Ergenlerde benlik imajının sosyal görünüş kaygısı ve bilişsel çarpıtmalarla ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Literatür incelendiğinde, yaşam sürecinin en önemli dönemlerinden biri olan ergenlik döneminde, benlik imajı ve sosyal görünüş kaygılarının bilişsel çarpıtmalarla ilişkili olduğunu saptayan çalışmalar bulunmaktadır. Bu bağlamda çalışmamızda benlik imajının,sosyal görünüş kaygısı ve bilişsel çarpıtma arasındaki ilişkilerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmaya İstanbul ili merkez ilçelerinde rastgele örneklemle seçilmiş olan 14-17 yaşları arasında yaklaşık 398 ergen katılmıştır. Araştırmada katılımcılara Kişisel Bilgi Formu Offer Benlik İmajı Ölçeği, Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği, Bilişsel Çarpıtma Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: Yapılan analiz sonucunda katılımcıların sosyo-demografik verilerine göre Benlik Algısı, Sosyal Görünüş Kaygısı ve Bilişsel Çarpıtma puanlarının farklılaşmakta olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcıların benlik algısı ile sosyal görünüş kaygısı arasında negatif ve benlik algısı ile bilişsel çarpıtmalar arasında negatif ve sosyal görünüş kaygısı ile bilişsel çarpıtmalar arasında pozitif yönlü ilişkilerin bulunduğu görülmüştür. Sonuç: Benlik algısı ile sosyal görünüş kaygısı arasında negatif yönlü ilişki, ergenlerde benlik imajı puanının arttıkça sosyal görünüş kaygınının azaldığını, benlik algısı ile bilişsel çarpıtmalar arasında negatif yönlü ilişki de benzer şekilde benlik algısı arttıkça sosyal görünüş kaygısının azaldığı şeklinde yorumlanabilir. Ayrıca sosyal görünüş kaygısı ile bilişsel çarpıtmalar arasında pozitif yönlü ilişki de ergenlerde sosyal görünüş kaygısı puanı artıkça bilişsel çarpıtma puanlarının da arttığını ifade etmektedir. Benlik imajı, sosyal görünüş kaygısı ve bilişsel çarpıtmaların daha büyük örneklemdeki çalışmalar bu konudaki önlemsel ve tedavisel girişimlere ışık tutacaktır.

When the literature is examined, there are studies that found that self-image and social appearance concerns are associated with cognitive distortions in adolescence, which is one of the most important periods of the life process. In this context, our study aimed to reveal the relationships between selfimage, social appearance anxiety and cognitive distortion. Method: Approximately 398 adolescents between the ages of 14-17, randomly selected from the central districts of Istanbul, participated in the study. In the study, the Personal Information Form Offer Self-Image Scale, Social Appearance Anxiety Scale, and Cognitive Distortion Scale were applied to the participants. Results: As a result of the analysis, it was concluded that the Self-Perception, Social Appearance Anxiety and Cognitive Distortion scores differ according to the sociodemographic data of the participants. It was observed that there were negative correlations between the participants' self-perception and social appearance anxiety, negative relationships between self-perception and cognitive distortions, and positive relationships between social appearance anxiety and cognitive distortions. Conclusion: The negative relationship between self-perception and social appearance anxiety can be interpreted as that as the self- perception score of adolescents increases, social appearance anxiety decreases. The negative relationship between selfperception and cognitive distortions indicates that as self-perception increases, social appearance anxiety decreases. In addition, the positive relationship between social appearance anxiety and cognitive distortions indicates that as social appearance anxiety scores increase in adolescents, cognitive distortion scores also increase. It would be beneficial to conduct more studies for adolescents in intervention programs that will improve self-image and reduce social appearance anxiety and distortions.