12 Haftalık Psikolojik Beceri Antrenman Uygulamasının Bireysel Sporcularda Kaygı, Stresle Baş Etme, Aşırı Uyarılma Becerileri Üzerine Etkisi

Abstract

Psikolojik beceri antrenmanı, günlük olarak doğal bir biçimde yapılmakta olan aktivitelerin ve yeterliliklerin spor ve antrenman gibi özel bir çerçevede geliştirilmesini ifade etmektedir. Amacı bireylere yüksek performans sağlama ve yeteneklerini etkili bir biçimde kullanmaları için gerekli olan becerilerini geliştirmede yardımcı olmaktır. Kaygı, "nedeni bilinmeyen ve kötü bir şey olacakmış düşüncesi ile ortaya çıkan gerginlik duygusu" olarak tanımlanmaktadır. Stres ise "ruhsal gerilim, dayanıklılığı azaltan fiziksel veya mental gerilim, gerginlik ve canlıların yaşamı için uygun olmayan koşullar" olarak açıklanmaktadır. Dolayısıyla, sporda yüksek başarı ve performans sağlanabilmesi için kaygı ve stresin önemi yakından bilinmektedir. Bu araştırmanın problem cümlesini "12 haftalık psikolojik beceri antrenman uygulamasının bireysel sporcularda kaygı, stresle baş etme ve aşırı uyarılma becerileri üzerine etkisinin incelenmesi" oluşturmuştur. Bu amaçla, bu çalışmada tarama modeli ve keşfetmeye dayalı durum çalışması deseni ilkeleri izlenerek doküman incelemesi, anket ve nicel analiz yöntemlerine başvurulmuştur. Araştırmanın örneklemini basit rastgele örnekleme yöntemine göre seçilen Dünya, Avrupa ve Türkiye derecelerine sahip toplam 66 sporcu oluşturmuştur. Çalışmanın verileri "Kaygı, Stresle Baş Etme ve Aşırı Uyarılma Becerileri Anketi" aracılığıyla toplanmıştır. Çalışma sonucunda, sporcuların 12 haftalık psikolojik beceri antrenman uygulaması öncesinde %53 oranında bir kaygıya sahip oldukları tespit edilmiştir. Yapılan uygulama sonrasında kaygı düzeyleri %25 oranına düşmüştür. Uygulama öncesi ve sonrası kaygı düzeyleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ayrıca, sporcuların uygulama öncesindeki stresle baş etme becerilerinin %41 düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Uygulama sonrasında bu oran %65'e yükselmiştir. Yapılan uygulama, sporcuların stresle baş etme becerilerini anlamlı bir biçimde arttırmıştır. Bunun yanında, kaygı üzerindeki etki hem cinsiyete hem de yaşa göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Stresle baş etme üzerindeki etki ise cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermekte ancak yaşa göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Cinsiyete göre farklılık erkekler lehinedir. Anahtar Sözcükler: Kaygı, Psikolojik Beceri Antrenman Uygulaması, Spor, Stres.

Psychological skills training is at the heart of the natural development of activities and qualifications on a daily basis, such as sports and training. The aim is to help individuals achieve high performance and develop the skills needed to effectively use their skills. Anxiety is defined as "the sense of tension that arises with the thought that the cause is unknown and something bad will happen". Stress is described as "mental or physical tension that reduces durability, tension and conditions unsuitable for the life of the creatures". Therefore, the importance of anxiety and stress is well known in order to achieve high success and performance in the sports. This study's problem statement included the examination of the effect of 12-week psychological skills training on anxiety, stress coping and extreme arousal skills in individual athletes. For this purpose, in this study, document analysis, questionnaire and quantitative analysis methods were applied by following scanning model and case study principles. The research sample included a total of 66 athletes with World, Europe and Turkey records, which were selected according to simple random sampling method. And, the data of the study were collected via "Anxiety, Coping with Stress and Survival Skills Survey". As a result of the study, it was determined that the athletes had a 53% concern before the 12-week psychological skills training. Anxiety levels decreased to 25% after the application was conducted. The difference between pre- and post-practice anxiety levels was found to be statistically significant. It was also found that the athletes had a 41% level of ability to cope with stress prior to the practice. This ratio increased to 65% after the application. The practice significantly increased the athletes' ability to cope with stress. Besides, the effect on anxiety does not show any significant difference according to gender and age. On the other hand, the effect on coping with stress significantly differed according to gender but does not show any significant difference with age. Also, differences according to gender are men's favor. Key Words: Anxiety, Psychological Skill Training Practice, Sports, Stress, Coping with Stress.