Üniversite öğrencilerinin uyku kalitesi, yaşam kalitesi ve akademik öz yeterlikleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışma, farklı üniversitelerde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin uyku kalitesi ve yaşam kalitesi düzeylerinin akademik öz yeterlik düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi üzerinedir. Araştırmada kullanılan sosyodemografik veri formu ile bireylerin demografik özellikleri; Akademik Öz Yeterlik Ölçeği ile bireylerin akademik bağlamda kendilerini ne kadar yeterli bulduğu; Richards-Campbell Uyku Ölçeği ile katılımcıların uyku kalitesi ve kısa süreli uyku safhaları, Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) ile uzun süreli uyku kalitesi ve Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu (WHOQQL-BREF) ile katılımcıların yaşam kalitesi ölçülmüştür. Araştırma kapsamına, farklı üniversitelerde öğrenim gören 267'si kadın 143'ü erkek toplamda 410 üniversite öğrencisi alınmıştır. Katılımcılar, çalışma kapsamı hakkında bilgilendirilip kabul etmeleri doğrultusunda çalışmaya gönüllülük esasına göre katılım sağlamışlardır. Çalışma yapılırken veriler, sayısal olarak bilgisayara aktarılmış ve SPSS ile istatistiksel analizler elde edilmiştir. Araştırmaya konu olan yaşam kalitesi, uyku kalitesi ve akademik öz yeterlik kavramları arasındaki ilişkiler karşılıklı olarak incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre katılımcıların yaşam kalitesi ve akademik öz yeterlik düzeylerinin her ikisinin de alt boyutları karşılaştırıldığında; tüm boyutlar arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Çalışmanın hipotezini destekleyen bu bulgu ile, akademik öz yeterlik ve yaşam kalitesi kavramları arasında doğrudan bir ilişki olduğu görülmektedir. Yaşam kalitesi ile ilişkisinde anlamlı sonuçların elde edildiği akademik öz yeterlik kavramının çalışmanın diğer bir bileşeni olan uyku kalitesi kavramı ile karşılaştırılması sonucunda uyku kalitesinin azalması ile akademik öz yeterliğin de azaldığı görülmüştür. Bu sonuç uzun süreli uyku kalitesini ölçen Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) sonuçları ile yapılan karşılaştırmadan elde edilirken, aynı sonuç kısa süreli uyku kalitesini ölçen Richards-Campbell Uyku Ölçeği'nden elde edilen sonuçlarla karşılaştırıldığında elde edilememiştir. Diğer bir ifadeyle, bu çalışmada, akademik öz yeterlik kavramının uyku kalitesi kavramı ile ilişkisi, yalnızca Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) ile ölçüldüğünde anlamlıyken, Richards-Campbell Uyku Ölçeği ile anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Birçok çalışmada olduğu gibi, Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) ve Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu (WHOQQL-BREF) ile elde edilen uyku kalitesi ve yaşam kalitesi verilerinin arasındaki anlamlı ilişki bu çalışmada da desteklenmiş olup bireylerin uyku kalitesi artışlarının yaşam kalitesindeki artışla ilişkili olduğu bulgulanmıştır. Benzer ilişki ise diğer bir uyku ölçeği olan ve kısa süreli uyku kalitesini ölçen Richards-Campbell Uyku Ölçeği verileri sonucunda elde edilmiştir. Bu sonuçlara göre, uyku kalitesi ile yaşam kalitesi arasında istatistiki düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Özetle, uyku kalitesi, yaşam kalitesi ve akademik öz yeterlik kavramlarının birbirleri ile ilişkisi bulunmaktadır.

The aim of this study is to investigate the relationship of sleep quality and quality of life with academic self-efficacy of the individuals studying in various universities. In this study, Socio-demographic data form measures the demographic features of the participants; Academic Self-Efficacy Scale measures the perception of academic competency, Richards Campbell Sleep Questionnaire measures the phases of sleep and the sleep quality and Quality-of-Life Scale (WHOQOL-BREF) measures the quality of life of the individuals. A total of 410 students studying in various universities participated in the study (female = 267, male = 143). The participants were informed about the scope of the study and they volunteered to be the part of the study. The data was computerized via SPSS and statistical analyses were conducted. In this study, the interrelation among quality of life, sleep quality and academic self-efficacy concepts has been researched. The findings showed that there is a positive and significant relationship between all sub-categories of the quality of life and academic self-efficacy. As it empowers the hypothesis of the study, it can be deduced from the findings that academic self-efficacy and the quality of life are correlated. The results obtained from the comparison of the academic self-efficacy concept, which has been found to be significantly correlated with quality of life in this study, with the sleep quality revealed that decreasing quality of life is associated with low academic self-efficacy. The same result, which has been obtained by the Pittsburgh Sleep Quality Index-PSQI that assesses sleep quality over a longer time interval, hasn't been obtained from the Richards Campbell Sleep Questionnaire, a scale that assesses sleep quality over a shorter time interval. In other words, a significant relationship has been found between the academic self-efficacy and sleep quality only by the results of Pittsburgh Sleep Quality Index-PSQI. The analysis of the results of Richards Campbell Sleep Questionnaire are not correlated with the academic self-efficacy. The findings of the study demonstrated a significant correlation between sleep quality and quality of life which is consistent with results of other research conducted with Pittsburgh Sleep Quality Index-PSQI and Quality-of-Life Scale (WHOQOL-BREF) and the results indicated that the increasing quality of life is associated with a good sleep quality. The same correlation was found in the results obtained from the Richards Campbell Sleep Questionnaire. These findings demonstrated that there is a statistically significant correlation between sleep quality and quality of life. In summary, there is an interrelationship among sleep quality, quality of life and academic self-efficacy.