Yaşlılarda Polifarmasi ve Akılcı İlaç Kullanımına Aile Hekimliği Yaklaşımı

Abstract

Yaşlılık büyüme ve gelişmenin devam ettiği bir ileri yaşam sürecidir. Yaşlılık ve yaşlanma tüm dünya ve ülkemiz için gittikçe önemi artan bir demografik olgudur. Bu nedenle sağlık sorunları önem kazanmaktadır. Yaşlanma ile birlikte organ fonksiyonları azalırken, kronik hastalık sayısında artış olmaktadır. Dolayısıyla bu durum çoklu ilaç kullanımını da beraberinde getirmektedir. Aynı anda en az dört ilacın kullanımı olarak tanımlanan polifarmasi, yaşlının yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen geriatrik ve gerontolojik yönetimde güncel çalışma alanlarından birisidir. Yaşlıdaki ilaç tedavisinin de temel amacı, yaşlının akut ve kronik hastalıklarının tedavisi, bağımlılıklarının önlenmesi ya da en aza indirgenmesi ve yaşam kalitesinin maksimum düzeye çıkarılmasıdır. Bu nedenle yaşlı hastaya kullandığı her ilaç tıbbi açıdan gerekli olduğu takdirde ilaç sayısında kısıtlamaya gidilmeksizin tedavi planı uygulanabilir. Zorunlu ilaçların reçete edilmesi ve kullanılması dışında akılcı ilaç kullanımı yaklaşımı benimsenmelidir. Akılcı ilaç kullanımı; bireylerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozda en düşük maliyetle ve basit bir kullanım yoluyla kullanabilmelerini sağlamaktır. Çalışmanın amacı; özellikle birinci basamak sağlık hizmetlerinin sunulduğu Aile Sağlığı Merkezlerinde çalışan aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarının; hizmet verdikleri kayıtlı yaşlı nüfusun geriatrik değerlendirmelerini periyodik olarak yapmaları ve bu değerlendirme kapsamında hastanın kronik hastalıkları belirlenerek ve kayıt altına alınarak yaşlıların kullanmaları gereken ilaç tedavilerinde akılcı ilaç kullanım prensiplerine göre hastaya, yakınına ya da bakım veren kişi ya da kuruma gerekli bilgilendirme ve danışmanlıkların yapılması konusunda farkındalık oluşturmaktır.

Old age is an advanced stage of growth and development. Aging and old age are an increasingly important health problem for the world and our country. With aging, organ functions decrease and the number of chronic diseases increases. Therefore, this situation brings with it the use of multiple drugs. Polypharmacy, a term defined as the use of at least four drugs at the same time, is an important issue in geriatric management which aims to improve the quality of life of the older people. The main purpose of drug treatment in the older people; treatment of acute and chronic diseases of older people, prevention or minimization of addictions and maximizing quality of life. Therefore, if it is required medically, the patient should take the required number of drug treatments; but it must be noted that rational use of drugs is appropriate. Rational drug use; according to the clinical findings and the characteristics of individuals to provide the appropriate drug, appropriate time and dose at the lowest price and with the easiest way. Our main goal in the older individual is not to reduce or cut the number of drugs used; appropriate drug or drug group, with appropriate way, appropriate time, with well informed by professionals and follow-up to use. The aim of this study; raising awareness of especially family physicians and family health personnel working in Family Health Centers where primary health care services are provided; in the geriatric evaluations of the older population they serve, periodically and within the scope of this evaluation, the patient should be identified and recorded with their chronic diseases and used in drug treatments; also raise awareness about the necessary information and counseling to the patient, relative or caregiver or institution according to rational drug use principles.