India BSE_Sensex, Indonesia IDX Composite Index were selected. In the study, daily data for the period of 24.01.2011-30.12.2020, which are common and fully accessible, regarding the stock market indices of five countries were used. The impulse response functions of the Granger Causality test were tested with the study VAR model. According to the results of the research, it was determined that there is a one-sided causality relationship from the CBOE fear index to all the stock markets of the fragile five countries.