Depresyon düzeyleri ve duygusal yeme arasındaki ilişkiye öz yeterliğin aracı rolünün incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı depresyon düzeyleri ile duygusal yeme arasındaki ilişkide öz yeterliğin aracılık rolünün incelenmesidir. Bu amaca ek olarak, depresyon düzeyleri, duygusal yeme ve öz yeterlik arasındaki ilişkilere de bakılması planlanmıştır. Çalışmaya 18-45 yaş arasında 291 yetişkin birey katılmıştır. Araştırmada Demografik Bilgi Formu, Beck Depresyon Envanteri (BDE), Öz Etkililik-Yeterlik Ölçeği ve Hollanda Yeme Davranışı Anketi'nin (DBEQ) Duygusal Yeme alt boyutu uygulanmıştır. Gerçekleştirilen analizler sonucunda depresyon düzeyleri ile duygusal yeme arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunurken depresyon düzeyleri ile öz yeterlik arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Ayrıca, duygusal yeme ile öz yeterlik arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aracı modellerin analiz sonuçlarına göre, depresyon düzeyleri ile duygusal yeme arasında öz yeterliğin kısmi aracılık etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ek olarak, depresyon düzeyleri ile duygusal yeme arasındaki ilişkiye öz yeterliğin davranışa başlama, davranışı sürdürme ve engellerle mücadele alt boyutlarının kısmi şekilde aracılık ettiği fakat davranışı tamamlama alt boyutunun aracılık etkisi olmadığı bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar, ilgili literatür çerçevesinde değerlendirilmiş, gelecekteki araştırma ve klinik uygulamalar için önerilerde bulunulmuştur.

The aim of the study is to investigate the mediating role of self-efficacy in the relationship between depression levels and emotional eating. In addition to this aim, the relationships between depression levels, emotional eating and self-efficacy are examined. 291 adult individuals between the ages of 18-45 participated in the study. The Demographic Information Form, Beck Depression Inventory (BDI), Self-Efficacy Scale, and Emotional Eating Subscale of the Dutch Eating Behavior Questionnaire (DEBQ) were administered in the research. As a result of the analyses, a positive and significant relationship was found between depression levels and emotional eating, while a negative and significant relationship was obtained between depression levels and self-efficacy. Also, a negative and significant relationship between emotional eating and self-efficacy was found. According to the results of the mediation analyses, it was concluded that self-efficacy plays a partial mediating role between depression levels and emotional eating. In addition, it was found that the sub-scales of self-efficacy in initiating behavior, maintaining behavior, and coping with obstacles partially mediate the relationship between depression levels and emotional eating, but the sub-scale of completing behavior does not have a mediating effect. The results were evaluated in the light of current literature, and some recommendations were made for future research and clinical applications.