Proaktif kişiliğin sporcuların psikolojik iyi oluş düzeyine etkisi

Abstract

Proaktif bir sporcunun, spor faaliyetleri esnasında kendi üzerine düşen rolü en iyi şekilde yerine getirebilmesi bakımından olaylar karşısında sorumluluğu kendiliğinden ele aldığı ölçüsünde diğer bireylerden farklı özelliklere sahip olduğu kolayca anlaşılabilir. Bireyin psikolojik iyi oluş'unu; bireyin yaşam doyumu, yaşam kalitesinin artışı, mutluluğu, stres ortamlarındaki güçlü duruşu ve olaylara pozitif bakışı şeklinde ifade etmek mümkündür. Buna göre; bir sporcunun iyi oluş düzeyinin yüksek olmasının; aktif olarak icra ettiği spor dalında kendisi ve takımının başarılı olmasındaki önemi oldukça büyüktür. Proaktif kişilik ile psikolojik iyi oluş kavramlarının spor psikolojisi bağlamında birlikte değerlendirilmesi tezimizin ana çerçevesini oluşturmuştur. Çalışmamızda proaktif kişiliğin; sporcunun iyi oluş düzeyi üzerindeki etkisinin mesleki bağlamda değerlendirilmesi amacıyla; olgubilim perspektifinde oluşturulan yarı yapılandırılmış sorular, psikolojik performans danışmanlığı sertifikasyonuna sahip spor psikologlarına yöneltilmiş ve alınan yanıtlar birlikte değerlendirilmiştir. Spor psikologlarının sorularımıza vermiş oldukları yanıtlara bakıldığında; proaktif sporcuların özgüveni ve motivasyonu yüksek, rekabetçi, sorunlarla baş etmede güçlü duruşuyla sorumluluk alan bireyler oldukları tespit edilebilmektedir. Çevresiyle olumlu ilişkiler kuran, kendi kişilik yapısının farkında olan ve olduğu gibi kabullenen bir sporcunun iyi oluş düzeyinin yüksek olmasında proaktif kişilik özelliğinin oldukça etkili olduğu ve bu özelliğin bireyin kendi kişilik yapısı dahilinde olması dışında, bu anlamda gerekli çalışmaların yapılmasıyla proaktifliğin bir bireye sonradan kazandırılmasının mümkün olabileceği kanaatine varılmıştır. Bu konuda alınan yanıtlar, literatür taramalarında karşımıza çıkan benzer görüş ve önerileri de desteklemiştir.

It can easily be understood that a proactive athlete has different characteristics than other individuals to the extent that he / she takes responsibility in the face of events in order to best perform his / her role during sports activities. Psychological well-being can be defined within different form of events such as individual's life satisfaction, elevation of life standards, strong posture under stressful environments and positive look. Based on this phenomenon, an athlete has an important role to be able to have success of sports by his/ her own and team's success in terms of increasing of level of well-being of an athlete. The main frame of our thesis is evaluation of the concepts of proactive personality and psychological well-being in the context of sports psychology. In our study, proactive personality has been considered in order to evaluate the impact of the athlete on the level of well-being in the professional context. The semi-structured questions formed in the perspective of phenomenology were directed to the sports psychologists with sertification of psychological performance counseling and the responses were evaluated together. When the answers given by sport psychologists to our questions which are examined. It can be determined that proactive athletes are individuals with high self-confidence and motivation, competitiveness and strong responsibility for dealing with problems. Proactive personality is highly effective in the high level of well-being of an athlete who has good communication skills with his/her environment, is aware of his/her own personality which is accepted as he/she is. It is possible to be gained the proactivity to the individual by carrying out necessary studies in this sense which is except that this feature is evaluated by individual's own personality structure. Responses are being received and supported by similar opinions and suggestions that appeared in the literature reviews.