5-12 yaş aralığındaki işitme kayıplı çocukların fonolojik ve bellek durumlarının betimlenmesi

Abstract

İşitme kayıplı çocuklar çeşitli nedenlerle, bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyde anlamlı farklılık gösteren bireylerdir. Rehabilitasyon Merkezinde eğitim alan ve cihaz kullanan işitme kayıplı çocukların, akranlarından yaşadıkları farklılıkları ve maruz kaldıkları sıkıntıları gözler önüne sererek ve öneriler sunarak topluma fayda sağlaması amacı ile bu araştırma yapılmıştır. Bu araştırma 5-12 yaş arasında işitme kayıplı çocukların fonolojik ve bellek durumlarının betimlenmesini araştırmak için gerçekleştirilmiştir. Araştırma İstanbul'un Bağcılar İlçesinde Anaeli Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde eğitim alan 44 işitme kayıplı çocuklar üzerinde yapılmıştır. Veriler elde edilirken 4 değerlendirme testi işitme kayıplı engel grubuna uygulanmıştır. Yapılan araştırmada, niceliksel araştırma yöntemlerinden betimsel yöntem tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma grubunda yer alan işitme kayıplı çocuklara Ankara Artikülasyon Testi, Peabody Resim-Kelime Testi, ROSS Bilgi İşlemleme ve Değerlendirme Testi ve Raven Renkli Progresif Matrisler Testleri uygulanmıştır. Yapılan Ankara Artikülasyon Testinin sonucuna göre; işitme kayıplı çocukların kronolojik yaşları ile test yaşlarında istatistiksel olarak anlamlı bir düşüş olduğu saptanmıştır (P<0,05). Yapılan Peabody Resim-Kelime Testinin sonucuna göre; işitme kayıplı çocukların kronolojik yaşları ile alıcı dil yaşları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir düşüş olduğu saptanmıştır (P<0,05). Yapılan Ross Bilgi İşlemleme ve Değerlendirme Testinde ve Raven Renkli Progresif Matrisler Testinin sonuçlarına göre; işitme kayıplı çocuklarda cinsiyete göre anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır (P<0,05). Sonuç: İşitme kaybının çocuklarda artikülasyon, dil gelişimleri ve alıcı dil becerilerine de olumsuz yansımalarının olduğu saptanmıştır. Bilgi işlemleme, düşünme becerileri ve zeka seviyelerinin işitme kaybına ve cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermediği saptanmıştır. Yapılan bu araştırmada işitme kayıplı çocuklarda cinsiyete göre bilgi işlemleme, düşünme becerileri ve zeka seviyelerinde anlamlı bir fark bulunmamış olsa da erkeklerin kadınlara göre daha düşük puanlar olduğu saptanmıştır. İşitme kaybı gibi risk faktörü olan çocuklarda; dil gelişimlerine, artikülasyon bozukluklarına ve alıcı dil gelişimlerine yönelik testler işitme kaybı tanısı konulup işitme cihazı veya cochlear implant kullanılmaya başladığı zaman alanında uzman kişilerce yapılmalıdır. Yapılan tarama ve değerlendirme programının sonuçlarına uygun olarak çocuklar ve ebeveynler doğru bir şekilde bilgilendirilerek ve yönlendirilerek uygun terapi eğitimine en kısa sürede başlamaları sağlanmalıdır.

Children with hearing loss are individuals who differ significantly from their peers in terms of their individual characteristics and educational qualifications for various reasons. This research was conducted with the aim of benefiting the society by revealing the differences and difficulties experienced by children with hearing loss who are educated in the Rehabilitation Center and using devices, and by offering suggestions. This research was carried out to investigate the description of the phonological and memory states of children with hearing loss between the ages of 5-12. The research was conducted on 44 children with hearing loss who were educated at the Anaeli Special Education and Rehabilitation Center in Bağcılar, Istanbul. While obtaining the data, 4 evaluation tests were applied to the disabled group with hearing loss. In the research, descriptive method scanning model, which is one of the quantitative research methods, was used. Ankara Articulation Test, Peabody Picture-Word Test, ROSS Information Processing and Evaluation Test and Raven Colored Progressive Matrices Tests were applied to children with hearing loss in the research group. According to the results of the Ankara Articulation Test; It was determined that there was a statistically significant decrease in the chronological and test ages of the children with hearing loss (P<0.05). According to the results of the Peabody Picture-Word Test; A statistically significant decrease was found between the chronological ages and the receptive language ages of children with hearing loss (P<0.05). According to the results of Ross Information Processing and Evaluation Test and Raven Colored Progressive Matrices Test; It was found that there was no significant difference according to gender in children with hearing loss (P<0.05). It has been determined that hearing loss has negative reflections on articulation, language development and receptive language skills in children. It was determined that information processing, thinking skills and intelligence levels did not differ significantly according to hearing loss and gender. In this study, although there was no significant difference in information processing, thinking skills and intelligence levels in children with hearing loss, it was determined that men had lower scores than women. In children with risk factors such as hearing loss; Tests for language development, articulation disorders and receptive language development should be performed by experts in the field when hearing loss is diagnosed and hearing aids or cochlear implants are used. In accordance with the results of the screening and evaluation program, children and parents should be properly informed and guided to start appropriate therapy training as soon as possible.