Vejetaryen Olan ve Olmayan Bireylerin Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum ve Besin Etiketi Okuma Alışkanlıklarının Karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı vejetaryen olan ve olmayan bireylerin sağlıklı beslenmeye ilişkin tutum ve besin etiketi okuma alışkanlıklarının karşılaştırılmasıdır. Yöntem: Çalışmaya 19-64 yaş aralığında vejetaryen olan (90) ve olmayan (180) toplam 270 katılımcı dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak “Demografik Yapı Anketi, “Besin Etiketi Okuma Alışkanlığı Saptama Anketi” ve “Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği (SBİTÖ)” kullanılmıştır. Okuma yazma bilmeyenler ve doktor tarafından tanısı konulmuş yeme bozukluğu ve psikiyatrik hastalığı olanlar çalışmaya dahil edilmemiştir. Verilerin analizi SPSS 22 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 27,0±8,88 yıldır. Beden Kütle İndeksi (BKİ) değeri ve vücut ağırlığı vejetaryen olan bireylerde olmayanlardan istatistiki olarak daha düşük bulunmuştur (p<0,05). Vejetaryen olan bireylerin çoğunluğu lakto-ovo vejetaryen (%37,7) ve vegandır (%36,6). Vejetaryenlerin % 88,9’u daha sömürüsüz bir dünya, %10’u sağlıklı olmak ve %1,1’i popüler olduğu için vejetaryen diyet tarzını benimsediğini ifade etmiştir. Vejetaryen bireylerin %77,8’i, olmayanların %42,2’si satın almadan önce besin etiketinde ürünün içindekiler listesine her zaman baktığını belirtmiştir. Ayrıca besin etiketi okurken vejetaryen olanların, olmayanlardan daha fazla besinin içerdiği katkı maddesi, enerji ve besin ögesi tablosuna baktığı saptanmıştır. SBİT ölçek puanı iki grup arasında benzer bulunmasına rağmen ölçek alt boyutlarından olumlu beslenme ve beslenme hakkında bilgi puanları vejetaryen bireylerde istatistiki olarak daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Vejetaryen bireylerin satın aldığı ürünlerin içerikleri hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak istedikleri görülmüştür. Ayrıca vejetaryen olan bireylerin beslenme bilgisinin ve olumlu beslenme puanının daha yüksek kötü beslenme puanının daha düşük olduğu bulunmuştur.

Aim: The aim of this study is to compare the attitudes of vegetarian and non-vegetarian individuals towards healthy eating and their reading habits of food labels. Method: A total of 270 vegetarian (90) and non-vegetarian (180) participants aged 19-64 were included in the study. “Demographic Structure Questionnaire, “Nutrition Label Reading Habit Detection Questionnaire (NLRHDQ)” and “Attitude towards Healthy Eating Scale” were used as data collection tools. People with low literacy and those with an eating disorder or psychiatric illness diagnosed by a doctor were not included in the study. Data analysis was performed using the SPSS 22 software package. Results: The mean age of the individuals participating in the study was 27.0±8.88 years. Body Mass Index (BMI) value and body weight were statistically lower in vegetarians than in non-vegetarians (p<0.05). The majority of individuals who are vegetarian are lacto-ovo vegetarian (37.7%) and vegan (36.6%). 88.9% of vegetarians stated that they adopt the vegetarian diet style because it is a more unexploited world, 10% is healthy and 1.1% is popular. 77.8% of vegetarian individuals and 42.2% of non-vegetarians stated that they always look at the ingredient list on the food label before purchasing. In addition, while reading the food label, it was determined that vegetarians looked at the table of additives, energy and nutrients contained in more foods than non-vegetarians. Although the NLRHDQ scale score was similar between the two groups, positive scores for nutrition and knowledge about nutrition sub-dimensions were statistically higher in vegetarian individuals (p<0.05). Conclusion: It has been observed that vegetarian individuals want to know more about the ingredients of the products they buy. It has also been found that vegetarian individuals have higher nutritional knowledge and positive nutrition score, and lower malnutrition score.