Bireysel Yatırımcıların Davranışlarına Etki Eden Faktörlerin Davranışsal Finans Kapsamında İncelenmesi: Hizmet ve Üretim Sektörü Çalışanları Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Davranışsal finans, bireylerin finansal karar verme süreçlerinde her zaman rasyonel davranamadığı varsayımlarına dayanan bir alan olarak sunulmaktadır. Kişiler, finansal yatırım kararlarını verirken psikolojik ve bilişsel etkenlerin etkisi altına girerek davranışsal finansa konu olan psikolojik eğilimleri sergilemektedir. Bu çalışmanın genel amacı, hizmet ve üretim sektörü çalışanı olan bireysel yatırımcıların davranışlarına etki eden faktörlerin davranışsal finans kapsamında incelenmesidir. Çalışmada aynı zamanda, hizmet ve üretim sektörü çalışanı olan bireysel yatırımcıların sosyo-demografik profillerinin belirlenmesi ve finansal profillerinin ortaya konulması da hedeflenmektedir. Bu genel amaç doğrultusunda, hizmet ve üretim sektörü çalışanı olan 409 bireysel yatırımcının davranış ve kararlarına bakılmış, tüm davranış ve kararlar sebepleri ile ortaya konmuş ve anket verileriyle desteklenmiştir. Elde edilen bilgiler SPSS 25.0 programıyla çözümlenerek, yatırımcıların psikolojik eğilimlerine ilişkin varsayımları çözümlemek için de ki – kare (chi - square) testi uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda hizmet ve üretim sektörü çalışanı olan bireysel yatırımcıların davranışlarına etki eden faktörlerin psikolojik eğilimlerinin olduğu ve bu eğilimleri yüksek derecede taşıdıkları tespit edilmiştir.

Behavioral finance emerges as an area based on the assumptions that individuals do not always act rationally in financial decision-making processes. While making financial investment decisions, people are exposed to psychological and cognitive factors and exhibit psychological trends that are subject to behavioral finance. The general purpose of this study is to examine the factors affecting the behavior of individual investors who are employees of service and production sectors within the scope of behavioral finance. At the same time, the aim is to determine the socio-demographic profiles of individual investors who are employees of services and production sectors and to present their financial profiles. In line with this general objective, the behaviors and decisions of 409 individual investors, who are employees of service and production sector, were examined, all behaviors and decisions were determined with their reasons and supported by survey data. The data were analyzed by SPSS 25.0 statistical program and chi - square test was used to analyze the hypotheses about the psychological tendencies of the investors. As a result of the study, it was determined that the factors affecting the behavior of individual investors who are employees of service and production sector have psychological tendencies and carry these tendencies with a high degree.