Obezite Tanısı Almış Kadınların Obezite Dereceleri ile Problemli Yeme Davranışları Arasındaki İlişki

Abstract

Obezite, tüm dünyada ve Türkiye'de beraberinde hızla artan hipertansiyon, dislipidemi, Tip 2 diabetes mellitus, koroner kalp hastalığı, inme, psikiyatrik problemler, osteoartrit, uyku apnesi ve kanser gibi sağlık risklerine neden olan ciddi bir halk sağlığı sorunudur. Obezite, yaşam kalitesindeki düşüş, ekonomik kayıplar, iş gücü verimliliğinin azalmasını veya kayıplarını da beraberinde getirmektedir. Bu durum sadece obez bireyi değil ,aileyi,iş hayatını ,sosyal yaşantıyı, dolayısıyla toplumu da etkileyen fizyolojik, sistemik, metabolik ,hormonal, organik,, psikolojik, estetik ve sosyal sorunlara da neden olmaktadır. Obezitenin oluşmasında çok fazla etken vardır, problemli yeme davranışları bu etkenlerden biridir. Bu çalışma, Avcılar Murat Kölük Devlet Hastanesi'nde muayene olup, diyet polikliniğine yönlendirilen BKİ 25 ve üzeri olan, 18 – 55 yaş üzeri ve menapoza girmemiş,103 obez kadının, obezite derecelerinin problemli yeme davranışı ilişkisi belirlemek üzere yapılmıştır. Hastaların sosyodemografik özellikleri bilgi formu aracılığıyla belirlenmiştir. DEBQ uygulanmıştır. Bu test problemli yeme davranışını, kısıtlayıcı yeme, duygusal yeme, dışsal yeme olmak üzere problemli yeme davranışını üç alt boyut üzerinden ayrı değerlendirmektedir. paket programı kullanılmıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistik metotlarının yanı sıra normal dağılımın incelenmesi için Kolmogorov-Smirnov dağılım testi kullanılmıştır. Niceliksel verilerin karşılaştırılmasında iki grup durumunda, parametrelerin gruplar arası karşılaştırılmasında Kruskal Wallis testi ve farklılığa neden olan grubun tespitinde Mann Whitney-U testi kullanılmıştır. İki niceliksel verinin karşılaştırılmasında Spearman Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Sonuçlar 0,95 güven aralığında, p<0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Çalışmada elde edilen veriler; çalışmaya katılan hastaların yaş ortalaması 32,5±9,2 yaş, BKİ ortalaması 33,5±4,9 kg/m2'dir. Hastaların 30'u (% 29,1) BKİ 25-29,9 Grade 1, 33'ü (% 32,1) BKİ 30-34,9 Grade 2, 30'u (29,1) BKİ 35-39,9 Grade 3 ve 10'u (% 9,7) BKİ ≥ 40 Grade 4 olarak belirlenmiştir. Hastaların duygusal ve kısıtlayıcı dışsal yeme puanları ortalamalarının BKİ; grup ortalamaları arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Hastaları dışsal yeme puanları yüzdesi yüksek olmakla birlikte istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır(p>0,05).Araştırmaya katılanların duygusal durumlarının iştahlarını arttığı yönde yeme davranışını değiştirdiği bulunmuştur. Bu durum istatistiksel açıdan anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Hastaların duygusal yeme puanları ortalamalarının ağırlığında artış olduğu zaman çevre görüşme değişkenine göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık saptanmıştır.(p=0,001<0,05). Hastaların dışsal yeme puanları ortalamalarının ağırlığında artış ile çevre görüşme değişkeni arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p=0,008<0,05). Dışsal yeme ile düzenli fiziksel aktivite arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p=0,037<0,05). BKİ ile kısıtlayıcı yeme arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır (p=0,591>0,05). Ailedeki birey sayısı ile dışsal yeme arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p=0,02˂0,05). Su tüketimi ve kısıtlayıcı yeme arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur (p=0,028<0,05). BKİ 40 ve üzeri kronik hastalığı olmayan 10 hasta bulunmuştur. Bu bulgu BKİ arttıkça eşlik eden hastalık ve kullanılan ilaçların arttığını düşündürmektedir. Anahtar Kelimeler: Obezite, BKİ, Problemli Yeme Davranışı, Duygusal Yeme, Kısıtlayıcı Yeme, Dışsal Yeme

Obesity is a serious health problem increasing in prevalence all over the world and in Turkey, causing health risks such as hypertension, dyslipidemia, type 2 diabetes mellitus, coronary heart disease, stroke, psychiatric problems, osteoarthritis, sleep apnea, and cancer. Obesity causes reduction in quality of life, economical losses, and decrease or loss of work force productivity. This also leads to physiological, systemic, metabolic, hormonal, organic, psychological, aesthetic and social problems which affect not only the obese individual but also the family, work life, social life and consequently the society. There are many factors related to the development of obesity, eating style is one of these factors. This study was conducted to determine the relation of the degrees of obesity on in 103 women with problematic eating behavior BMI over 25, aged 18-55, who were examined at Avcılar Murat Kölük State Hospital and referred to the diet polyclinic. The patient's sociodemographic characteristics were determined via an information form. DEBQ was applied. This test evaluates problematic eating behavior on three dimensions in respect to restrained eating, emotional eating and external eating yielding three separate scale scores . SPSS 21.0 statistics program was used in the evaluation of data obtained in our study. Besides descriptive statistical methods the Kolmogorov-Smirnov distribution test was employed for evaluating normal distribution of the data during data analysis. Kruskal Wallis test was used for comparison of quantitative data obtained between groups and for determining the difference between two groups Mann Whitney-U test was employed. Associations between quantitative data were investigated with Spearman Correlation Analysis. Results within the confidence interval of 0,95 , with p<0,05 were accepted to be statistically significant.. From the data obtained in the study the average age and BMI of the participating patients were determined to be 32,5±9,2 years and 32,5±9,2 kg/m2' respectively. About 30% (29,1%) of the patients were determined to have BMI range of 25-29,9 Grade 1, 33 % (32,1%) were determined to have BMI range of 30-34,9 Grade 2, and 30'% (29,1%) with BMI range of 35-39,9 Grade 3 and 10% (9,7%) had BMI ≥ 40 Grade 4. No significant difference was observed between BMI groups in respect to the patient's emotional, restraint and external eating scores. No significant association was observed between patient's emotional, restrained, external eating scale scores and BMI group averages (p>0,05). Although the percentage of restrained eating style scores of patients higher this finding was not found to be statistically significant (p>0,05). The emotional state of participants was found to affect their eating behavior by increasing appetite and this association was found to be statistically significant. A statistically significant difference was observed in the Patient's average emotional eating scale scores in respect to the environmental communication variable as their weight increased (p=0,001<0,05). A statistically significant difference was also observed in the Patient's average external eating scale scores in respect to the environmental communication variable as their weight increased (p=0,008<0,05). A significant difference was found in external eating scores in respect to physical activity (p=0,037<0,05). No statistically significant association was found between BMI and restrained eating (p=0,591>0,05). A significant association was found between number of individuals in the family and external eating (p=0,02˂0,05). A positive correlation was observed between water consumption and restrained eating (p=0,028<0,05). There were only ten patients in the group with BMI 40 and above who were not chronically ill. This finding leads to the assumption that as BMI increases, illness and the use of medication also increases. Anahtar Kelimeler: Obesity, BMİ, Problematic Eating Behavior, Emotional Eating, Restrained Eating, External Eating.