HIV pozitif bireylerde travma sonrası stres bozukluğu ve depresyon belirti düzeylerinin incelenmesi

Abstract

HIV; kronik seyirli olmasının yanında tedaviyle kontrol edilebilen bir rahatsızlıktır. Travma Sonrası Stres Bozukluğu; atlatılamayacak bir olayının ardından ortaya çıkan psikolojik, bedensel ve duygusal boyutta olan bir bozukluktur. Depresyon ise derin hüzünlü bir duygu durum içerisinde, düşünce, konuşma ve eylemlerde yavaşlama ve durgunluk, küçüklük, kötümserlik duygu ve düşünceleriyle bedensel işlevlerde yavaşlama gibi semptomları bulunan bir durumdur. Bu çalışmada HIV pozitif teşhisi almış bireylerin travma sonrası stres bozukluğu ve depresyon düzeyleri incelenmiştir. Amaç: Bu araştırmanın amacı, HIV pozitif bireylerin travma sonrası stres bozukluğu ve depresyon belirti düzeylerini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini İstanbul ilindeki HIV pozitif tanısı almış bireyler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise Pozitif Yaşam Derneği, İstanbul Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile İstanbul Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde tedavi gören 100 HIV pozitif tanısı almış erkek birey oluşturmaktadır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Travmatik Stres Belirti Ölçeği ve Beck Depresyon Envanteri kullanılmıştır. Bilgisayar ortamına veri toplama ölçekleriyle ulaşılan verilerin sayısal ifade olarak girişi yapılmış ve bu veriler sosyal bilimler için istatistik paket programından (spss 18) yararlanılarak istatistiksel sonuçlara çevrilmiştir. Veriler analizlere başlamadan önce normal dağılım bakımından incelendi. HIV Pozitif Teşhisi Almış Bireylerden oluşan örneklemin bağımlı değişkeni Travmatik Stres Belirti düzeyleri Shapiro-Wilk testinin de (S-W= .950, df= 100, p=.001) normal dağılım göstermediği saptanmıştır. Bağımlı değişkenlerden Depresyon Düzeyleri Shapiro-Wilk testinin de (S-W= .963, df= 100, p=.007) normal dağılım göstermediği tespit edilmiştir. Bulgular: Araştırma dâhilinde kişisel bilgi formunu ve anket sorularını yanıtlayan 100 kişinin yaşlarının oranı %18'i 18-25 yaş arasında, %36'sı 26-30 yaş arasında, %26'sı 31-35 yaş arasında, %11'i 36-40 yaş arasında, % 9'u 40 yaş ve üzeridir. Medeni durumları %2 evli, %91'i bekar, %5'i boşanmış, %2'si ayrı yaşıyordur. Eğitim Düzeyi oranı %6'sı İlkokul Mezunu, %5'i Ortaokul Mezunu, %21'i Lise Mezunu, %57'si Lisans Mezunu, %11'ii Yüksek Lisans mezunu olduğu bilinmektedir. %83'ü çalıştığını,% 17'si çalışmadığını, %35'i gelirden memnun olduğunu, %65'i gelirden memnun olmadığını, %5'i sosyal güvencesi olmadığını, %82'si SSK, %13'Ü Yeşil Kartı olduğunu belirtmiştir. Sonuç: Travmatik Stres Belirtisi artarken depresyon düzeyleri artmaktadır. Gerçekleştirdiğimiz çalışmada depresyon düzeyleri ve eğitim durumu arasında bir ilişki tespit edilmiştir. Buna göre lisans mezunlarında depresyon belirti düzeyi yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. HIV pozitif teşhisi almış bireylerden sosyal çevresiyle ilişkisi azalanlarda depresyon düzeyi sosyal ilişkisi azalmayandan yüksek çıkmıştır. Yine gerçekleştirmiş olduğumuz çalışmada depresyon belirti düzeyleri ve çalışma durumu arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmez iken damgalayıcı ve ön yargılı yaklaşılması durumu travmatik stres belirti düzeyini ve depresyon belirti düzeyini arttırdığı sonucuna varılmıştır.

HIV; It is a chronic illness and can be controlled by treatment. Post Traumatic Stress Disorder; is a psychological, bodily, and emotional disorder that occurs after an event that can not be avoided. Depression is a state of deep sadness with symptoms such as slowing down and stagnation in thought, speech and actions, smallness, pessimism, and slowing of bodily functions with thoughtfulness. In this study, post traumatic stress disorder and depression levels of individuals with HIV positive diagnosis were examined. Purpose: The aim of this study was to examine the post-traumatic stress disorder and depression levels of individuals with HIV-positive diagnoses. Materials and Methods: Findings: The universe of the research is composed of individuals who have HIV positive diagnosis in Istanbul province. The sample of the research is Pozitif Yaşam Derneği, İstanbul Bakırköy Dr. Sadi Konuk Education and Research Hospital, Göztepe Training and Research Hospital and İstanbul Şişli Etfal Education and Research Hospital constitute a male individual with 100 HIV positive diagnoses. Personal Information Form, Traumatic Stress Symptom Scale and Beck Depression Inventory were used in the study. The data obtained by computer-scale data gathering scales were entered as numerical expressions and these data were converted to statistical results by using statistical package program (SPSS 18) for social sciences. The data were analyzed for normal distribution before analysis began. Dependent Variable of the Sample of HIV-Positive Patients Traumatic Stress Symptoms were found not to be normally distributed in the Shapiro-Wilk test (S-W = .950, df = 100, p = .001). It was also found that Dependence Levels Shapiro-Wilk test (S-W = .963, df = 100, p = .007) did not show normal distribution from dependent variables. Result: Within the survey, the percentage of the 100 respondents who answered the personal information form and the survey questionnaires was 18-25 years, 36% 26-30 years, 26% 31-35 years, 11-36-40 age, 9% is over 40 years of age. Their marital status is 2% married, 91% single, 5% divorced and 2% separate. It is known that the education level ratio is 6% primary school graduate, 5% secondary school graduate, 21% high school graduate, 57% graduate and 11% master graduate. 35% said they were satisfied, 65% said they were not satisfied, 5% said that they did not have social security, 82% said SSK and 13% said it was Green Card. Conclusion: The level of depression increases as the symptom of traumatic stress increases. In our study we found a relationship between depression levels and educational status. Accordingly, it is concluded that the level of depression symptom is high in undergraduate graduates. Individuals who have been diagnosed as HIV-positive have higher levels of depression than those whose social relationships are not decrease. In our study, a significant difference is not found between the levels of depression symptom and working status, but it is concluded that stigmatizing and prejudicial approach increase the level of traumatic stress symptom and the level of depression symptom.