Türkiye Ekonomisinde İthal Girdi Bağımlılığının Analizi

Abstract

1980 sonrasında ekonomide yaşanan liberalleşme ve küreselleşme eğilimleriyle birlikte dış ticaret de daha serbest hale gelmiştir. 1980 yılında alınan 24 Ocak kararlarıyla birlikte Türkiye, büyüme modeli olarak da ihracata dayalı büyüme modelini benimsemiştir. Ancak ihracatın artmasıyla birlikte ithalat da artmaya başlamıştır. İthalatın artışı, cari açık sorununu da beraberinde getirmiş ve bu durumdan para piyasaları da etkilenmiştir. Böylece finansal krizlerin mekanizmalarından biri de cari açıklar olmuştur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin ithalatının yapısını sektörlere göre incelemek ve ithal girdi bağımlılığının derecesini ortaya çıkarmaktır. Çalışmada girdi çıktı analizi kullanılmıştır. Yapılan analizlerde ithal girdi geriye bağlantı etkisi en yüksek üç sektör; kok kömürü-rafine edilmiş petrol, plastik-kauçuk ve ana metal sektörleri bulunmuştur. İthal ileriye bağlantı etkisi en yüksek üç sektör ise; kimya, madencilik ve ana metal sektörleri olarak saptanmıştır. Bu bağımlılıkların yapısal kaynakları ve yıllar içinde nasıl değişim gösterdikleri bu çalışmanın çıktılarını oluşturmuştur.

With the liberalization and globalization trends in the economy after 1980, foreign trade has also become more liberal. along with the decision taken on January 24 in 1980, Turkey has adopted a growth model based on exports as a growth model, however, the increase in imports with exports began to rise. The increase in imports brought along the current account deficit problem, and the money markets were also affected by this situation. Thus, one of the mechanisms of financial crises has been current account deficits. The aim of this study was to examine the structure of the sector, according to Turkey’s imports and reveal the degree of dependence on imported inputs. Input output analysis was used in the study. In the analysis, the three sectors with the highest import input backlink effect are; coke-refined oil, plastic-rubber and base metal sectors were found. The three sectors with the highest import forward linkage effect are; chemical, mining and base metal sectors. The structural sources of these addictions and how they changed over the years constituted the outcomes of this study.