Deniz Yetki Alanları Uyuşmazlıkları Kapsamında Doğu Akdeniz'de Durum Değerlendirmesi

Abstract

Bu çalışmada; Doğu Akdeniz'in tarihsel ve stratejik önemine istinaden münhasır ekonomik bölgelerin (MEB) belirlenmesinde kıyıdaş devletlerin takındıkları tutumlar, uluslararası deniz hukuku ve yargı kararları çerçevesinde incelenmiştir. Uluslararası deniz hukuku çerçevesinde deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına ilişkin kavram ve kurallar ortaya konulmuştur. Türkiye'nin çevre denizlerinde ki deniz yetki alanı sınırlandırmalarına ilişkin uygulamalara değinilmiş, ayrıca dünyanın çeşitli coğrafyalarındaki kıta sahanlığı ve MEB sınırlandırmasına ilişkin örnek teşkil eden uluslararası yargı kararları aktarılmıştır. Dünyada gelişen yeni teknolojiler, artan enerji ihtiyacı ve bağımlılığı ile ekonomik sorunlar Doğu Akdeniz'de yeni doğal gaz kaynaklarının araştırılmasına ve keşfine yol açmıştır. Bu gelişmelerle birlikte Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin (GKRY) Kıbrıs Adası'nın güneyinde, ilan ettiği doğal gaz arama sahasında bulunan 12'nci parselde sondaj çalışmalarına başlayacağını duyurması üzerine yaşanan gelişmeler ele alınmıştır. Türkiye'nin uluslararası deniz hukuku ve yargı kararları çerçevesinde bölgeye ait özel durumları dikkate alan ve hakkaniyete uygun MEB haritası ortaya koyabilmesi ve doğal gaz ile doğal gazın pazarlanmasında söz sahibi olabilmesi için çözüm önerileri sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Doğu Akdeniz, Uluslararası Deniz Hukuku, Deniz YetkiAlanları, Münhasır Ekonomik Bölge, Doğal Gaz.

In this study, based on the historical and strategic importance of the Eastern Mediterranean, the attitudes taken by the riparian countries in determining the restricted economic zones are examined in the framework of international maritime law and judicial decisions. Concepts and rules concerning the restriction to maritime jurisdictions have been revealed within the framework of international maritime law. The study refers to Turkey's practices on the restrictions to maritime jurisdictions in the peripheral seas. In addition, international judicial decisions on various geographies of the world are set as the examples of continental shelf and restricted economic zones. The new technological developments, rising energy needs and dependencies as well as economic hardships paved the way for the research and exploration of new natural gas resources in the Eastern Mediterranean. Along with these developments, this study deals with the current developments occurred after the declaration of the Greek Cypriot Administration of Southern Cyprus on its approach to start drilling works in the south of Cyprus in the area which is called the 12th parcel of the natural gas research zone. Within the scope of international maritime law and judicial decisions various solutions are proposed for Turkey to produce a region-oriented and righteous restricted economic zone and has a voice in natural gas business in general, including marketing. Keywords: Eastern Mediterranean, International Maritime Law, Maritime Jurisdictions, Restricted Economic Zone, Natural Gas.