Determinants of current account balance : Evidence from Türkiye

Abstract

Current account balance, which is followed by all governments and policymakers, is one of the most critical macroeconomic indicators that can affect all dynamics of a country’s general economic environment from different aspects, such as inflation, foreign exchange rates and employment. There is not any consensus on the determinative factors of the CAB-Current account balance in the literature. Actually, the fact that there isn’t any consensus on the determinative factors of the CAB can be accepted as a natural result of the different structures of each country. Most worldwide studies have focused on just sectoral or just macro indicator-based determinants. With the motivation of taking both sectoral and macroeconomic conditional effects on the current account balance, the theoretical model was set as CAB as the dependent variable and ‘inflation’, ‘foreign direct investments’, ‘export to import ratio’, ‘tourism income’, and ‘growth’ as independent variables. The reason behind choosing tourism as the only sector is the compensation power of the tourism sector on the foreign trade deficit. With the data available for all variables, the time span of this paper was 2008-2019 by using the “ARDL” bounds methodology. The findings showed that there was a long-run and statistically significant positive relationship between the CAB and all independent variables of the model where just foreign exchange appreciation has a negative effect. It is thought that the model established in our research contributes to the literature in terms of including a combination of both macro data and sectoral data on the determinants of the current balance in Turkey.

Tüm hükümetler ve politikacılar tarafından önemsenen cari işlemler dengesi, bir ülkenin genel ekonomik yapısının, enflasyon, döviz kurları, istihdam gibi farklı dinamiklerini etkileyebilecek en kritik makro ekonomik göstergelerden biridir. Literatürde cari işlemler dengesinin belirleyicileri konusunda fikir birliğine varılamamıştır. Öte yandan çoğu çalışma sadece sektörel ya da sadece makro gösterge temelli belirleyicilere odaklanmıştır. Hem sektörel hem de makro belirleyicileri bir modelde toplama motivasyonu ile teorik modelde bağımsız değişkenler; “enflasyon”, “doğrudan yabancı yatırımlar”, “ihracatın ithalatı karşılama oranı”, “büyüme” ve “turizm gelirleri” olarak belirlenmiştir. Tüm değişkenlere ait verilerin bir arada temin edilebildiği dönem olması gerekçesiyle 2008- 2019 dönemi için çalışma gerçekleştirilmiş, yetersiz veri adedi sorunun aşılabilmesi için ise aylık veri kullanıl ve “ARDL”- Otoregresif Dağıtılmış Gecikme Modeli, tercih edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre belirlenen tüm bağımsız değişkenler ve cari işlemler dengesi arasında istatistiki olarak anlamlı ve uzun vadeli ilişkinin varlığı kanıtlanmıştır. Elde edilen bulgular, cari işlemler dengesi ile modelin 'turizm geliri', 'döviz kuru', 'enflasyon', 'büyüme' ve ' ihracatın ithalatı karşılama oranı' tüm bağımsız değişkenler arasında uzun dönemde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Elde edilen sonuca göre bağımsız değişkenlerdeki %1 oranındaki artışların cari denge üzerindeki etkileri şu şekilde belirlenmiştir: net turizm geliri/GSYİH %1,35'lik artışa, DYY %0,88'lik artışa, enflasyon %0,48'lik artışa, ihracatın ithalatı karşılama oranı %0,32'lik büyüme %0.047'lik artışa, döviz kuru artışındaki %1'lik artış ise cari işlemler dengesinde %0.89'luk düşüşe neden olmaktadır. Cari denge belirleyicilerinin, her ülkenin kendi dinamiklerine göre farklılık göstereceği açıktır. Araştırmamızda kurulan modelin, cari denge belirleyicilerinin Türkiye özelinde hem makro veriler hem de sektörel verilerin bir kombinasyonunu içermesi açısından literatüre katkı sunduğu düşünülmektedir.