İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü: Enstitü Bülteni (Cilt:1, Sayı: 5, Mayıs 2021)

Abstract

Küresel enerji talebi 2020'de uçuşların durdurulması, fabrikaların atıl kalması ve taşıtların eve kapatılmasıyla %4 azaldı. Ancak, dünyadaki elektrik piyasalarının bir kısmı büyümeye devam etti. Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) yeni sunulan raporuna göre, yenilenebilir enerji üretimi son yirmi yıldaki en hızlı büyüme oranına ulaştı. Yeni yenilenebilir enerji kapasitesi geçen yıl %45 artarak dünya arzına fazladan 280GW ekleyerek- Almanya'nın tüm enerji üretim kapasitesinden daha yüksek bir seviyeye ulaştı. Bu artışın önemli nedenlerinden biri, devlet sübvansiyonlarının süresi dolmadan önce Amerika, Çin ve Vietnam'da ek yenilenebilir kapasite kurma konusundaki planlamalardı. Bu tür planlar nedeniyle, 2019'un son üç ayına göre 2020'nin dördüncü çeyreğinde, yenilenebilir enerji kapasitesi iki kattan daha fazla artış göstermişti. Hidroelektrik kapasitesinin önemli ölçüde genişlemesine rağmen, bu kazanımların çoğu yeni rüzgâr ve güneş tesisatlarında kullanıldı. IEA, bu yıl 270 GW ve 2022'de yaklaşık 280 GW yeni kapasite artışı ile yenilenebilir enerji üretiminde büyümenin devam etmesi bekleniyor. Bazı ülkelerdeki hükümetler rekor miktarda yenilenebilir kapasite oluşturmak için sözleşmeler imzaladıklarından, bu tahminlerin Kasım ayından bu yana %25'ten fazlası revize edildi. 2020'de yılında kurumsal enerji satın alma anlaşmaları pazarı- elektrik sağlamak için uzun vadeli anlaşmalar- patlama yaşadı. Hükümetler ve şirketler, Avrupa Birliği üye ülkelerinin 2030 iklim hedeflerine ulaşma baskısıyla karşı karşıya kaldıklarından, bu eğilimler özellikle Avrupa Birliği'nde belirgin olarak ortaya çıktı. Talep görünümü ve tedarik sorunları minerallere göre değişkenlik gösterse de küresel enerji sektörünün toplam kritik mineral ihtiyacının hükümetlerin emisyonları azaltma hızına bağlı olarak 2040’a kadar altı kat artacağı öngörülüyor. Bu kapsamda, rüzgar enerjisi başı çekerken, güneş enerjisi ve büyüyen elektrik altyapısının da özellikle bakır ve alüminyum talebinin yükselmesinde etkili olması bekleniyor. Geçen yıl, yenilenebilir enerjinin tamamında büyüme görülmesine karşın, fosil yakıtlar dünyanın baskın enerji kaynağı olmaya devam ediyor ve üretiminin 2021 yılında da artması bekleniyor. Ayrıca, elektrik üretiminde kullanmak için küresel kömür talebinin yıllık maksimum seviyesine yakın olması da öngörüler arasında yer alıyor. Yani, Dünya’nın gitgide daha fazla enerjiye ihtiyaç duyacak olması öngörüsüyle, yenilenebilir enerjilerin giderek artması geleceğimiz için bir umut kaynağı.