Giyilebilir Cihazlardan Gelen Sağlık Verilerinin Kimliksizleştirilmesi Yeterince Güvenli mi?
| dc.authorid | https://orcid.org/0000-0001-6124-6109 | |
| dc.contributor.author | Durmuş, Veli | |
| dc.date.accessioned | 2025-01-02T13:25:03Z | |
| dc.date.available | 2025-01-02T13:25:03Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.department | İstanbul Gelişim Üniversitesi | |
| dc.description.abstract | Kişinin sağlığı ve günlük aktiviteleriyle ilgili bilgileri toplamak ve izlemek amacıyla, son yıllarda, gelişen teknoloji ile birlikte giyilebilir cihazların yaygınlaşması, kişisel sağlık verilerinin kolaylıkla izlenmesine ve toplanmasına öncülük etmiştir. Dolayısıyla, kişilere yönelik toplanan bu verilerin oluşturulması ve paylaşılması kolaylaşmıştır. Kişiye ait tanımlayıcı bilgilerin kaldırılarak oluşturulan veri setleri toplum sağlığı araştırmalarında, sağlık politikalarının geliştirilmesinde ve değerlendirilmesinde, ayrıca karşılaştırmalı etkinlik çalışmalarında kullanılabilir. Giyilebilir cihazlardan gelen sağlık verilerinin kimliksizleştirilerek erişilebilir olması ya da bir araştırmada kullanılan bu verilerin kimliklerinin belirsizleştirilerek yayınlanması bireysel düzeyde mahremiyeti korumada önemli bir unsur olarak görülmektedir. Ancak tanımlanmamış sağlık verilerinin yeniden tanımlama riski, veri setinin boyutu ve karmaşıklığı, diğer veri setlerinin veya bilgilerin mevcudiyeti ve yeniden tanımlama tekniklerinin kullanımına bağlı olarak değişmektedir. Bu çalışma ile giyilebilir cihazlar aracılığıyla kolaylıkla elde edilebilen sağlık verilerinin yeniden tanımlama riskine yönelik genel bir bakış sağlanması ve bu veriler anonimleştirilse dahi hangi ölçüde bireysel düzeyde mahremiyet riski oluşturabileceği konusu değerlendirilmektedir. Konuyla ilgili güncel ve özgün çalışmalar dikkatle ve önyargısız bir yaklaşımla sistematik olarak taranmış, elde edilen bulgular sentezlenerek bütüncül bir sonuca ulaşılmıştır. Sonuç olarak, sağlık verilerinin kimliksizleştirilmesi, mahremiyeti korumada önemli bir adım olsa da kesin bir çözüm değildir. Giyilebilir cihazlar aracılığıyla veri toplamak ve paylaşmak yaygın olmasından dolayı, mahremiyeti korumak için yeterli politika ve prosedürlerin oluşturulması yeniden tanımlamayla ilişkili potansiyel riskleri en aza indirebilir. | |
| dc.description.abstract | In recent years, the spread of wearable devices with the developing technology has led to the easy monitoring and collection of personal health data in order to collect and monitor information about a person's health and daily activities. Therefore, the creation and sharing of this data collected for individuals has become easier. Datasets created by removing personal identification information can be used in public health research, in the development and evaluation of health policies, as well as in comparative effectiveness studies. Accessibility of health data coming from wearable devices by de-identifying or publishing these data used in a research by anonymizing their identities is seen as an important element in protecting privacy at the individual level. However, the risk of redefinition of unidentified health data varies depending on the size and complexity of the data set, the availability of other data sets or information, and the use of redefinition techniques. With this study, it is evaluated to provide an overview of the risk of redefinition of health data that can be easily obtained through wearable devices and to what extent this data can pose a privacy risk at an individual level, even if anonymized. Current and original studies on the subject were systematically reviewed with careful and unbiased consideration, and the findings were synthesized to reach a comprehensive conclusion. In conclusion, de-identifying health data is an important step in protecting privacy, but it is not a definitive solution. Because it is common to collect and share data through wearable devices, establishing adequate policies and procedures to protect privacy can minimize the potential risks associated with redefinition. | |
| dc.identifier.citation | Durmuş V. Giyilebilir Cihazlardan Gelen Sağlık Verilerinin Kimliksizleştirilmesi Yeterince Güvenli mi?. IGUSABDER. 2024;:1332–1346. | |
| dc.identifier.doi | https://doi.org/10.38079/igusabder.1326830 | |
| dc.identifier.endpage | 1346 | |
| dc.identifier.issn | 2536-4499 | |
| dc.identifier.issn | 2602-2605 | |
| dc.identifier.issue | 24 | |
| dc.identifier.startpage | 1332 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11363/9135 | |
| dc.indekslendigikaynak | TR-Dizin | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları / Istanbul Gelisim University Press | |
| dc.relation.ispartof | İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi | |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Başka Kurum Yazarı | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Giyilebilir cihazlar | |
| dc.subject | sağlık verisi | |
| dc.subject | kimliksizleştirme | |
| dc.subject | yeniden tanımlama | |
| dc.subject | mahremiyet | |
| dc.subject | Wearable devices | |
| dc.subject | health data | |
| dc.subject | de-identification | |
| dc.subject | re-identification | |
| dc.subject | privacy | |
| dc.title | Giyilebilir Cihazlardan Gelen Sağlık Verilerinin Kimliksizleştirilmesi Yeterince Güvenli mi? | |
| dc.title.alternative | Is De-identification of Health Data from Wearable Devices Secure Enough? | |
| dc.type | Review Article |
